Στα Βαλκάνια, οι κύριες θρησκείες που θα συναντήσουμε είναι ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός, ο Καθολικισμός και ο Ισλαμισμός. Υπάρχει ποικιλία και διαφορετικότητα στις παραδόσεις της κάθε πίστης ενώ, σε κάθε μία από τις περιοχές των Βαλκανίων, θα συναντήσει κανείς πολλούς χώρους λατρείας, αφιερωμένους σε Άγια πρόσωπα της κάθε θρησκείας.
Πάμε, λοιπόν, να δούμε τους πέντε μεγαλύτερους ναούς των Βαλκανίων.
Καθεδρικός Ναός του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι.
Βρίσκεται στην Σερβία και πρόκειται για τον μεγαλύτερο Ορθόδοξο ναό των Βαλκανίων. Είναι κτισμένος στο κέντρο του Βελιγραδίου, ενώ ακούγεται ότι είναι εκεί όπου βρίσκεται ο τάφος του Αγίου Σάββα, στον οποίο και αφιερώθηκε ο ναός. Το λείψανό του κάηκε το 1595. Το μήκος του ναού είναι στα 91 μέτρα και έχει σταυροειδές σχήμα. Διαθέτει συνολικά 4 επίπεδα και έναν επιπλέον υπόγειο χώρο, κάτω από τον ναό, σε βάθος 7 μέτρων. Επίσης, υπάρχουν 3 στοές με συνολική έκταση 1.444 τμ., όπου εκεί βρίσκεται η χορωδία. Το ύψος του ναού, από το κέντρο μέχρι το ψηλότερο σημείο του τρούλου, είναι 65 μέτρα. Ο τρούλος έχει βάρος 4050 τόνους και καλύπτεται από χαλκό, ενώ υπάρχει ένας τεράστιος επιχρυσωμένος σταυρός. Εκτός από τον κεντρικό τρούλο, υπάρχουν άλλοι 13 και ακόμη 5 ημιθόλοι και 5 μικρότεροι τρούλοι πίσω από το ιερό. Ο ναός έχει 4 καμπαναριά, με 49 καμπάνες. Η κεντρική πόρτα του ναού είναι κατασκευασμένη από βελανιδιά, ενώ το εσωτερικό είναι επενδυμένο με λευκό μάρμαρο και γρανίτη. Τέλος, υπάρχουν πολλά ψηφιδωτά, ανάμεσα στα οποία βρίσκεται και το μεγαλύτερο ψηφιδωτό του κόσμου.
Ναός της Αγίας Σοφίας στη Σόφια
Είναι ο παλαιότερος ναός που σώζεται στη Σόφια της Βουλγαρίας και κτίστηκε στα μέσα του 6ου αιώνα. Από τον 14ο αιώνα, ο ναός εξελίχθηκε σε θρησκευτικό κέντρο και η πόλη πήρε το όνομά της από αυτόν. Το σχέδιό του, με τους δύο ανατολικούς πύργους, πιστεύεται ότι είναι η πέμπτη κατασκευή, που κτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Με τη δεύτερη Βουλγαρική Αυτοκρατορία, ο ναός απέκτησε το καθεστώς της μητροπολιτικής εκκλησίας. Τον 16ο αιώνα, κατά την περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί. Τον 19ο αιώνα, δυο σεισμοί, ο ένας το 1818 και ο άλλος το 1856, κατέστρεψαν έναν από τους μιναρέδες και έτσι το τζαμί εγκαταλείφθηκε. Το 1879, μετά την αυτονομία της Βουλγαρίας, ο ναός ήταν μισοκατεστραμμένος και χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη πετρελαίου ενώ, στην κορυφή του, κτίστηκε ο πύργος της πυροσβεστικής. Οι εργασίες της αποκατάστασης ξεκίνησαν το 1900 και άρχισε να λειτουργεί ως εκκλησία μετά το 1930, ενώ το 1950 ανακηρύχτηκε ως μνημείο. Πλέον, είναι ένα από τα σημαντικά κομμάτια της παλαιοχριστιανικής αρχιτεκτονικής, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το σημερινό δάπεδο της εκκλησίας είναι καλυμμένο με ψηφιδωτά που απεικονίζουν φυτικά και ζωικά μοτίβα. Βρίσκεται στο κέντρο της νεκρόπολης, ένα σημείο στο οποίο έχουν ανακαλυφθεί πολλοί τάφοι, γύρω στους 100, πολύ κοντά στην εκκλησία. Μερικοί από αυτούς μάλιστα, διαθέτουν ακόμα τις τοιχογραφίες τους.
