ΤΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΕΡΜΙΤΑΖ
Ποιο είναι το περίφημο μουσείο
Το μουσείο Ερμιτάζ αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα και σπουδαιότερα μουσεία του κόσμου, με μακρά ιστορία. Είναι απαραίτητος προορισμός αν επισκεφτεί κανείς την Αγία Πετρούπολη. Ο χώρος του περιλαμβάνει ένα συγκρότημα έξι κτηρίων, τα περίφημα παλαιά Χειμερινά Ανάκτορα, το πρώην σπίτι των Ρώσων Τσάρων, στις όχθες του ποταμού Νέβα. Στα εκθέματα του περιλαμβάνονται εκπληκτικά αριστουργήματα της δυτικής Ευρωπαϊκής τέχνης, όπως έργα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, του Πάμπλο Πικάσσο, του Πωλ Γκωγκέν, του Ρέμπραντ και άλλων καλλιτεχνών. Επιπλέον, εκτίθενται και έργα από την αρχαία Ελλάδα, τη Ρώμη και την Αίγυπτο, όπως και μεγάλες συλλογές κοσμημάτων. Το σύνολο των έργων που περιλαμβάνονται στο μουσείο ανέρχεται πάνω από τα 3.000.000. Επίσης, αξίζει να επισημανθεί η προέλευση της ονομασίας που έλαβε το μουσείο. Η λέξη «ερμιτάζ» (ermitage) αποτελεί μεταφραστικό δάνειο από τη γαλλική στην ελληνική γλώσσα. Η αντίστοιχη ελληνική λέξη είναι ερημητήριο.
Η ιστορία του
Το μουσείο ιδρύθηκε το 1764 από τη Μεγάλη Αικατερίνη, επί σχεδίων του Γάλλου αρχιτέκτονα Βαλέν ντε λα Μοντ. Στην αρχή της ζωής του μουσείου, τα έργα ανήκαν στην ιδιωτική συλλογή της αυτοκράτειρας. Με τον θάνατο της, τα χειμερινά ανάκτορα εγκαταλείφθηκαν και αμελήθηκαν. Ευτυχώς όμως, κατοπινοί διάδοχοι της ρωσικής αυτοκρατορίας, επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον προς την πολιτισμική κληρονομιά του μουσείου και το φρόντισαν καταλλήλως, ώσπου το 1852 αποτέλεσε το πρώτο μουσείο της Ρωσίας που το κοινό είχε τη δυνατότητα να επισκεφτεί. Όπως είναι φυσικό, κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης, το μουσείο δέχθηκε μεγάλες καταστροφές. Σημειώθηκαν πωλήσεις αλλά και απώλειες έργων, που συνεχίστηκαν μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην κατοπινή πορεία των χρόνων, από τη δεκαετία του 1990 και έπειτα, το ιστορικό στολίδι άρχισε να αποκτάει ξανά τη δόξα που του αρμόζει και σημείωσε μία σπουδαία πολιτιστική ανάπτυξη.
Τα σκάνδαλα
Προχωράμε προς τα νεότερα χρόνια, και συγκεκριμένα το 2015, όπου το ίδιο το μουσείο ανακοίνωσε πως μέλος του προσωπικού του, συνελήφθη διότι φερόταν ως ύποπτο για κλοπή βιβλίων και εγγράφων, των οποίων η αξία τους είναι αμύθητης αξίας και ανήκαν στο αρχείο του ιδρύματος. Ο ύποπτος, που ήταν ένας βιβλιοθηκάριος, επιχείρησε να πουλήσει τα κλοπιμαία αντικείμενα σε εμπόρους βιβλίων που ασχολούνταν με αντίκες. Ο ίδιος, συνελήφθη έπειτα από έρευνα που πραγματοποιήθηκε, όταν αναφέρθηκε ότι κάποια από τα αντικείμενα είχαν χαθεί, κατά τη διάρκεια μίας επιθεώρησης. Σύμφωνα με τις δηλώσεις της FSB, η οποία είναι η μυστική υπηρεσία της Ρωσίας, ανάμεσα στα κλοπιμαία αντικείμενα ανήκαν γκραβούρες, λιθογραφίες, φωτογραφίες αλλά και βιβλία, τα οποία χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα έως τον 19ο. Τα αντικείμενα βρέθηκαν στο σπίτι του βιβλιοθηκάριου, στο σπίτι ενός φίλου του, καθώς και σε ένα κατάστημα με αντίκες. Έκτοτε, επιστράφηκαν και πάλι στο μουσείο. Αλλά, ένα περιστατικό κλοπής, δεν αποτελεί κάτι το καινούργιο για το μουσείο. Έπειτα από δύο χρόνια, το 2017, ο τότε υποδιευθυντής του μουσείου, Μιχαήλ Νόβικοφ, συνελήφθη και τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό, μαζί με άλλα πρόσωπα, με την κατηγορία της απάτης και της υπεξαίρεσης υπέρογκων χρηματικών ποσών. Όπως είναι επακόλουθο, πραγματοποιήθηκαν έρευνες από τη FSB στο μουσείο, και συγκεκριμένα στους χώρους που στεγάζονται οι υπηρεσίες κατασκευών του μουσείου, διότι τα χρήματα που κλάπηκαν είχαν διατεθεί για την ανέγερση νέων κτηριακών εγκαταστάσεων και κατασκευών που θα πραγματοποιούνταν. Η διεύθυνση του μουσείου είχε συνεργαστεί άριστα με τις Αρχές. Μεταφερόμαστε σε ένα ακόμη περιστατικό, παλαιότερα, το 2006, όπου μία επιμελήτρια του μουσείου, βοήθησε τον σύζυγο της να κλέψει κοσμήματα αξίας της συλλογής του μουσείου, τα οποία ανέρχονται στο ποσό των 4,5 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο σύζυγος της καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκισης.
Πολυπόθητο και σκανδαλώδες
Το Ερμιτάζ λοιπόν, απαριθμώντας αιώνες λειτουργίας αλλά και ιστορίας, είναι από τα μουσεία που κεντρίζουν το ενδιαφέρον, όχι μόνο για την πολιτισμική κληρονομιά και την αναρίθμητη συλλογή έργων τέχνης που διαθέτει, αλλά και για τα ταραχώδη περιστατικά που το συνοδεύουν. Έχει επιβιώσει από δύο επαναστάσεις και από δύο παγκοσμίους πολέμους, καθώς και από αναγκαστικές πωλήσεις συλλογών του, από το ίδιο το κράτος, τη δεκαετία του 1930. Είναι αναμφισβήτητα ένα θυελλώδες μουσείο, που δημιουργεί έντονες διαθέσεις, και κανείς δε δύναται να αρνηθεί την επίσκεψη του σε αυτό.
Σκάναρε και δες περισσότερα
Σάνια Ράπτη, φιλόλογος
