Με την κήρυξη της Επαναστάσεως, ο στόλος µας, βρέθηκε στην πρώτη γραµµή. Τα νησιά, Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά, από την συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή, το 1774, είχανε φτιάξει κρυφά πολεµικά καράβια, τα οποία επιτύγχαναν να παρουσιάζουν ως εµπορικά, δωροδοκώντας τους Τούρκους επισήμους, µε την πλέον χαρακτηριστική περίπτωση της Λασκαρίνας Μπουµπουλίνας, που είχε ονοµαστεί έτσι λόγω του συζύγου της, Δηµητρίου Μπούµπουλη που είχε σκοτωθεί σε σύγκρουση µε Αλγερινούς πειρατές, η οποία, δωροδόκησε τον Βεζύρη και έφτιαξε τον «Αγαµέµνονα», 48 πηχέων µε 18 τηλεβόλα. Διοικητής του Ελληνικού στόλου, ορίστηκε ο ατρόµητος Ανδρέας Μιαούλης και υπαρχηγός, ο Σαχτούρης. Η ισχύς του στόλου µας, ήτανε 176 πλοία, 92 εκ των οποίων, Υδραίικα.
Το πρώτο, σηµαντικό κατόρθωµα, συνέβη στην Ερεσσό της Λέσβου. Ο Ναύαρχος, Νικόλαος Αποστόλης, µε 7 πλοία, κατασκόπευε τις κινήσεις των εχθρών, κοντά στα στενά των Δαρδανελίων. Αποστολή του, ήτανε να ειδοποιήσει τον κύριο όγκο του στόλου µας, αν παρατηρούσε επιχείρηση απόβασης των εχθρών στα νησιά µας, ή μεταφοράς στρατευµάτων σε Μοριά και Στερεά. Αρχές Ιουνίου, ένα δίκροτο, µια φρεγάτα και µια κορβέτα, βγήκανε από τα στενά. Άµεσα, ενηµερώθηκε ο στόλος. Στην σύσκεψη που έγινε, µετείχε και ένας Άγγλος Πλοίαρχος, ο οποίος, ήτανε περαστικός µε ένα τµήµα της αγγλικής µοίρας Μεσογείου. Σύμφωνα με την γνώμη του, θα ήτανε αυτοκτονία να αναµετρηθούν µε τους Τούρκους, δεδοµένου πως εκείνοι, είχανε κανόνια πολύ ισχυρότερα και πρότεινε την πυρπόληση της φρεγάτας. Η γνώµη του, εισακούστηκε. Παρουσιάστηκε ο Ψαριανός, Ιωάννης Δηµουλίτσας, γνωστός και ως «Πατατούκος» που είχε µάθει από τους Ρώσσους πώς να φτιάχνει τα πυρπολικά. Αµέσως, του έδωσαν δύο πλοιάρια να τα μετατρέψει. Ο Έλληνας ναυτικός, τοποθέτησε στα αμπάρια των πλοιαρίων, ασκούς γεµάτους εύφλεκτες ύλες ( Πίσσα, νέφτι, οινόπνευµα, θειάφι ). Στα πλάγια, άνοιξε τρύπες και έβαλε βαρέλια µε µπαρούτι. Από έξω τα άλειψε µε πίσσα και νέφτι και τα πυρπολικά, ήτανε έτοιµα. Την επιχείρηση, την αναλάβανε ο Παπανικολής και ο Καλαφάτης. Το βράδυ, ο Ελληνικός στόλος, έκανε αντιπερισπασµό και ανάγκασε την φρεγάτα, να στραφεί µε κανονιοβολισµούς στην αντίθετη µεριά από αυτή που θα ερχόντουσαν τα πυρπολικά. Έτσι, οι δύο γενναίοι Έλληνες, πλησίασαν αθέατοι. Το πυρπολικό, του Καλαφάτη, δεν γαντζώθηκε γερά, ξεκόλλησε και κάηκε άσκοπα, του Παπανικολή όµως άρπαξε γρήγορα και µετέδωσε την φωτιά στο πελώριο πολεµικό πλοίο, το οποίο και ανατινάχθηκε, παρασύροντας 1100 Τούρκους στον θάνατο.
Το κατόρθωµα αυτό των Ελλήνων, κατατρόµαξε τους Τούρκους που δεν τόλµησαν να βγούνε από τα στενά για σχεδόν 1 χρόνο. Έτσι, χωρίς τις ενισχύσεις από τα Μικρασιατικά παράλια, οι εχθροί µας στην Πελοπόννησο και την Στερεά, δεν µπόρεσαν να συγκρατήσουν την ορµή των γενναίων µας και η επανάσταση, εδραιώθηκε.
Σκάναρε και προχώρησε την έρευνα:
Έρευνα, Βασίλης Δεληβέρης
