Όσο κι αν έχει προχωρήσει η ανθρωπότητα πάντα θα υπάρχουν μελανά σημεία. Η σεξουαλική κακοποίηση είναι ένα από αυτά. Όταν το έγκλημα αυτό τυλίγεται σε μια συσκευασία «κανονικότητας» από την κοινή γνώμη και τα ΜΜΕ, τότε η κατάσταση βγαίνει εκτός ορίων.
Εκατομμύρια γυναίκες, άνδρες και παιδιά βιώνουν αυτού του είδους την βία με την ανοχή του ιερέα, της εκκλησίας, της θρησκείας τους. Όλα αυτά με την συγκάλυψη από τα ΜΜΕ να βάζει εμπόδια στην προσπάθεια εξάλειψης του φαινομένου. Είναι όμως πραγματικά ο θρησκευτικός φανατισμός που οδηγεί σε τέτοιες πράξεις και κάνει την κοινωνία να εθελοτυφλεί;
ΠΩΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ
Ως σεξουαλική κακοποίηση ορίζεται η μη θεμιτή ερωτική δραστηριότητα, η οποία γίνεται με βία, εξαναγκασμό ή εκμετάλλευση ατόμων που δεν είναι σε θέση να αντιδράσουν.Η σεξουαλική κακοποίηση μπορεί να περιλαμβάνει βιασμό, εσκεμμένη πρόκληση πόνου κατά την διάρκεια της ερωτικής πράξης, καταναγκαστικό σεξ χωρίς προφυλάξεις, εξαναγκασμό σε ορισμένα φετίχ ή εξευτελιστικές πράξεις, ανεπιθύμητη έκθεση σε πορνογραφία, φωτογράφηση του γυμνού θύματος χωρίς την συγκατάθεσή του, χρήση του σεξ ως τιμωρία και μέσο συμμόρφωσης.
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Οι συνέπειες του βιασμού είναι εξαιρετικά σημαντική υπόθεση. Από τα χιλιάδες προβλήματα υγείας που ενδέχεται να προκύψουν έως και την εγκυμοσύνη η λίστα δεν έχει τέλος. Οι ψυχολογικές βλάβες για τα θύματα είναι κάτι το αναπόφευκτο. Μετατραυματικό σοκ, φόβος, δυσπιστία, κοινωνικό άγχος, είναι μόνο κάποια από αυτά. Πολλές φορές, ακόμη και οι θεραπείες δεν είναι αρκετές. Πολλά από τα θύματα μπορεί να πέσουν σε κατάθλιψη και να χρειαστούν φαρμακευτική αγωγή. Φυσικά οι περισσότερες από τις γυναίκες και τα παιδιά που έχουν υποστεί κακοποίηση στο όνομα κάποιας θρησκείας, σαν κάποιο ιερό αφιέρωμα, δεν έχουν καν την ευκαιρία στην θεραπεία ή πρόσβαση σε κατάλληλους γιατρούς και φάρμακα.
Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΙΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ:
Αν και το φαινόμενο του βιασμού δεν στοχεύει αποκλειστικά προς το γυναικείο φύλο, όταν εμπλέκεται η θρησκεία η θέση της γυναίκας παίζει σημαντικό ρόλο.
Για παράδειγμα, στον Χριστιανισμό η γυναίκα θεωρείται ίση με τον άνδρα. Σύμφωνα με την παράδοση, η Εύα φτιάχτηκε από το πλευρό του Αδάμ και αργότερα της δόθηκε ίσο με εκείνον δικαίωμα ελεύθερης βούλησης. Επίσης, ο Ιησούς δεν έκανε διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα στην διδασκαλία του. Αντίθετα, στην θρησκεία του του Ισλάμ, η γυναίκα ορίζεται από το ιερό βιβλίο, το Κοράνι, ως υποδεέστερη. Το ίδιο συμβαίνει και στον Ινδουισμό, αν και σε μικρότερο βαθμό. Ακόμα, υπάρχουν διαφορετικές αντιλήψεις για την θέση της γυναίκας και στις θρησκείες ανάμεσα στις φυλές της Αφρικανικής Ηπείρου.