Καθεδρικός Ναός Αγίου Λουκά
Βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους βυζαντινούς ναούς της πόλης. Κτίστηκε τον 5ο αιώνα, ενώ ανακαινίστηκε τον 8ο αιώνα, κάνοντάς τον στολίδι της βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Είναι αφιερωμένος στον Απόστολο Λουκά, τον συγγραφέα του κατά Λουκά Ευαγγελίου και των Πράξεων των Αποστόλων και προσελκύει τους πιστούς που θέλουν να εξερευνήσουν την πνευματική κληρονομία της περιοχής. Η αρχιτεκτονική του κατασκευή, αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας αλλά και της πολιτιστικής κληρονομίας της Θεσσαλονίκης, καθώς αποτελεί παράδειγμα της πρώτης χριστιανικής αρχιτεκτονικής. Στον ναό υπάρχουν τρεις αψίδες. Η είσοδός του έχει μία εντυπωσιακή πρόσοψη από μάρμαρα και στολίδια, συνδυάζοντας αρμονικά στοιχεία βυζαντινής και ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής.
Καθεδρική Πατριαρχική Βασιλική του Αγίου Μάρκου
Γνωστή και ως η Βασιλική του Αγίου Μάρκου, είναι ο καθεδρικός ναός της Ρωμαιοκαθολικής Αρχιεπισκοπής της Βενετίας. Από τις πιο διάσημες εκκλησίες της πόλης, με δείγματα ιταλικής αλλά και βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Από τον 9ο αιώνα, φυλάσσεται εκεί το λείψανο του Ευαγγελιστή Μάρκου. Αρχικά, ήταν παρεκκλήσι του Δόγη και έγινε καθεδρικός ναός της πόλης το 1807. Ο ναός, έχει κάτοψη σταυρού, εγγεγραμμένου σε ορθογώνιο, που καλύπτεται από 5 κύριους τρούλους – έναν στο κέντρο του σταυρού και τέσσερις στους βραχίονες. Θεωρείται ένα από τα ομορφότερα δείγματα αρχιτεκτονικής της βυζαντινής τέχνης, διαθέτει τρεις μεγάλες αψίδες στην πρόσοψη – μία μεγάλη κεντρικά και δυο μικρότερες στα πλάγια – ενώ ο θόλος του αποτελεί αρχιτεκτονικό στοιχείο της στέγης.
Εθνικός Καθεδρικός Ναός Βουκουρεστίου
Γνωστός και ως Καθεδρικός Ναός της Σωτηρίας του Λαού, είναι ο Πατριαρχικός Καθεδρικός Ναός της Ρομανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Βουκουρέστι. Αποτελεί τον υψηλότερο Ορθόδοξο Χριστιανικό Ναό στον κόσμο και είναι αφιερωμένος στην Ανάληψη του Χριστού και στον Απόστολο Ανδρέα. Σχεδιασμένος με 6.000 καθίσματα, είναι 10 φορές μεγαλύτερης χωρητικότητας από τον ήδη υπάρχοντα καθεδρικό ναό. Αγιάστηκε στις 25 Νοέμβριου 2018, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Νάσια Πύργου, Δημοσιογράφος
