Δεν ξέρω τι κάνει καλύτερη την ταινία.. Ο Μπραντ Πιτ ή ο Μπρους Γουίλις; Ο Γουίλις έχοντας αποκτήσει μεγάλη επιτυχία και επιρροή μέσω του ρόλου του ως Τζον ΚακΚλάιν στο «Πολύ Σκληρός για να Πεθάνει», επανέλαβε τον ίδιο ρόλο στις συνέχειες «Ακόμα πιο Σκληρός για να Πεθάνει (1990)» και «Πολύ Σκληρός για να Πεθάνει 3: Με μια Εκδίκηση (1995)». Αυτές οι τρεις πρώτες ταινίες της σειράς είχαν έσοδα διεθνώς πάνω από 700 εκατομμύρια δολάρια και κατέταξαν τον Γουίλις στην πρώτη θέση των ηθοποιών δράσης στο Χόλυγουντ!
Εάν αυτό δεν πείθει κάποιον για να δει το φιλμ «Οι 12 Πίθηκοι», τότε ένας από τους πιο πρωτοκλασάτους και όμορφους άνδρες του Hollywood (παγκοσμίως βασικά, δε θέλω να φανώ και υπερβολική) θα το κάνει. Ο Πιτ έχει λάβει τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ ερμηνείας, κερδίζοντας ένα για την ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο «Once Upon a Time in Hollywood» και επτά υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα κερδίζοντας τις δυο.
Ας μη ξεχνάμε πως 1995 το περιοδικό Empire, τον κατέταξε στους έναν από τους 25 πιο σέξι αστέρες στην ιστορία του κινηματογράφου. Επιπλέον μετά από λίγο καιρό του ίδιου έτους, κέρδισε το βραβείο του πιο Σέξι Ζωντανού Άνδρα, το οποίο κέρδισε και πάλι το 2000. Έχει κι άλλα παρόμοια, αλλά αν γράψω μόνο για τον συγκεκριμένο, θα χαθεί το νόημα του άρθρου και θα.. καρφωθώ κι άλλο!
Πιστεύω ότι είναι από τους ελάχιστους καλούς συνδυασμούς που έχουν γίνει σε παραγωγές, διότι ο Γουίλις έχει βραβευτεί με το Βραβείο Έμμυ δυο φορές, με τη Χρυσή Σφαίρα δυο φορές και έχει λάβει υποψηφιότητα για Βραβείο Saturn τέσσερις φορές. Πέρα από το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του, έχει και επιχειρηματικό μυαλό. ο 2000 ο Γουίλις, μαζί με τον επιχειρηματικό του συνεργάτη Άρνολντ Ρίφκιν, ξεκίνησε την ταινία παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών Cheyenne Enterprises.
Άφησε την εταιρεία αποκλειστικά στον Ρίφκιν το 2007 μετά την ταινία «Live Free». Κατέχει επίσης πολλές μικρές επιχειρήσεις στο Άϊνταχο όπως το «The Mint Bar» και το «The Liberty Theatre» και είναι συνιδρυτής του Planet Hollywood, μαζί με τον Άρνολντ Σβαρτζενέγκερ και τον Σιλβέστερ Σταλόνε. Το 2009 ο Γουίλις υπέγραψε συμβόλαιο για να γίνει το πρόσωπο της Sobieski Vodka της εταιρείας Belvedere SA με αντάλλαγμα το 3,3% της συνολικής ιδιοκτησίας της εταιρείας. Όσον αφορά τον Πιτ, οι λόγοι προαναφέρθηκαν.