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΘΥΜΑΤΩΝ ΒΙΑΣΜΟΥ ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΚΑΠΟΙΟΥ ΘΕΟΥ:
Χαρακτηριστικά παραδείγματα σεξουαλικής κακοποίησης έχει δημοσιεύσει μέσα από την έρευνά της η Διεθνής Αμνηστία. Παίρνοντας συνεντεύξεις από γυναίκες που ταξίδευαν προς την λυβική ακτή, ξεδιπλώνεται η αλήθεια και ο φόβος που πέρασαν.
Πολλές από αυτές ανέφεραν πως από τον φόβο κάποιας σεξουαλικής επίθεσης έπαιρναν αντισυλληπτικά χάπια πριν από το ταξίδι. Δεν ήταν λίγες οι φορές που οι ίδιοι οι Μουσουλμάνοι διακινητές επιτέθηκαν σε γυναίκες με σκοπό το σεξ, με την δικαιολογία πως δεν είχαν πληρώσει το αντίτιμο για την μεταφορά τους
Μερικές γυναίκες είχαν την ατυχία να είναι όμηροι ένοπλων μουσουλμανικών ομάδων. Οι φύλακές τους, συχνά υπό την επήρεια αλκοόλ και ναρκωτικών τις βίαζαν μεμονωμένα ή ομαδικά, σύμφωνα με τις μαρτυρίες τους. Εκείνες φυσικά, δεν προσπαθούσαν καν να αντισταθούν, καθώς όπως είπαν χαρακτηριστικά στους ερευνητές, δεν ήθελαν να χάσουν την ζωή τους. Διακρίσεις δεν γίνονταν, θύματα ήταν αρκετές φορές ακόμη και μικρά παιδιά ή έγκυοι. Άλλες φορές πάλι, οι ισλαμιστές δεσμοφύλακες εκβίαζαν γυναίκες ώστε να ασπαστούν το Ισλάμ, με την απειλή επιβολής σεξουαλικής βίας επάνω τους. Μια 21χρονη γυναίκα από την Ερυθραία, περιέγραψε πως στον υπόγειο χώρο που τις κρατούσαν κλεισμένες, αυτή και ακόμα 10 συμπατριώτισσές της, υπέστησαν ομαδικό βιασμό σαν σκλάβες του σεξ.Όπως φαίνεται και από μία άλλη μαρτυρία δεν χρειάζεται να ανήκει και το θύμα στην θρησκεία του Ισλάμ, αλλά μόνο ο θύτης. Ο λόγος για την 30χρονη Αυστραλή Λάρα Χολ που με δηλώσεις της στην Daily Mail περιέγραψε το μαρτύριο που έζησε, όταν ταξίδεψε στο Πακιστάν, για να συναντήσει τον έρωτά της. Εκεί κάθε άλλο παρά έρωτας την περίμενε, αφού η νεαρή βρέθηκε να ζει φυλακισμένη και υποσιτισμένη ως σκλάβα του σεξ του επίδοξου εραστή της. Παρόμοια τύχη είχε και η 19χρονια Nadia Murad, όταν αιχμαλωτίστηκε από δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους στο χωριό της στο Βόρειο Ιράκ. Ως αιχμάλωτή τους πέρασε μήνες ως σκλάβα του σεξ.
ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΠΟΥ ΞΕΠΕΡΝΟΥΝ ΤΑ ΟΡΙΑ
Άλλη μορφή με την οποία εμφανίζεται η σεξουαλική κακοποίηση είναι τα έθιμα. Η δικαιολογία του εθίμου κρατά τόσο καλά κρυμμένο τον βιασμό, που θεωρείται περισσότερο πολιτισμικό κομμάτι παρά καταναγκασμός και εναντίωση στην ελεύθερη βούληση.
