Κορονοϊός 2020. Η πανδημία απειλεί ότι έφτιαχνε η ελληνική οικονομία τα τελευταία 2 χρόνια. Στα έξοδα που επιβαρύνονται τα νοικοκυριά έρχεται να προστεθεί το κόστος από την επιβολή της χρησιμοποίησης ιατρικής μάσκας. Η παγκόσμια αρρώστια που χτύπησε την ανθρωπότητα βρήκε όλα τα κράτη απροετοίμαστα. Χωρίς αρκετό ιατρικό υλικό, χωρίς κρεβάτια και το πιο σημαντικό χωρίς αρκετό ιατρικό προσωπικό. Κανένας δεν πίστευε ότι στην σημερινή εποχή της πληροφορίας, της τεχνολογίας και των ιατρικών ανακαλύψεων ένας εξελιγμένος ιός θα ερχόταν να δοκιμάσει τις αντοχές του ανθρώπινου είδους στις αρρώστιες. Μετά το πρώτο σοκ και την ραγδαία εξάπλωση η ανθρωπότητα περνάει στην αντεπίθεση της ύπουλης αυτής μάχης. Μπαίνουν κρεβάτια, προσωπικό και προστίθεται υγειονομικό υλικό. Ωστόσο, επειδή όλα έχουν το κόστος που πρέπει να πληρωθεί έτσι και οι νίκες μας δεν ήρθαν χωρίς κόστος. Η ιατρική μάσκα, πριν από αυτήν την κρίση κόστιζε 0,2 ευρώ και σήμερα στα πλαίσια της αύξησης της ζήτησης κοστίζει από 2 μέχρι και 4 ευρώ. Σε κάθε κακό υπάρχουν και αυτοί που θέλουν να πατήσουν επί πτωμάτων.
Οικονομικές επιπτώσεις από την υποχρεωτική χρήση μάσκας
Τις μάσκες τις προμηθεύονταν όλοι από οργανισμούς υγείας και δεν υπήρχε μεγάλη ζήτηση ποτέ. Αυτό οδήγησε στο να μην υπάρχουν μεγάλα αποθέματα και γι’ αυτό σήμερα βρεθήκαμε προ εκπλήξεως. Θα ήταν παράλειψη να μην επισημάνουμε ότι η μάσκα όπως και κάθε προϊόν για να πουλήσει χρειάζεται διαφήμιση και η πανδημία το πέτυχε. Αν και μη απαραίτητη στην αρχή σήμερα είναι υποχρεωτική. Λόγω των κακών χειρισμών από τον κρατικό μηχανισμό και την αποτυχία για την παροχή υγειονομικού υλικού στους πολίτες σήμερα η τιμή της ιατρικής μάσκας εκτοξεύτηκε στα ύψη. Ο λόγος προφανής. Το καλό σε όλη την ιστορία είναι ότι τα μαθήματα που προσέφερε με τον χειρότερο τρόπο η πανδημία θα αργήσουν να φύγουν από το μυαλό των πολιτών. Βιοτεχνίες άνοιξαν σε μέρη και επικεντρώνονται στην παραγωγή μάσκας αντισηπτικών και υγειονομικού υλικού. Αν και υποχρεωτική η μάσκα σήμερα, η παρουσία πολλών εναλλακτικών επιλογών την καθιστά ως αγαθό εμπορευματικής αξίας. Τα νοικοκυριά και ο οποιοσδήποτε πολίτης καλείται να την αποκτήσει εάν θέλει να κυκλοφορήσει έξω ή σε μέρη που υπάρχουν άνθρωποι. Έτσι, το νοικοκυριό καλείται να ανταποκριθεί. Η παρουσία ενός τέτοιου αγαθού στην οικονομία είναι ένα ερώτημα αν βοηθάει ή όχι.