Λίγα λόγια για το φιλμ
Η αμερικανική ταινία επιστημονικής φαντασίας του 1995, σε σκηνοθεσία Τέρι Γκίλιαμ με τους Μπρους Γουίλις (στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Τζέιμς Κόουλ), Μαντλίν Στόου(στο ρόλο της ψυχιάτρου Κάθριν Ρέιλι), Μπραντ Πιτ (στο ρόλο του παρανοϊκού ακτιβιστή Τζέφρι Γκόινς), Κρίστοφερ Πλάμερ (στο ρόλο του διάσημου ιολόγου δρ. Γκόινς) και Ντέιβιντ Μορς (στο ρόλο του παρανοϊκού μικροβιολόγου δρ. Πήτερς) είναι εμπνευσμένη από μια ασπρόμαυρη γαλλική ταινία μικρού μήκους, το έργο «La Jetée» (Η προκυμαία), που είχε γράψει και γυρίσει ο Κρις Μαρκέ (1962). Η ταινία παρακολουθεί τις προσπάθειες που γίνονται το 2035 να βρεθεί αντίδοτο για έναν ιό που διεσπάρη επίτηδες το 1996 και ο οποίος μεταλλάχτηκε και σχεδόν αφάνισε την ανθρωπότητα.
Η ταινία ήταν υποψήφια για 10 βραβεία, μεταξύ των οποίων και δύο υποψηφιότητες για Όσκαρ, για την ηθοποιία του Μπραντ Πιτ και τα κοστούμια της Julie Weiss. Επίσης ήταν υποψήφια για την Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου. Ο Γκίλιαμ πήρε το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο βρετανικό Empire Awards και το βραβείο Saturn για την καλύτερη ταινία επιστημονικής φαντασίας. Ο Μπραντ Πιτ κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα και ένα βραβείο Saturn για την ερμηνεία του. Βραβείο Saturn για τα κοστούμια πήρε και η Julie Weiss. Επίσης βραβεύθηκε η μουσική του Πολ Μπακμάστερ.
Η πλοκή
Μια θανατηφόρα επιδημία αποδεκατίζει τον πληθυσμό της Γης και οι άνθρωποι αναγκάζονται να ζουν κάτω από το έδαφος. Οι επιστήμονες κατασκευάζουν μια μηχανή προκειμένου να στείλουν ένα άτομο πίσω στο χρόνο για να προσπαθήσει να εμποδίσει την εμφάνιση της επιδημίας. Το 1997, 5 δισεκατομμύρια από τον ανθρώπινο πληθυσμό πεθαίνουν εξαιτίας ενός θανατηφόρου ιού. Το 2035, μια ελίτ επιστημόνων οι οποίοι διοικούν μια υπόγεια κοινωνία επιζησάντων, υπόσχονται σε ένα κατάδικο την αποφυλάκιση του. Τον στέλνουν στο παρελθόν με την αποστολή να βρει μια εκδοχή του καταστροφικού ιού που θα τους βοηθήσει στην κατασκευή αντιδότου.
Ταινία προφητεία και η σκληρή πραγματικότητα
Πιστεύω πως στον ΠΟΥ, στα ερευνητικά εργαστήρια μπορεί να κυριαρχούσαν παρόμοιες ατάκες:
Δρ Κάθριν Ράιλι: «Δεν μπορώ να πιστέψω ότι όσα έχουμε πει ή κάνει, έχουν συμβεί ήδη, ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να αλλάξουμε τον κόσμο, ότι πέντε δισεκατομμύρια άνθρωποι θα πεθάνουν…»
Όπως και να έχει, αυτό το φιλμ πραγματεύεται πάλι μία κατάσταση που είναι καταστροφική για τον άνθρωπο. Το 1997, 5 δισεκατομμύρια από τον ανθρώπινο πληθυσμό πεθαίνουν εξαιτίας ενός θανατηφόρου ιού! Πόσα κρούσματα και θανάτους έχουμε σήμερα από τη τωρινή πανδημία; Παγκοσμίως υπάρχουν πάνω από 4,44 εκ. κρούσματα και καταγράφτηκαν πάνω από 302 χιλ. Στους «12 Πιθήκους» πέρασαν δεκαετίες χωρίς να βρεθεί το εμβόλιο κατά αυτού του θανατηφόρου ιού. Κι αν δε βρεθεί το σωστό σήμερα; Θα καταλήξουμε σαν αυτή την sci-fi ταινία;
Για τους περισσότερους ίσως να έχει αλληγορικό χαρακτήρα για την καταστροφή του περιβάλλοντος, τα οικολογικά κινήματα που έχασαν το νόημα ύπαρξης τους και τις εγκληματικές παρενέργειες της τεχνο-επιστήμης τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα. Για εμένα πάντως αντικατοπτρίζει την σκληρή πραγματικότητα.. Οι επιζήσαντες άνθρωποι αναγκάζονται να ζουν κάτω από την γη, καθώς η επιφάνειά της είναι μολυσμένη από τον ιό και έχει κυριαρχηθεί από τα ζώα. Επιστήμονες κατασκευάζουν μια μηχανή του χρόνου, μέσω της οποίας φιλοδοξούν να στείλουν κρατούμενους εθελοντές (η καλύτερη λέξη είναι πειραματόζωα) πίσω στο χρόνο, οι οποίοι θα βρουν την αρχική μορφή το ιού, πριν αυτός μεταλλαχθεί, ώστε στη συνέχεια να παρασκευαστεί το απαραίτητο εμβόλιο και να γίνει δυνατή η επιστροφή των ανθρώπων στην επιφάνεια της γης.