ΚΛΕΙΤΟΡΙΔΕΚΤΟΜΗ
Πολλές μουσουλμανικές κοινότητες αλλά και χώρες της Αφρικής και της Ασίας επιβάλλουν την τελετουργία αυτή στα νεαρά κορίτσια.
Πέρα από τις μολύνσεις που παραμονεύουν, οι επιστήμονες μιλούν για «πολιτιστικό αδίκημα». Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, καθημερινά περίπου 6 χιλιάδες κορίτσια υφίστανται αυτόν τον ακρωτηριασμό. Συνολικά οι εν ζωή γυναίκες που έχουν δεχθεί την διαδικασία αυτή υπολογίζονται στα 140 εκατομμύρια. Οι μαρτυρίες και σε αυτήν την περίπτωση συγκλονίζουν και δείχνουν πόσο δυσάρεστο και επικίνδυνο είναι αυτό το έθιμο.
Η Zaineb, υπέστη την επέμβαση στα οκτώ της χρόνια. Όπως αναφέρει η ίδια ένα άλλο γνωστό της κορίτσι είχε πεθάνει πάνω στην διαδικασία μια μέρα πριν την δική της «μεγάλη μέρα». Νιώθει τυχερή που αυτή και οι αδερφές της κατάφεραν να ζήσουν. Με λεπτομέρειες περιγράφει και η Γουόρις Ντίρι την δική της εμπειρία. Η Γουόρις πλέον είναι η ειδική πρέσβειρα των Ηνωμένων Εθνών για την κατάργηση του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων.
Σε όλες τις μαρτυρίες υπάρχει έντονο το στοιχείο της θρησκευτικής και κοινωνικής πίεσης από την οικογένεια και τον περίγυρο. Μάλιστα η Om Gad, που υπέστη κλειτοριδεκτομή στα εννέα της, αναφέρει χαρακτηριστικά «ο λαός μου το κάνει και γι’ αυτό έχω κι εγώ την υποχρέωση να το κάνω».
BACHA BAZI
Στο Αφγανιστάν υπάρχει το έθιμο του «Βacha Bazi», γνωστό και ως παιχνίδι του παιδιού. Στην κοινωνία της χώρας οι γυναίκες δεν επιτρέπεται να χορεύουν δημόσια. Για τον λόγο αυτό, δημιουργήθηκε το συγκεκριμένο έθιμο που θέλει νεαρά αγόρια να χορεύουν δημόσια για μεγαλύτερους άνδρες, ντυμένα με γυναικεία ρούχα και μακιγιάζ. Η ειρωνεία βέβαια, είναι πως στο Αφγανιστάν, όπως και όλες τις μουσουλμανικές χώρες, η ομοφυλοφιλία τιμωρείται αυστηρά. Τα αγόρια αυτά συνήθως προέρχονται από φτωχές οικογένειες απ’ όπου και αρπάζονται. Μετά βίας ξεπερνούν τα 15 χρόνια. Παρά τις σεξουαλικές «υπηρεσίες» που προσφέρουν σε ηλικιωμένουςδεν πληρώνονται ποτέ και καταντούν να συμβολίζουν την ευμάρεια του ιδιοκτήτη τους. Η δεύτερη ειρωνεία είναι πως η «παράδοση» αυτή συνεχίζεται από τα κάποτε φυλακισμένα αγόρια που μυούν νέα άτομα σε αυτό.
ΓΑΜΟΙ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΝΔΡΩΝ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΑ ΚΟΡΤΙΤΣΙΑ
Ένα άλλο είδος βιασμού που επιτρέπει η μουσουλμανική αλλά και η ινδουιστική θρησκεία έρχεται καλυμμένο με την μορφή του γάμου. Δεν είναι άγνωστο το φαινόμενο άνδρες μεγάλης ηλικίας να παντρεύονται μικρά κορίτσια, ακόμα και κάτω των 15 ετών.
