Η µάχη στο Μανιάκι έλαβε χώρα την 20η Μαΐου 1825. Βλέποντας ο Παπαφλέσσας (Γρηγόριος Δικαίος) τον επελαύνοντα Ιµπραήµ, έσπευσε να τον αντιµετωπίσει µε 1500 πολεµιστές του .
Όταν όµως, είδανε τον όγκο των στρατευµάτων του Ιµπραήµ, οι περισσότεροι διασκορπίστηκαν. Έµεινε µόνο ο Παπαφλέσσας, ο µπουρλιοτέρης των ψυχών, µε 300 γενναίους, ενώ οι ενισχύσεις που περίµενε από τον αδελφό του Νικήτα και τον Πετρόµπεη Μαυροµιχάλη, δεν ήρθαν. Παραθέτουµε την επιστολή που έστειλε στον αδελφό του λίγες ώρες πριν την µάχη, σε απάντηση δικής του επιστολής.«Νικήτα, σου γράφω να ταχύνετε τον ερχοµό σας και συ µου γράφεις κουραφέξαλα. Εγώ άπαξ ορκίσθην να χύσω το αίµα µου για την πατρίδα κι αυτή είναι η ώρα. Εύχοµαι η πρώτη µπάλα του Ιµπραήµ να µε πάρει στο κεφάλι. Τούτη είναι η τελευταία µου γραφή. Κράτα την να την διαβάζεις καµιά φορά, να µε θυµάσαι και να κλαις.»
Η επίθεση των εχθρών, άρχισε στις 6 το πρωί. 4500 πεζοί, 1600 ιππείς και 3 πυροβολαρχίες.
Οι λίγοι µας γενναίοι, πολέμησαν στήθος µε στήθος µέχρι τις 9 το βράδυ και σκοτώθηκαν όλοι µαζί µε τον αρχηγό τους, αφού πήρανε µαζί τους 1198 εχθρούς.
Η θυσία, δεν ήτανε µάταιη. Έτσι, όλοι αντελήφθησαν πως οι αραπάδες δεν ήτανε ανίκητοι, αφού απελευθερώθηκε ο Κολοκοτρώνης και οι ελπίδες αναπτερώθηκαν…
Σκάναρε και προχώρησε την έρευνα:
Έρευνα, Βασίλης Δεληβέρης