Για τον κορωνοϊό έχουν δοκιμαστεί πολλά πιθανά εμβόλια σε ζώα, κυρίως σε πιθήκους. Οπότε αντιλαμβάνεστε πως παρομοιάζω τα ζώα με τους ανθρώπους-πειραματόζωα της ταινίας.
Εκατομμύρια ζώα (πίθηκοι, ποντίκια, γάτες, σκύλους) γίνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο «μοντέλα» έρευνας και ανάλυσης ασθενειών κάθε είδους. Χρησιμοποιούνται σε επιστημονικά εργαστήρια προκειμένου να ελεγχθούν η τοξικότητα νέων φαρμάκων, η επίδραση τοξικών και χημικών ουσιών στην ανθρώπινη αναπαραγωγή, η πρόκληση αλλεργιών, δερματικών προβλημάτων, καρκίνου κ.ά.
Τα είδη προσωπικής υγιεινής, ομορφιάς και γενικά κάθε τι που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος, δοκιμάζεται σε ζώα. Γιατί στο φιλμ δεν έβαλαν τα πραγματικά πειραματόζωα; Ο σκηνοθέτης είχε ευαισθησία για τα ζώα; Μακάρι να είχα την ευκαιρία να τον ρωτήσω..
Μέχρι και το 2012 εκτιμάται ότι 13 εκατομμύρια ζώα βασανίζονται και σκοτώνονται κάθε χρόνο στα Ευρωπαϊκά εργαστήρια και πάνω από 25 εκατομμύρια σπονδυλωτά ζώα χρησιμοποιούνται σε πειράματα στις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένων των πιθήκων, χιμπατζήδων, ενώ χρησιμοποιούνται σκύλοι, γάτες, κουνέλια, ποντίκια, πουλιά, ζώα αγροκτήματος και άλλα. Μετά την ολοκλήρωση των πειραμάτων, ουσιαστικά όλα τα ζώα, που έχουν επιζήσει της έρευνας, σκοτώνονται.
Βέβαια, γίνονται προσπάθειες για να εξαλειφθεί πλήρως αυτό το βασανιστήριο αθώων ψυχών. Για παράδειγμα, το 2019 το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Τροφίμων και Γεωργίας της Γερμανίας έχει προωθήσει καινοτόμες έρευνες για εναλλακτικές μεθόδους θεσπίζοντας το Βραβείο Έρευνας για την Ευημερία των Ζώων. Περίπου 4,5 εκατομμύρια ευρώ επενδύονται ετησίως στην έρευνα για εναλλακτικές μεθόδους. Εάν σταματήσουν τα τεστ σε αυτές τις αθώες ψυχές, θα φανεί τα επόμενα χρόνια..
Το πραγματικό κελί των γυρισμάτων
Κι αν σας έλεγα ότι ένα ίδρυμα που έκλεισε το 1971, χρησιμοποιήθηκε μετά από κάτι χρόνια για τα γυρίσματα της ταινίας; Άλλος ένας λόγος για να την παρακολουθήσετε!
