Ο μύθος ΤΗΣ ΠΑΠΙΣΣΑΣ ΙΩΑΝΝΑΣ για τους σύγχρονους ιστορικούς αποτελεί μια φανταστική ιστορία, ωστόσο υπάρχουν αρκετοί που πιστεύουν ότι μπορεί να ήταν αληθινή. Ο μύθος της πρώτης γυναίκας στο αξίωμα του Πάπα ξεκίνησε κατά τον 13ο αιώνα και διαδόθηκε σε όλη την τότε Ευρώπη. Μέχρι και τον 16ο αιώνα η ιστορία ήταν αποδεκτή ως αληθινή, λόγω όμως θρησκευτικών συγκρούσεων άρχισε πλέον να θεωρείται φανταστική.
Η ΠΑΠΙΣΣΑ ΙΩΑΝΝΑ ΩΣ ΠΑΠΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Η΄
Ο μύθος διηγείται την ιστορία μιας νεαρής κοπέλας η οποία μεταμφιέστηκε σε άνδρα κατόπιν εντολής ενός εραστή της. Λόγω της μόρφωσης της αλλά και των ικανοτήτων της, από ένας απλός μοναχός, με το όνομα Ιωάννης Αγγλικός, πολύ γρήγορα ανέβηκε στην εκκλησιαστική ιεραρχία και εκλέχθηκε Πάπας. Αφότου έγινε Πάπας το όνομα της άλλαξε σε Πάπας Ιωάννης Η΄. Τον παπικό θρόνο τον κατέλαβε μετά τον θάνατο του Λέοντα Δ΄ το 855 και η θητεία της κράτησε μόνο δύο χρόνια. Ωστόσο, θα πρέπει να αναφερθεί ότι η Πάπισσα Ιωάννα ανέλαβε τα παπικά καθήκοντα πριν τον επίσημο Ιωάννη Η΄, ο οποίος διετέλεσε Πάπας από το 872 έως το 882.
Το μεγάλο της μυστικό αποκαλύφθηκε με τον πιο απρόσμενο τρόπο, καθώς κατά τη διάρκεια της παποσύνης της έμεινε έγκυος. Κατά την πορεία μιας πομπής από τον Άγιο Πέτρο στον Άγιο Ιωάννη του Λατερανού, η Πάπισσα Ιωάννα γέννησε μπροστά σε όλους. Έτσι, αποκαλύφθηκε το γυναικείο της φύλο. Για το τι έγινε στη συνέχεια, δεν γνωρίζουμε ακριβώς. Υπάρχουν πολλές εκδοχές για τα γεγονότα που ακολούθησαν. Η μια εκδοχή αναφέρει πως η Πάπισσα πέθανε κατά τη διάρκεια του τοκετού, ενώ η πιο ακραία αναφέρεται στον λιθοβολισμό της μέχρι θανάτου.
Εδώ μπορείτε να ακούσετε την ανάγνωση του άρθρου
Μετά τη αποκάλυψη της ταυτότητάς της το όνομα της διαγράφηκε από όλα τα αρχεία του Βατικανού. Μάλιστα, εξαιτίας αυτής της αποκάλυψης υιοθετήθηκε ο «σωματικός έλεγχος» των Παπών, δηλαδή ο έλεγχος των γεννητικών οργάνων, ώστε να προκύπτει ότι πάντα θα είναι άνδρας.
ΓΝΩΣΤΑ ΕΡΓΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΠΙΣΣΑ ΙΩΑΝΝΑ
Ο μύθος της Πάπισσας Ιωάννας ενέπνευσε πολλούς συγγραφείς να ασχοληθούν και να γράψουν για την ιστορία της. Το πρώτο κείμενο κυκλοφόρησε στα μισά του 13ου αιώνα, περίπου το 1250, με τίτλο «Chronica universalis Mettensis». Γράφτηκε από έναν Δομινικανό χρονικογράφο τον Jean de Mailly, σύμφωνα με τον οποίο υπήρξε ένας Πάπας που δεν συμπεριλαμβανόταν στις λίστες των Παπών επειδή ήταν γυναίκα. Ο ίδιος όμως δεν ήταν και πολύ σίγουρος για την ιστορία, καθώς επισήμανε την περαιτέρω διεύρυνση της.
Η πιο γνωστή όμως εκδοχή της ιστορίας γράφτηκε από τον Δομινικανό μοναχό, τον Martin of Opava, με τον τίτλο «Chronicon pontificum et imperatorum». Για πρώτη φορά ο Μαρτίνος αναφέρεται και περιγράφει λεπτομερώς τον βίο της Πάπισσας Ιωάννας η οποία καταγόταν από την Αγγλία.
Με τον συγκεκριμένο μύθο έχει ασχοληθεί και ο Εμμανουήλ Ροΐδης, ο οποίος έγραψε το μυθιστόρημα με τίτλο «Η Πάπισσα Ιωάννα. Μεσαιωνική Μελέτη». Το μυθιστόρημα του δημοσιεύτηκε το 1866. Περιγράφει τη ζωή της Πάπισσας αλλά και το πως κατάφερε να αναρριχηθεί ιεραρχικά και να φτάσει στο παπικό αξίωμα. Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα έργα του Ροΐδη. Από την πλευρά της εκκλησίας όμως, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος καταδίκασε το έργο ως «αντιχριστιανικό και κακοήθες», αποφασίζοντας τον αφορισμό του βιβλίου.
Φτάνοντας στη πιο σύγχρονη εποχή, ο μύθος όχι μόνο δεν ξεχάστηκε αλλά «ζωντάνεψε» μέσω του κινηματογράφου. Έχουν κυκλοφορήσει δύο ταινίες με τον βίο της Πάπισσας Ιωάννας. Η πρώτη κυκλοφόρησε το 1972 σε σκηνοθεσία του Michael Anderson και με πρωταγωνίστρια την Liv Ullmann. Η δεύτερη ταινία κυκλοφόρησε λίγο πιο πρόσφατα το 2009 σε σκηνοθεσία του Sönke Wortmann και πρωταγωνιστεί η Johanna Wokalek. Η πιο πρόσφατη ταινία βασίστηκε στο ομότιτλο βιβλίο της Αμερικανίδας συγγραφέως Donna Woolfolk Cross, το οποίο είχε κυκλοφορήσει το 1996.
Σκάναρε και ακολούθησε την έρευνα:
Γεωργία Γαϊδατζή, Δημοσιογράφος
