Ποδόσφαιρο, το πιο δημοφιλές άθλημα του 21ου αιώνα. Μπορούμε να το βρούμε σε διάφορες μορφές, δηλαδή ως ένα από τα αγαπημένα παιχνίδια μικρών και μεγάλων, σε φιλικό επίπεδο, είτε ως μία τεράστια διοργάνωση, παγκοσμίου επιπέδου, με μεγάλους αγώνες, ισχυρούς παίκτες και πολλές προοπτικές.
Τι είναι το ποδόσφαιρο
Το ποδόσφαιρο είναι ένα ομαδικό άθλημα που, σε επαγγελματικό επίπεδο, παίζεται ανάμεσα σε δύο ομάδες των 11 παικτών. Ο χώρος που διεξάγεται ένας ποδοσφαιρικός αγώνας είναι ένα ορθογώνιο γήπεδο, με φυσικό ή τεχνητό χλοοτάπητα, χρώματος πράσινου. Στις δύο πλευρές του γηπέδου, κεντρικά, βρίσκεται το τέρμα ή αλλιώς η εστία της κάθε ομάδας, η όποια φυλάσσεται από τον τερματοφύλακα. Σκοπός της κάθε ομάδας είναι να οδηγήσει την μπάλα στην αντίπαλη εστία και να βάλει γκολ. Οι παίκτες χειρίζονται την μπάλα κυρίως με τα πόδια τους, αλλά και με τον κορμό ή το κεφάλι. Σε κάθε περίπτωση, απαγορεύεται η χρήση των χεριών και αν κάποιος παίκτης ακουμπήσει τη μπάλα με αυτά, τότε παίρνει ποινή και η μπάλα βρίσκεται στην κατοχή της αντίπαλης ομάδας. Υπάρχουν πολύ αυστηροί και συγκεκριμένοι κανόνες για την ομαλή και δίκαιη διεξαγωγή ενός αγώνα ποδοσφαίρου, ενώ υπεύθυνος για την επιτήρηση του αγώνα είναι ο διαιτητής, η στάση και η κρίση του οποίου πρέπει να είναι αντικειμενική και αμερόληπτη. Νικήτρια ομάδα είναι εκείνη που θα φέρει τα περισσότερα γκολ κατά τη λήξη του αγώνα, ενώ ενδέχεται να έρθει και σε ισοπαλία.
Το ποδόσφαιρο στην Αρχαία Ελλάδα
Έχοντας μια απεικόνιση σε έναν αρχαίο ελληνικό λήκυθο, η οποία δείχνει έναν νεαρό άνδρα να ισορροπεί μια μπάλα στον δεξιό μηρό, ενδέχεται να τεκμηριώνει την άποψη ότι αυτό το άθλημα, το επινόησαν πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες. Το ανάγλυφο του 4ου αιώνα π.Χ., που βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας, απεικονίζει έναν έφηβο να παίζει με το πόδι την μπάλα.
Αυτό το άθλημα που παιζόταν με την μπάλα στην αρχαία Ελλάδα, ονομαζόταν «επίσκυρος». Οι δύο ομάδες, συνήθως δεκατεσσάρων παικτών, χωρίζονταν από μια γραμμή, την όποια σχημάτιζαν στο χώμα με μια πέτρα που ονόμαζαν «σκύρο». Άλλες δύο γραμμές υπήρχαν πίσω από τις ομάδες. Αρχικά, τοποθετούσαν την μπάλα στην κεντρική γραμμή και η ομάδα που την έπαιρνε πρώτη, έπρεπε να την πετάξει πάνω από την αντίπαλη, η όποια καλούταν να την πιάσει όσο κινούταν και να την ξαναπετάξει στην άλλη πλευρά.
Ανασκαφές αλλά και απόψεις συγγραφών
Σε διάφορες ανασκαφές που έγιναν στη Σαμοθράκη, από αμερικανούς με επικεφαλής την Ελίζαμπεθ Ντούζμπερι αλλά και τον Έλληνα αρχαιολόγο Ανδρέα Βαβρίτσα, σε τάφο του 3ου αιώνα π.Χ., βρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ένα πήλινο, συμπαγές ομοίωμα μπάλας, που έμοιαζε με τις μπάλες που χρησιμοποιούνται στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Διάφοροι αρχαίοι συγγραφείς αναφέρουν ότι υπήρχαν δερμάτινες μπάλες, για το φούσκωμα των οποίων χρησιμοποιούταν η ουροδόχος κύστη κάποιου μεγάλου ζώου, συνήθως χοίρου. Ακόμα, μπορεί να ήταν κατασκευασμένες και από ύφασμα, γεμισμένες με άχυρο.
Παρόμoια παιχνίδια, με τέτοια μπάλα, περιγράφονται και από τον Όμηρο. Επίσης, φαίνεται ότι οι Ρωμαίοι πήραν από τους Έλληνες αυτό το άθλημα και το ονόμασαν «harpastum». Ακόμη και οι Κινέζοι είχαν κάτι παρόμοιο, τον 2ο και 3ο αιώνα π.Χ.. Αυτό το παιχνίδι ονομαζόταν cuju και είχε συγκεκριμένους κανόνες, κάτι που αναγνωρίζεται και από την FIFA.
Η FIFA και η Επίσκυρος
Η «επίσκυρος», παιζόταν κυρίως από άνδρες, αλλά σε αυτήν εξασκούνταν και οι γυναίκες. Η μπάλα ήταν φτιαγμένη από κομμάτια δέρματος, ραμμένα με εντόσθια ζώων. Στο εξωτερικό της ήταν ζωγραφισμένη με έντονα χρώματα. Η FIFA, δηλαδή η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, αναγνωρίζει την «επίσκυρο» ως μια από τις πρώτες μορφές μπάλας ποδόσφαιρου.
Αυτές ήταν μερικές πληροφορίες σχετικά με την προέλευση του ποδοσφαίρου. Είδαμε πως ξεκίνησε το ποδόσφαιρο, πριν πάρει τη σημερινή, τελική του μορφή, φτάνοντας μέχρι σήμερα, που αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Νάσια Πύργου, Δημοσιογράφος