Γνωρίζουμε ότι για να προσφέρει ένα προϊόν εγχώρια θα πρέπει να υπάρχει εγχώρια παραγωγή ώστε το κράτος να γίνει ο ρυθμιστής της τιμής πριν αφήσει την τιμή ελεύθερη στις δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης να καθοριστεί σε ένα σημείο από παραγωγούς και καταναλωτές. Η χώρα μας, δυστυχώς δεν είναι παραγωγός. Οπότε θα κάνει εισαγωγές. Οι εισαγωγές μπορεί να δυσχεραίνουν την οικονομία σε γενικές γραμμές, πράγμα που μέχρι σήμερα είναι προς συζήτηση ωστόσο στην συγκεκριμένη περίπτωση το κέρδος είναι μεγαλύτερο καθώς προστατεύει τους πολίτες από την εξάπλωση της πανδημίας και συνεπώς γλυτώνει περιττά έξοδα το κράτος από την νοσηλεία περισσότερων ασθενών. Η έλλειψη της μάσκας στην αρχή της πανδημίας οδήγησε τους πολίτες στο να μην βγαίνουν έξω από το σπίτι πριν ακόμα εφαρμοστεί η απαγόρευση κυκλοφορίας είτε γιατί δεν υπήρχαν μάσκες είτε γιατί δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να προμηθευτούν από κάπου αφού σε τέτοιες περιπτώσεις ο φόβος λειτουργεί πιο γρήγορα από οποιαδήποτε εφοδιαστική αλυσίδα αγαθών. Με εξαντλημένα τα αποθέματα ο κόσμος έκανε επιλογές που τον βοήθησαν να περάσει πιο εύκολα αυτήν την κρίση. Δημιουργία αυτοσχέδιας μάσκας από εσώρουχα, μάσκες από τις αποκριές ή ακόμα και κράνη από μοτοσυκλέτες ήταν κάποια από τα σχέδια των πολιτών για να κυκλοφορήσουν έξω με ασφάλεια. Το καλάθι της νοικοκυράς φορτώθηκε με ένα επιπλέον κόστος το οποίο σήμερα είναι απαραίτητο. Όχι για πολύ ακόμα αλλά μέχρι σήμερα απαραίτητο. Αυτό μετά από τις αλλαγές στην φορολογία που ενδέχεται να γίνουν μπορεί να βοηθήσει την εγχώρια οικονομία αλλά μπορεί και όχι. Τα φαρμακεία που είναι ο κύριος προμηθευτής ιατρικής μάσκας θα πρέπει να φορολογηθούν ώστε να ισοσκελιστεί το έλλειμμα που δημιουργήθηκε από την εισαγωγή της μάσκας στο ισοζύγιο πληρωμών. Αυτό θα έχει σαν συνέπεια να μην ανησυχούμε για την αύξηση της τιμής της μάσκας αφού είναι κάτι παροδικό και σε λίγο καιρό θα επιστρέψει στην κανονική της τιμή. Ο προϋπολογισμός όμως του νοικοκυριού επιβαρύνεται γι’ αυτό το διάστημα καθώς ένα προϊόν έρχεται να προστεθεί στο καλάθι της νοικοκυράς. Πάντα, όταν κάτι προστίθεται στα έξοδα του νοικοκυριού αυτό δημιουργεί δυσκολίες τις οποίες καλείται να αντιμετωπίσει προκειμένου να γλυτώσει από τις συνέπειες. Συγκεκριμένα, για όσους κατάφεραν από κάπου να προμηθευτούν τις μάσκες το κόστος για κάθε μέλος της οικογένειας είναι περίπου 4 ευρώ την εβδομάδα καθώς δεν χρειάζεται να φοριέται μέσα στην ημέρα όλο το 24ωρο και παραπάνω από 2 3 ώρες. Μια οικογένεια 4μελή τον μήνα επιβαρύνεται με 60 ευρώ πράγμα που δυσκολεύει ακόμα πιο πολύ την ήδη κατάσταση. Ανάμεσα σε όλα τα άλλα είδη πρώτης ανάγκης έρχονται να προστεθούν τα έξοδα και σε μάσκες αντισηπτικά και οτιδήποτε άλλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ασπίδα στην πανδημία.
