Ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ήταν Τούρκος στρατιωτικός και πολιτικός. Ήταν ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας. Ουσιαστικά ανέλαβε πραξικοπηματικά μια διαμελισμένη Οθωμανική αυτοκρατορία, της οποίας το εναπομείναν υπόλοιπο των εδαφών στην Ανατολία, κατόρθωσε να το μετατρέψει σε κράτος δυτικού προτύπου ονομάζοντάς το Τουρκία.
Προκειμένου να εφαρμόσει την πολιτική του, δεν δίστασε να συνεχίσει αγριότητες των Νεοτούρκων, όπως η γενοκτονία των Αρμενίων και των Ελλήνων. Θεωρείται, παρ’ όλ’ αυτά, χαρισματικός ηγέτης, του οποίου η μορφή, σύμφωνα με τους σύγχρονους ιστορικούς, συγκαταλέγεται ανάμεσα στις σημαντικότερες προσωπικότητες που επηρέασαν καθοριστικά με την παρουσία τους τον 20ό αιώνα. Κατά τη φοίτησή του στη στρατιωτική σχολή, ένας δάσκαλός του που τον θαύμαζε του συνέστησε να πάρει το όνομα Κεμάλ, που σημαίνει ωριμότητα και τελειότητα. Από τον λαό ο Κεμάλ προσέλαβε τον χαρακτηρισμό «Ατατούρκ», που σημαίνει «πατέρας των Τούρκων».
- Οι παππούδες του Κεμάλ, από την πλευρά της μητέρας του, ήταν Αλβανοί χριστιανοί που εξισλαμίστηκαν το 1834. Η μητέρα του Ατατούρκ, η Ζουμπεϊντέ καταγόταν από τα βουνά δυτικά των Ιωαννίνων, κοντά στα σημερινά Αλβανικά σύνορα.
- Ο πατέρας του, Αλί Ριζά, για τον οποίο ελάχιστα είναι γνωστά, ήταν «Ντονμέ» Σεφαρδίτης της Θεσσαλονίκης. Ο πατέρας του ήταν τελωνειακός υπάλληλος της αυτοκρατορίας, που πέθανε ωστόσο όταν ο Μουσταφά ήταν 7 ετών, ενώ μόνο μία από τις αδερφές του κατάφερε να ζήσει και μετά την παιδική ηλικία.
Ο Κεμάλ ήταν πάντοτε απρόθυμος να αποκαλύψει πράγματα σχετικά με το οικογενειακό του δέντρο λογικό για εκείνη την εποχή καθώς η προέλευση του από τους Ντονμέδες, οι οποίοι όχι μόνο περιφρονούνταν από την υπόλοιπη κοινωνία, αλλά και αντιμετωπίζονταν σαν αιρετικοί και από τους Μουσουλμάνους και από τους Εβραίους. Επίσης τους καταδίωκε η φήμη για σεξουαλική ανηθικότητα, κάτι που θα μπορούσε να είναι ελάχιστα κολακευτικό για τους απογόνους τους.
Οι Ντονμέδες της Θεσσαλονίκης, του Μοναστηρίου (Bitolja) και της ευρύτερης Μακεδονίας αριθμούσαν στις αρχές του 20ου αιώνα κοντά στα 100,000 άτομα και ήταν μια υπόγεια αίρεση Σαμπεταϊστών Εβραίων, που είχαν μουσουλμανικά ονόματα και συμπεριφέρονταν ως Μουσουλμάνοι, αλλά κρυφά πίστευαν στον Σαμπετάι Σεβί, έναν ψευδή Μεσσία του 17ου αιώνα, στου οποίου το όνομα διεξήγαγαν μυστικές τελετουργίες στο όνομά του.
Το 1922, μετά τη συμφωνία για την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, οι Ντονμέδες της Θεσσαλονίκης προσπάθησαν να αναγνωριστούν ως μη Μουσουλμάνοι για να αποφευχθεί η ανταλλαγή τους. Από αυτούς, 50.000 περίπου έγιναν «χριστιανοί» και παρέμειναν με ελληνικά ονόματα.
Στο σπίτι που σήμερα στεγάζεται το τουρκικό προξενείο της Θεσσαλονίκης, ανήκε στον δεύτερο σύζυγο της μητέρας του Κεμάλ.
Το εν λόγω σπίτι ο Κεμάλ δεν το επισκεφθηκε παρά μόνο μερικές φορές λόγω των κακών σχέσεων που είχε με τον πατριό του.
