Οι σουφραζέτες ήταν ένα γυναικείο κίνημα που διεκδικούσε το δικαίωμα ψήφου και αγωνίστηκε για ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες των γυναικών, στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα.
Ο όρος “Σουφραζέτα” χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1906, από την εφημερίδα Daily Mail, συνοδευόμενος από ένα ιδιαίτερα χλευαστικό σχόλιο, για όλες εκείνες τις γυναίκες που αποτελούσαν μέλη της οργάνωσης «Women’ s social and political union» (Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών), που συγκροτήθηκε το 1903 από την ‘Εμελιν Πάνκχερστ και τις κόρες της, στο Μάντσεστερ της βόρειας Αγγλίας.
Οι σουφραζέτες χρησιμοποίησαν ποικίλες τακτικές, πολλές εκ των οποίων ιδιαίτερα μαχητικές, για να συγκεντρώσουν την προσοχή και να πολεμήσουν για το γυναικείο δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές. Από την τέχνη, τη συζήτηση και την προπαγάνδα, μέχρι την επίθεση σε περιουσίες, συμπεριλαμβανομένων του σπασίματος παραθύρων και του εμπρησμού, οι σουφραζέτες τα έδωσαν όλα για την “καθυστερημένη” ισότητα.
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ
Το πρώτο επίσημο κίνημα για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων των γυναικών, γνωστό και ως η “Εθνική Ένωση των Γυναικών Εταιρειών Ψηφοφορίας” (NUWSS) διηύθυνε η Millicent Fawcett. Αυτό το κίνημα χρησιμοποίησε μόνο ειρηνικές και συνταγματικές τακτικές για να κερδίσει τα ζητούμενα, όπως την έκδοση φυλλαδίων και την οργάνωση συναντήσεων για συζήτηση των αιτημάτων. Ωστόσο, οι τακτικές αυτές δεν έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Στις αρχές του 20ου αιώνα, αφού το κίνημα της Fawcett δεν απέφερε καρπούς, μια νέα γενιά ακτιβιστών ανέβηκε στη σκηνή. Αυτές οι γυναίκες έγιναν γνωστές ως σουφραζέτες και δεν φοβήθηκαν να αναλάβουν μαχητική δράση για να κατακτήσουν τον στόχο τους. Η Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών, γνωστή ως “Κίνημα της Σουφραζέτας”, ιδρύθηκε από την Emmeline Pankhurst, η οποία ήταν μέλος του NUWSS, αλλά απογοητεύτηκε με το ειρηνικό αυτό κίνημα. Έτσι, το 1903, η Pankhurst δημιούργησε την Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών. Οι τακτικές που χρησιμοποιούσαν τα μέλη αυτής της φατρίας, ήταν πολύ πιο ακραίες και συχνά αποτελούνταν από βομβαρδισμούς και σπάσιμο παραθύρων.
Η ΠΡΟΣΟΧΗ
Σε αντίθεση με το NUWSS, γυναίκες από όλα τα ταξικά υπόβαθρα βρέθηκαν μέλη αυτού του κινήματος, με την Emmeline να πιστεύει ακράδαντα ότι θα χρειάζονταν νεαρές γυναίκες της εργατικής τάξης για να επιστήσουν την προσοχή στον αγώνα τους. Ο στόχος του WSPU ήταν να «ξυπνήσει το έθνος» για την υπόθεση του δικαιώματος ψήφου των γυναικών, μέσω του «Deeds Not Words». Με άλλα λόγια, η ειρηνική διαμαρτυρία φαινόταν μάταιη και μόνο οι πράξεις μπορούσαν να αποφέρουν καρπούς. Κάποιοι μάλιστα, εκείνη την εποχή, χαρακτήριζαν τη θέση αυτή ως «μη γυναικεία».
Τελικά, το σωματείο κέρδισε για πρώτη φορά την προσοχή στις 13 Οκτωβρίου 1905, όταν δύο από τα μέλη του, η Christabel Pankhurst και η Annie Kenney, συνελήφθησαν. Οι δύο γυναίκες εκδιώχθηκαν από μια συνάντηση του Φιλελεύθερου Κόμματος επειδή ζήτησαν από τον Sir Edward Gray μια δήλωση σχετικά με ψήφους για τις γυναίκες και στη συνέχεια συνελήφθησαν στο δρόμο για επίθεση στην αστυνομία όπου, αφού αρνήθηκαν να πληρώσουν πρόστιμο, οδηγήθηκαν στη φυλακή.
ΓΙΑΤΙ ΗΤΑΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΟΙ ΣΟΥΦΡΑΖΕΤΕΣ;
Τον 19ο και τις αρχές του 20ου αιώνα, οι γυναίκες δεν είχαν τα ίδια δικαιώματα με τους άνδρες. Οι γυναίκες δεν μπορούσαν να ψηφίσουν στις εκλογές και είχαν λιγότερες ευκαιρίες για εργασία, συχνά δουλεύοντας μόνο ως υπηρέτριες στο σπίτι. Αν και δεν συμφωνούν όλοι με τις πιο μαχητικές τακτικές των γυναικών αυτών, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο αγώνας για την ισότητα δεν ήταν ποτέ εύκολος. Η ειρηνική διαμαρτυρία είχε ήδη επισημάνει την αναποτελεσματικότητά της σε πολλούς τομείς και φυσικά, δεν πρέπει να υποτιμήσουμε το αίσθημα απόγνωσης που ένιωσαν οι γυναίκες, μετά από τις επανειλημμένες, άδοξες προσπάθειές τους για να κερδίσουν την ισότητα και τον σεβασμό.
Το 1918, οι προσπάθειες του γυναικείου κινήματος για το δικαίωμα ψήφου κατέληξαν στον νόμο περί αντιπροσώπευσης του λαού, ο οποίος επέτρεπε στις γυναίκες άνω των 30 ετών, που είχαν ιδιοκτησία, να ψηφίσουν. Θα περνούσαν άλλα δέκα χρόνια, πριν οι γυναίκες αποκτήσουν εντελώς ίσα δικαιώματα ψήφου με τους άνδρες.
Το 2018, σηματοδότησε τα 100 χρόνια από την απόκτηση του δικαιώματος ψήφου των γυναικών στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ηρακλής Τάσσης, Δημοσιογράφος