Οι επιχειρήσεις που θα επωφεληθούν, φυσικά θα είναι αυτές που πουλάνε τις μάσκες και το ιατρικό υλικό. Τα κέρδη από τα συγκεκριμένα προϊόντα θα είναι ίσως ειδικά σε αυτό το διάστημα τα μεγαλύτερα δυνατά. Θα ισοφαρίσουν τα κέρδη από αναγκαία φάρμακα και θα ενισχύσουν ακόμη πιο πολύ τους ανθρώπους που έχουν μετοχές στις εταιρείες αυτές. Η σωστή πολιτική από την πλευρά του κράτους θα είναι να φορολογήσει στα μέτρα του εφικτού τα κέρδη αυτά ώστε να μην ξεφύγει η τιμή του ιατρικού υλικού από τα προβλεπόμενα. Εδώ χρειάζεται η άμεση κρατική παρέμβαση για να προστατευτούν όλοι και κυρίως ο πολίτης. Θα υπάρξουν φαινόμενα αισχροκέρδειας αλλά με την πάροδο του χρόνου και τον σωστό έλεγχο θα εξαφανιστούν. Ο αγοραστής καλείται να ανταπεξέλθει. Υπάρχουν εναλλακτικές. Η ιατρική μάσκα εμφανίζεται σε διάφορες μορφές. Η πάνινη και η υφασμάτινη ίσως είναι κακές για την υγεία όπως και αυτή του άνθρακα. Η λύση είναι η μιας χρήσης ή ακόμα και οι πλαστικές. Αυτό όμως θα μας το εξηγούσε καλύτερα ένας γιατρός. Αν και στην Ελλάδα δεν διανέμεται δωρεάν όπως θα γινόταν σε ένα κράτος που μπορεί να παρέχει πρόνοια σε χώρες του εξωτερικού σήμερα οι ιατρικές μάσκες διανέμονται δωρεάν. Άργησαν θα μου πείτε. Κάλλιο αργά όμως παρά ποτέ. Η πανδημία αρχίζει να υποχωρεί τα μέτρα χαλαρώνουν και η ζωή επανέρχεται στους παλιούς και φυσιολογικούς ρυθμούς.
Συνέπειες της καραντίνας στην παραγωγή
Σίγουρα, όταν ο κόσμος αναγκάζεται για οποιονδήποτε λόγο να μείνει στο σπίτι η οικονομία και η παραγωγή κάθε χώρας δουλεύει στο 100% για να μπορέσει να ανταπεξέλθει. Αυτό, δεν είναι πάντα καλό. Έχει αρκετές συνέπειες. Οι ρύποι αποτελούσαν αποτελούν και θα αποτελούν πάντα μια αρνητική συνέπεια της οικονομικής δραστηριότητας. Οπότε είναι λογικό με την αύξηση της παραγωγής να αυξάνονται εκθετικά και τα ποσοστά της ρύπανσης. Οι οικολόγοι δικαίως διαμαρτύρονται. Η Γη ανήκει σε όλους τους ανθρώπους και θα πρέπει να την σεβόμαστε. Η οικονομία από την άλλη δεν είναι απαραίτητο ότι θα βοηθηθεί. Λειτουργώντας στο μέγιστο καταναλώνει πόρους που ήταν για μια κρίση οικονομικής φύσεως και όχι μια πανδημία. Συνεπώς δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπέρασμα ότι βοηθιέται το ΑΕΠ ή ο δείκτης οικονομικής ευημερίας. Ωστόσο, το να μείνει ο κόσμος σπίτι βοηθάει στο να μην εξαπλωθεί η πανδημία. Το ίδιο και η χρήση μάσκας. Δεν θα χρειαστεί το κράτος να αντιμετωπίσει τα παραπάνω κρούσματα και να γεμίσουν τα νοσοκομεία από αρρώστους. Επομένως, η χρήση μάσκας αν και μας δυσκολεύει βοηθάει στο να μας προστατεύει αλλά και έμμεσα στην οικονομία του κράτους. Είδαμε ότι πολλά εργοστάσια για το λίγο χρονικό διάστημα εφάρμοσαν τα οικονομικά της ευελιξίας. Ασχολούνται με την παραγωγή υγειονομικού υλικού αντί για την παραγωγή των προϊόντων τους. Αυτό βοηθάει άμεσα το κράτος να μειώσει τα έσοδα εισαγωγών, ενισχύει τα νοσοκομεία και το προσωπικό που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης. Ας ελπίσουμε με την άρση των μέτρων η οικονομία να επανέλθει.
Σκάναρε και προχώρησε την έρευνα:
Έρευνα, Χαραλαμπίδης Δ. Στυλιανός (Οικονομολόγος- Οικονοφυσικός MSc)