Το φαινόμενο αυτό αποτελεί εξαναγκασμό και κακοποίηση και είναι σίγουρο πως θα φέρει και την σεξουαλική βία. Στην συνείδηση όμως του κόσμου, είναι μία πράξη νομιμοποιημένη. Πολλοί από αυτούς τους γάμους γίνονται μάλιστα για οικονομικούς σκοπούς. Στην περίπτωση αυτή, η οικογένεια κυριολεκτικά πουλάει μια κόρη, για να γίνει αιχμάλωτη σύζυγος και όργανο του σεξ για την υπόλοιπη ζωή της. Στις χώρες του Ισλάμ πολύ συχνός είναι και ο συζυγικός βιασμός από τους άνδρες. Υπάρχει δηλαδή η πεποίθηση πως λόγω του φύλου τους, είναι ανώτεροι, ενώ οι γυναίκες κατώτερες –ακόμη και αντικείμενα.Γι’ αυτό τους δίνεται το δικαίωμα να πράττουν όπως επιθυμούν. Στην κατάσταση αυτή, οι περισσότεροι δεν χρειάζεται καν να προσπαθήσουν πολύ, αφού και οι γυναίκες έχουν υιοθετήσει την ίδια άποψη με αυτούς λόγω του θρησκευτικού περιβάλλοντος στο οποίο ζουν.
ΤΙ ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΥΝ ΤΑ ΜΜΕ ΚΑΙ Η «ΑΡΝΗΣΗ» ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ:
Το προηγούμενο παράδειγμα αναδεικνύει ακόμα ένα πρόβλημα μέσα στην ιδεολογία των θρησκειών που επιτρέπουν ή και ενθαρρύνουν την σεξουαλική κακοποίηση. Το πρόβλημα εδώ είναι η «άρνηση» του εγκλήματος. Έτσι, η άρνηση περνάει και στον Δυτικό κόσμο και στην παγκόσμια κοινότητα. Τα ΜΜΕ σιωπούν και καλύπτουν το θέμα, δεν το αναδεικνύουν, γιατί το θεωρούν ως κάτι το συνηθισμένο, ως κάτι όχι και τόσο σοκαριστικό. Πιο συγκεκριμένα, είναι η άρνηση των θυτών και της κοινωνίας που ζουν να παραδεχτούν πως ασκήθηκε πραγματική σεξουαλική βία. Πολλές φορές, ακόμη και τα ίδια τα θύματα έχουν την εντύπωση πως αυτού του είδους ο εξαναγκασμός είναι κάτι το φυσιολογικό, κάτι που τους αξίζει. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πόσες ιστορίες θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης έχουν ακουστεί, σε σχέση με ρεπορτάζ Lifestyle και πολιτικών εξελίξεων. Τα ανθρωπιστικά θέματα περνούν συχνά σε δεύτερη μοίρα. Ο λόγος συνήθως είναι τα συμφέροντα, τα οποία είναι αμφίπλευρα. Οι κυβερνήσεις προσδοκούν να κρατήσουν το ζήτημα στην αφάνεια, ώστε να μην γίνονται γνωστές οι διαστάσεις του και να μην εκδηλώνονται επαναστάσεις. Τα ΜΜΕ εξυπηρετούν αυτήν την τακτική. Και τα ίδια όμως θεωρούν δύσκολο και θέμα ταμπού την σεξουαλική βία, ιδιαίτερα όταν αυτή προέρχεται από την θρησκεία. Δεν έχουν λείψει μάλιστα οι φορές που ντοκιμαντέρ τα οποία έθιγαν τέτοια «ευαίσθητα» θέματα, έχουν χαρακτηριστεί υπερβολικά, γραφικά και προπαγανδιστικά από τους κριτικούς. Για ποιόν λόγο ο κόσμος δεν πρέπει να γνωρίζει και γιατί κρατιούνται τόσο καλά κρυμμένες αλήθειες που όλοι γνωρίζουν και όλοι παραβλέπουν;
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Για την μάστιγα της σεξουαλικής παρενόχλησης στο Ισλάμ έγραψε και μια νεαρή μουσουλμάνα στην Independent. Στάθηκε κυρίως στο γεγονός πως τα μέσα παγκοσμίως, αλλά και οι μουσουλμανικές αρχές εθελοτυφλούν εδώ και χρόνια. Επίσης, η αρχισυντάκτρια της Le Monde, Σιλβί Κόφμαν, έκανε αναφορά στην σεξουαλική απελευθέρωση των γυναικών της Δύσης και την συνέκρινε με την ανυπαρξία της στις μουσουλμανικές χώρες. Τα θύματα με τα οποία συνομίλησε υπογράμμισαν πως για εκείνες δεν θα έχει κανένα νόημα μια καταγγελία του βιασμού τους και αυτό, διότι οι ίδιες θα βρεθούν υπόλογες. Όμως το κίνημα δυναμώνει και ενισχύεται καθημερινά από γυναίκες και άνδρες, μουσουλμάνους και μη, θύματα ή όχι. Βέβαια, όπως τονίζουν και οι ίδιοι, αλλά και οι ειδικοί, ο κόσμος έχει πολύ δρόμο ακόμα να διανύσει, για να σταματήσουν οι βιασμοί, να σταματήσει να αποκρύπτεται η αλήθεια, μιας και όλοι σχεδόν εθελοτυφλούν.
ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΤΗΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ:
Αξίζει να τονιστεί βέβαια, ότι σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να γίνονται γενικεύσεις. Δεν είναι όλοι οι μουσουλμάνοι, οι ινδουιστές ή όλοι οι υποστηρικτές αφρικάνικων πίστεων βιαστές και θύματα. Αυτό αποδεικνύεται και από τα σκάνδαλα περί σεξουαλικής κακοποίησης σε βάρος ανηλίκων από μέλη της καθολικής εκκλησίας, ακόμη κι αν ο Χριστιανισμός δεν επιτρέπει τέτοιου είδους συμπεριφορές.
Ενδεικτικά, καταγγελίες για τέτοιες παρενοχλήσεις γίνονταν ήδη από τον 20ο αιώνα! Το πιο τρανταχτό σκάνδαλο που είδε το φως της δημοσιότητας προήλθε από το πολωνικό ντοκιμαντέρ του Τόμας Σεκίλσκι, «ΑΠΛΩΣ ΜΗΝ ΤΟ ΠΕΙΤΕ ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ»(“TYLKO NIE MÓW NIKOMU” ο αυθεντικός τίτλος στα πολωνικά) που προβλήθηκε τον Μάιο του 2019. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει μαρτυρίες και ανατριχιαστικές ιστορίες θυμάτων παιδικής σεξουαλικής βίας. Σε μεγάλη πια ηλικία, τα θύματα έλυσαν την σιωπή τους και προκάλεσαν σοκ, ιδιαίτερα στην χριστιανική καθολική κοινότητα.
Ορισμένοι από τους ιερείς ζήτησαν δημόσια συγγνώμη. Το ίδιο έπραξε και η εκκλησία. Όμως, μια δήλωση από την οργάνωση “Have no fear” προκάλεσε αίσθηση και προβλημάτισε την κοινή γνώμη:«Πρόκειται για μία ακόμη συγγνώμη, μοιάζει σαν η ανακοίνωση να είχε προετοιμαστεί προτού οι αξιωματούχοι της εκκλησίας δουν το ντοκιμαντέρ». Άλλωστε, δεν είναι λίγες οι φορές που η καθολική εκκλησία έχει κατηγορηθεί πως υποκρύπτει ή και καταστρέφει αρχεία δραστών σεξουαλικής κακοποίησης. Και σε αυτή την περίπτωση, τα ΜΜΕ φαίνεται να προσπέρασαν το θέμα υποβαθμίζοντας την σημαντικότητά του. Όπως υποστηρίζουν πολλοί ειδικοί ανθρωπολόγοι και ερευνητές, ίσως τελικά πρέπει να τεθεί το ερώτημα σχετικά με το αν τέτοιες συμπεριφορές προκύπτουν από πραγματικά θρησκευτικές αντιλήψεις ή από την δύναμη της εξουσίας.
Χρυσούλα Μακάκη, Δημοσιογράφος
