Ο Ενδυμίων ήταν ο δεύτερος μυθικός βασιλιάς της αρχαίας Ήλιδας. Υπάρχουν όμως διάφορες απόψεις για την ιστορία του.
Σύμφωνα με τον Παυσανία, ήταν γιος του Αέλθιου και εγγονός της Πρωτογένειας και του Δία, απόγονος του Δευκαλίωνα. Αντίθετα, με τον με τον Απολλόδωρο, γιος του Αέθλιου και της Καλύκης, ο Ενδυμίων ήταν αρχηγός των Αιολών, ο οποίος τους πήρε από τη Θεσσαλία και εποίκησαν την Ήλιδα.
Ο Παυσανίας αναφέρει για αυτόν πως: “Παντρεύτηκε την Αστεροδία ή την Υπερίππη ή την Χρομία, γιοι του ήταν ο Επειός, ο Παίονας και ο Αιτωλός , όλοι επώνυμοι λαών και κόρη του η Ευρυκύδα, μητέρα του Ηλείου.” Κάποτε ο Ενδυμίων οργάνωσε αγώνα δρόμου δρόμου στην Ολυμπία ανάμεσα στους γιους του, με σκοπό όποιος βγει νικητής να τον διαδεχτεί. Νικητής ήταν ο Επειός ο οποίος τον διαδέχτηκε, αλλά και έδωσε το όνομά του στον λαό.
Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο: “Τον ερωτεύτηκε η Τιτανίδα Σελήνη και τον πήρε ο Δίας στον ουρανό όπου μετά τον έριξε στον Άδη. Ο Δίας όμως του έδωσε το προνόμιο όσο κοιμάται να μένει αγέραστος και αθάνατος.” Ένα ακόμη κομμάτι της ιστορίας, λέει πως όταν πέθανε, για μην χαθεί η ομορφιά του, ο Δίας τον ανέβασε στον Όλυμπο και του έδωσε θεϊκή υπόσταση. Η Ήρα ερωτεύτηκε την τόση ομορφιά του και τον ίδιο. Έξαλλος ο Δίας τον στέλνει στον Άδη και έτσι χάνουμε τα πάντα σχετικά με την ύπαρξη του Ενδυμίωνα.
Μία μεταγενέστερη παραλλαγή του μύθου, που είναι και πιο γνωστή, μεταφέρεται από τον Ρωμαίο ποιητή Οβίδιο και από μεταγενέστερους ποιητές. Ο Ενδυμίων ήταν βοσκός από την Καρία με απαράμιλλη ομορφιά. Η Σελήνη τον είδε σε μία σπηλιά του Λάτμου και τον ερωτεύτηκε. Τον επισκεπτόταν κάθε βράδυ την ώρα που κοιμόταν, όμως ανησυχώντας πως σαν θνητός θα γεράσει και θα πεθάνει παρακάλεσε τον Δία να του δώσει την αθανασία. Εκείνος της αποκρίθηκε πως μπορεί να κάνει τα πάντα άλλα όχι αυτό. Έτσι, εκείνη ζήτησε να τον αφήσει να κοιμάται για πάντα τον αγέραστο ύπνο ώστε να μην τον χάσει ποτέ. (Γνωστός ως ενδυμίωνος ύπνος) Έτσι και έγινε. Κάθε βράδυ η Σελήνη πήγαινε ξυπνούσε τον Ενδυμίωνα και τον επισκεπτόταν στο κρεβάτι του. Εκείνες τις νύχτες δεν υπήρχε φεγγάρι στον ουρανό και έτσι έχουν σήμερα χαρακτηριστεί οι μέρες χωρίς φεγγάρι. Κάνανε 50 παιδιά. Είναι οι 50 μήνες που παλιά μετρούσαν την αλλαγή του χρόνου.
Στην πόλη Ηράκλεια που βρισκόταν στους πρόποδες του Λάτμου, ο Ενδυμίων λατρευόταν ως μυθικός ιδρυτής της πόλης και υπήρχε ιερό αφιερωμένο σ’ αυτόν.
Σκάναρε και προχώρησε την έρευνα:
Έρευνα, Σουζάνα Μπάκα (υπεύθυνη Εκδοτικού Οίκου GRD Books)