Στις φυλακές του 18ου αιώνα στις ΗΠΑ εκατοντάδες κρατούμενοι έμεναν σε κελιά που προορίζονταν για πολύ λιγότερο κόσμο, φωνές, ξυλοδαρμοί, κακουχίες και ακαθαρσίες παντού.. Το 1878 τα μέλη ενός φιλανθρωπικού συλλόγου της πολιτείας της Φιλαδέλφεια αποφάσισαν να πάρουν μέτρα για να εξαλείψουν αυτή την απάνθρωπη μεταχείριση.
Ο Μπέντζαμιν Ρας, ένας πετυχημένος ιατρός, ζήτησε να χτιστεί ένα σωφρονιστικό ίδρυμα, με στόχο την επαναφορά της ψυχολογικής υγείας των κρατούμενων, μέσω της απομόνωσης. Οι κρατούμενοι δεν έπρεπε να έχουν ποινές πάνω από τα οχτώ χρόνια, κατά τα οποία οι κρατούμενοι θα ζούσαν απομονωμένοι στα κελιά τους για να σκεφτούν το έγκλημά τους και να προσευχηθούν στον Θεό.
Είχε χωρητικότητα 250 ατόμων και ήταν πιο πολυτελές από τον Λευκό Οίκο. Όταν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ζεσταινόταν με κάρβουνα, οι κρατούμενο στο Eastern State Penitentiary της Φιλαδέλφειας είχαν κεντρική θέρμανση, καζανάκι στις τουαλέτες και τρεχούμενο νερό. Τα έξοδα του ιδρύματος έφταναν τα 780 χιλιάδες δολάρια.
Κάτι τέτοιο φυσικά είναι ουτοπιστικό.. Απαγορευόταν κάθε είδους ομιλίας ή επικοινωνίας μεταξύ των κρατούμενων και στο κτίριο επικρατούσε απόλυτη σιγή. Όταν οι φυλακισμένοι έβγαιναν στο προαύλιο για γυμναστική, φορούσαν κουκούλες για να μην αναγνωρίζονται!
Η έλλειψη επικοινωνίας προκάλεσε ψυχολογικά προβλήματα και δεν ήταν λίγοι αυτοί που βγαίνοντας από το σωφρονιστικό ίδρυμα, έπρεπε να νοσηλευτούν σε ψυχιατρικό. «Αυτοί που σχεδίασαν αυτό το σύστημα, δεν ξέρουν τι κάνουν», έγραψε στο ημερολόγιό του ο κρατούμενος Κλάρενς Κλάιντινστ. «Θεωρώ ότι αυτή η αργή και καθημερινή ενασχόληση με τα μυστήρια του μυαλού είναι πολύ χειρότερη από οποιοδήποτε σωματικό βασανιστήριο. Τα αποτελέσματα δεν είναι εμφανή στο μάτι και οι κραυγές του πόνου δεν μπορούν να ακουστούν από ανθρώπινο αυτί».
Το ίδρυμα έπαψε να λειτουργεί με αυτό το σύστημα στα τέλη της δεκαετίας του 1920, όταν άρχισαν να καταφτάνουν εκατοντάδες κρατούμενοι και ο αριθμός τους ξεπέρασε κατά πολύ τις προδιαγραφές του κτιρίου. Στο τέλος, σε κάθε κελί έμεναν περισσότεροι από δύο κρατούμενοι και σταδιακά, δεν υπήρχε κανένας τρόπος να απαγορευτούν οι ομιλίες. Έκτοτε, το ίδρυμα λειτουργούσε όπως κάθε άλλη φυλακή.
Bonus
Για να φαίνεται πιο ρεαλιστική η ερμηνεία του Πιτ ως τρόφιμος ψυχιατρείου, ο Γκίλιαμ έκρυψε τα τσιγάρα του και πολλή από τη νευρικότητα του στην ταινία ήταν απολύτως φυσική.
Επίσης, ο Γουίλις είχε δεχτεί να παίξει στην ταινία χωρίς συμφωνημένη αμοιβή, μόνο και μόνο επειδή ήθελε να συνεργαστεί με τον σκηνοθέτη. Πληρώθηκε μόνο αφού προβλήθηκε η ταινία, από τα έσοδα των εισιτηρίων.
Μαρία Γερμαντζίδου, Δημοσιογράφος
