Cornrows, η ιστορία της Αφρικάνικης πλεξούδας
Η μόδα με τις λεπτές, πολλές πλεξούδες, που ξεκινούν από την αρχή της κεφαλής, που δημιουργούνται χειροκίνητα και είναι κολλημένες στο κεφάλι, είναι μία μόδα που παρατηρείται χρόνια στις προτιμήσεις των γυναικών. Τις έχουν εφαρμόσει στο χτένισμα τους γυναίκες του θεάματος, όσο και εμείς οι ίδιες. Ο χρόνος για την προετοιμασία τους, ποικίλει ανάλογα με το μήκος και τον τύπο της τρίχας, αλλά μπορεί να διαρκέσει μέχρι και πέντε ώρες. Δύνανται να κρατηθούν εβδομάδες, ανάλογα με την περιποίηση και την προσοχή που θα τους δοθεί. Αλλά, το σύμβολο αυτό της πλεξούδας, ανάγεται σε μία ιστορία χιλιάδων χρόνων, και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας των Αφρικανών. Είναι τρόπος έκφρασης που υποδηλώνει πολλά, εκτός από το αισθητικό κομμάτι. Ακόμη, αξίζει να σημειωθεί, πως για το χτένισμα αυτό, έχει δοθεί και όρος «ζαχαροκάλαμο», καθώς οι Αφρικανοί σκλάβοι, εργάζονταν σε φυτείες ζαχαροκάλαμων.
Η ιστορία
Πρώτα απ’ όλα, αυτό το είδος κόμμωσης, υποδήλωνε τη φυλή από όπου προέρχονταν, την οικογενειακή τους κατάσταση, αλλά ακόμη και την ηλικία τους. Αποτελούσε μία οικογενειακή παράδοση, με συναισθηματική αξία, όπου από τη μητέρα περνούσε στην κόρη. Όμως, όταν Αφρικανικοί πληθυσμοί μεταφέρθηκαν στις αποικίες της Αμερικής, με στόχο, όπως γνωρίζουμε, τη σκλαβοποίηση τους, με την ανελευθερία και την ψυχική και ανθρώπινη μείωση που συνεπάγεται αυτό, οι δουλέμποροι ξύριζαν τα κεφάλια των γυναικών, ώστε, εκτός από την ταπείνωση που έπρεπε να υποστούν, με αυτόν τον τρόπο, ήθελαν να τις αποξενώσουν από την κουλτούρα και τον πολιτισμό τους. Επειδή, όμως, ο στόχος τους ήταν η επιβίωση, για να κατορθώσουν να διατηρήσουν την ιστορία τους, άρχισαν να κάνουν τις πλεξούδες πιο λιτές και λεπτές, ώστε να μην καθυστερούν χρονικά, αλλά και να νιώθουν ότι δεν αποκόπτονται από τις ρίζες τους. Επιπλέον, οι γυναίκες που κατάφεραν να το διατηρήσουν αυτό, ήταν αυτές οι γενναίες, που με τη μετανάστευση τους, εργάστηκαν ως οικιακοί βοηθοί σε σπίτια, στις μεγάλες πόλεις της Αμερικής. Επίσης, αυτές που κατόρθωναν να διατηρήσουν αυτό το χτένισμα, αποτελούσε και ένα είδος κώδικα μεταξύ τους. Για παράδειγμα, ανάλογα με τον αριθμό των πλεξούδων, υποδηλώνονταν πόσοι ή ποιοι είναι οι δρόμοι διαφυγής από τη φυλακή. Σημαντικό γεγονός αποτελεί, ότι αυτοί που κατόρθωναν να διαφύγουν από τη σκλαβιά, έκρυβαν μέσα στις πλεξούδες τους σπόρους, ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν τις πρώτες μέρες της απόδρασης τους.
Βέβαια, τα πρώτα δείγματα cornrows, ανάγονται ακόμη παλαιότερα. Αρχαίες, λίθινες τοιχογραφίες που έχουν ανακαλυφθεί και ανάγονται στο 3.οοο και στο 2.000 π.Χ, απεικονίζουν αυτό το είδος κόμμωσης. Ακόμη, τέτοιου είδους χτενίσματα παρατηρούνται στα αρχαία χρόνια, και σε πολεμιστές, όπως αναπαρίστανται στα αγάλματα και στα γλυπτά της εποχής. Φυσικά, ας μη λησμονούμε και τον δικό μας αρχαίο πολιτισμό, όπου αγάλματα του 5ου αιώνα π.Χ στολίζονται με αυτήν τη κόμμωση.
Πως επανήλθε το ιστορικό χτένισμα
Οι Αφροαμερικανοί, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, με απώτερο στόχο να τιμήσουν την ιστορία των προγόνων τους, δημιούργησαν το κίνημα “Black Power”. Έκτοτε, υιοθετήθηκε ευρέως από πολλούς Αφροαμερικανούς, όσο και από διάσημους καλλιτέχνες, για να δηλώσουν την αντίσταση τους. Μερικές από τις τραγουδίστριες και τις καλλιτέχνιδες, που εφάρμοσαν τα cornrows, ήταν η Νίνα Σιμόνε, η Πατρίς Ράσεν και ο εν ζωή Στίβι Γουόντερ. Αλλά και αργότερα, τη δεκαετία του 1990, το περίτεχνο χτένισμα, κυριάρχησε στα μουσικά χιπ χοπ βίντεο, διαδίδοντας το ακόμη περισσότερο.
Η περίφημη μόδα
Τα τελευταία χρόνια, το περίτεχνο αυτό χτένισμα, έχει εφαρμοσθεί και από τους λευκούς, προσθέτοντας τη δική τους αισθητική. Βέβαια, επειδή ακριβώς, ανάγεται σε έναν πολιτισμό και σε μία ιστορία, που είναι και πρέπει να αντιμετωπίζεται με σεβασμό, η υιοθέτηση τους από τους λευκούς, ουκ ολίγες φορές, έχει προκαλέσει αντιδράσεις. Σχετικά πρόσφατο παράδειγμα, αποτελεί η υπόθεση που έλαβε χώρα το 2011, σε σχολείο, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Συγκεκριμένα, είχε απαγορευτεί η είσοδος μαθητή με cornrows και η υπόθεση οδηγήθηκε μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο.
Κυριαρχία
Το καθετί κρύβει την ιστορία του. Από το πιο μικρό, μέχρι το πιο μεγάλο. Τα cornrows από τη σκλαβιά μεταφέρθηκαν στα φώτα της διασημότητας, και είναι γνωστά σε όλον τον κόσμο, δίνοντας και πάλι το στίγμα τους.
Σκάναρε και δες περισσότερα
Σοφία Αναστασία Ράπτη, φιλόλογος