Στην προσωπική του ζωή, είχε παντρευτεί μία φορά, το 1923 την Latife Uşşaki, αλλά χώρισε δύο χρόνια αργότερα. Αυτό βέβαια δεν του στέρησε τη δυνατότητα να υιοθετήσει αρκετά παιδιά. Ο αναμορφωτής του τουρκικού κράτους πέθανε στις 10 Νοεμβρίου 1938 στην Κωνσταντινούπολη από κίρρωση του ήπατος, απότοκο της χρόνιας εξάρτησής του από το αλκοόλ.
Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΕΡΩΜΕΝΗ ΤΟΥ ΑΤΑΤΟΥΡΚ
Η ξανθιά καλλονή που απεικονίζεται στην κασετίνα των τσιγάρων «Σαντέ» δεν ήταν άλλη απ’ την ελληνίδα ερωμένη του μεγαλύτερου ηγέτη των Τούρκων..
Το όνομά της ήταν Ζωζώ Νταλμάς και γεννήθηκε το 1905 στην Κωνσταντινούπολη. Τραγουδούσε, χόρευε και μάγευε τα πλήθη σε όλη την οικουμένη. Ταξίδεψε όπου υπήρχαν ελληνικές παροικίες και κατέκτησε τις καρδιές πριγκίπων και πολιτικών ηγετών, ανάμεσα στους οποίους ήταν κι ο Κεμάλ Ατατούρκ.
Η ιστορία τους ξεκίνησε με ένα τρόπο σχεδόν κινηματογραφικό. Γνωρίστηκαν σε ένα νυχτερινό μαγαζί που χόρευε η Ζωζώ και πέρασαν τη νύχτα μαζί. Το επόμενο πρωί, ο Κεμάλ είχε αποχωρήσει, αφήνοντας ένα χαρτονόμισμα χιλίων λιρών στο κομοδίνο. Η Ελληνίδα ντίβα το εξέλαβε ως τρομερή προσβολή. Γι’ αυτό και έδωσε μία αποστομωτική απάντηση. Πάνω στο χαρτονόμισμα ήταν τυπωμένο το πρόσωπο του Κεμάλ. Πήρε λοιπόν ένα ψαλίδι και έκοψε προσεχτικά το κομμάτι που ήταν η εικόνα του. Παράτησε στο κομοδίνο το άχρηστο πλέον χαρτονόμισμα, μαζί με αυτό το σημείωμα: «Από αυτό που μου αφήσατε πήρα μόνο αυτό που μου χρειαζόταν. Το υπόλοιπο σας το επιστρέφω γιατί μου είναι εντελώς άχρηστο».
«Θαυμάζω τους Έλληνες κι όχι τους δικούς μου, τους μπουνταλάδες» Η ίδια είχε υποστηρίξει ότι σε προσωπικές στιγμές ο Κεμάλ της είχε εκμυστηρευτεί σε άπταιστα ελληνικά: «Πίστεψε με, θαυμάζω τους Έλληνες κι όχι τους μπουνταλάδες τους δικούς μου». Βέβαια, ο βίος του Κεμάλ μάλλον δεν υποστηρίζει την εξομολόγησή της. Σε άλλη συνέντευξή της το 1962, είπε: «Άστα «μπαμπά», του έλεγα ειρωνικά, «το θες ή δεν το θες, είσαι Ρωμιός! Από πού ήταν η γιαγιά σου; Δεν ήταν η κυρα-Μαρία από τα Γιάννενα; Ύστερα… τούρκεψες, «μπαμπά»! Κι αυτός χαχάνιζε, χτυπιόταν, άρπαζε ένα μπουκάλι με ρακή, έπινε στην υγειά μου και στην… ελληνοτουρκική φιλία.
Η Νταλμάς όταν ερχόταν στην Ελλάδα συνήθιζε να συναντά τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Πολλοί είπαν ότι ήταν ένας «διπλός πράκτορας», που χρησιμοποιούσε τα κάλλη της για να εξάγει μυστικά της τουρκικής κυβέρνησης. Η ίδια δήλωσε, «Κατάσκοπος δεν ήμουνα, Ελληνίδα ήμουνα». Η πατριωτική της δράση συνεχίστηκε και στην κατοχή. Οι πράκτορες της Γκεστάπο την ξυλοκόπησαν άγρια όταν αρνήθηκε να καταδώσει αντιστασιακούς, με αποτέλεσμα να αποβάλει το μωρό της. Πέθανε το 1988 σε ένα γηροκομείο της Αθήνας.
Σκάναρε και προχώρησε την έρευνα:
Έρευνα, Μιλένα Αμπράμοβιτς
