«Τα ακριβά αρώματα μπαίνουν σε μικρά μπουκαλάκια» λέει πολύ πετυχημένα ο λαός μας, όταν αναφέρεται σε κάτι που πραγματικά αξίζει, παρότι, λόγω μικρών διαστάσεων, μπορεί να μη μας γεμίζει το μάτι. Η φράση αυτή περιγράφει επακριβώς τη Σίρλεϊ Τεμπλ, μια από τις πιο αγαπημένες μίνι-ηθοποιούς όλων των εποχών, που ξετρέλανε την Αμερική και κατέκτησε το κοινό παγκοσμίως. Πρόκειται για το παιδί-θαύμα της μεγάλης οθόνης, που έκανε το ντεμπούτο της σε ηλικία μόλις 3 ετών κι αποτελεί το νεότερο άτομο που τιμήθηκε ποτέ με Όσκαρ. Ένα παιδικό κεφάλι με χρυσές μπουκλίτσες, ένα πηγαίο χαμόγελο και μια εξαιρετική δεινότητα στο τραγούδι, τον χορό και την ηθοποιία, γοήτευσε μεγάλους και μικρούς χαρίζοντας αισιοδοξία, παρηγοριά κι ελπίδα στο κοινό, σε μια εποχή μεγάλης οικονομικής κρίσης.
Τα Πρώτα Βήματα
Η Σίρλεϊ Τζέιν Τεμπλ (Shirley Jane Temple, ορθή προφορά Σέρλι) γεννήθηκε στις 23 Απριλίου 1928, από πατέρα τραπεζικό και μητέρα νοικοκυρά. Ήταν το τρίτο παιδί της οικογένειας και το μοναδικό κορίτσι, γεγονός που συγκέντρωσε την προσοχή της μητέρας της πάνω της. Μη έχοντας πραγματοποιήσει η ίδια το όνειρό της να γίνει χορεύτρια, κι αναγνωρίζοντας το ταλέντο της κόρης της, την έγραψε από 3 χρόνων σε μαθήματα χορού, δίνοντάς της, παράλληλα, μια χαρακτηριστική εικόνα με ένα συγκεκριμένο, χρονοβόρο χτένισμα, που περιελάμβανε ακριβώς 56 μπουκλίτσες, το οποίο και διατήρησε σε όλη τη διάρκεια της καριέρας της.
Αρχή της Καριέρας
Η Σίρλεϊ Τεμπλ ξεκίνησε την καριέρα της μόλις τριών ετών, υπογράφοντας ένα συμβόλαιο με την «Educational Pictures». Οι πρώτες της εμφανίσεις περιλάμβαναν μικρού μήκους ταινίες, γνωστές ως «Baby Burlesks», που παρουσίαζαν κωμικές καταστάσεις με παιδιά προσχολικής ηλικίας σε ρόλους ενηλίκων. Αυτές οι ταινίες εντυπωσίασαν το κοινό και σύντομα η φήμη της εκτοξεύθηκε, καθώς το ανεπανάληπτο ταλέντο της, σε συνδυασμό με τη γοητεία και την εκφραστικότητά της, την καθιστούσαν μοναδική.
Η Μεγάλη Ευκαιρία
Το 1934, σε ηλικία μόλις 6 ετών, κέρδισε έναν ρόλο στην ταινία «Stand Up and Cheer!», που αποτέλεσε μια παράσταση-αποκάλυψη του ταλέντου της και την έκανε ευρέως γνωστή. Η «Fox Film Corporation», με την οποία υπέγραψε συμβόλαιο, έγραψε γι’ αυτήν ταινίες όπως «Baby, Take a Bow», «Bright Eyes» και «Curly Top», οι οποίες την καθιέρωσαν ως ένα από τα μεγαλύτερα αστέρια της εποχής. Η αθωότητα και η ευθυμία της, έφερναν χαμόγελα στα πρόσωπα των θεατών, που λάτρευαν τις χορευτικές και τραγουδιστικές της ικανότητες. Οι ταινίες της, γεμάτες χαρά και αισιοδοξία, λειτουργούσαν ως ένα είδος συναισθηματικού αντίδοτου για τον αμερικανικό λαό, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης κι αποτέλεσαν ένα πολύτιμο καταφύγιο από τις δυσκολίες της εποχής. Ο πρόεδρος Φράνκλιν Ρούσβελτ, είχε αναγνωρίσει τη σημασία της για την εθνική ανάταση της Αμερικής, δηλώνοντας ότι «όσο η χώρα μας έχει τη Σίρλεϊ Τεμπλ, όλα θα πάνε καλά».
Ενηλικίωση και Προσωπική Ζωή
Η Σίρλεϊ Τεμπλ είχε γίνει σταρ στα πέντε της χρόνια, στα έξι της είχε παίξει ήδη σε σαράντα ταινίες, ενώ στα επτά της κέρδισε το Όσκαρ και συγκεκριμένα μια παιδική εκδοχή του αγαλματιδίου που δημιουργήθηκε ειδικά γι’ αυτήν. Ήταν η πιο ακριβοπληρωμένη ηθοποιός της εποχής της και το όνομά της ήταν τόσο διάσημο, που ο κόσμος έκανε ουρές στα ταμεία για να γελάσει με τα σκέρτσα της. Σύντομα, κυκλοφόρησαν και οι κούκλες Σίρλεϊ Τεμπλ με τα χαρακτηριστικά ξανθά μπουκλάκια, που ξεπέρασαν σε πωλήσεις τα έξι εκατομμύρια, ενώ οποιοδήποτε προϊόν είχε πάνω τη σκανταλιάρικη φατσούλα της Σίρλεϊ ή το όνομά της, όπως το κοκτέιλ χωρίς αλκοόλ που φτιάχτηκε ειδικά γι’ αυτήν, γινόταν ανάρπαστο.
Παρόλο που η επιτυχία της ως παιδί ήταν αδιαμφισβήτητη, η μετάβασή της στην ενηλικίωση ήταν πιο δύσκολη. Οι ταινίες που έκανε ως έφηβη πλέον, δεν είχαν την ίδια απήχηση στον κόσμο. Το 1942, ασχολήθηκε για λίγους μήνες με το ραδιόφωνο, ενώ το 1945, σε ηλικία 17 ετών, έκανε τον πρώτο της γάμο με τον ηθοποιό Τζων Άγκαρ, με τον οποίο απέκτησε μία κόρη. Το 1950 χώρισε και μόλις έναν μήνα μετά το διαζύγιο, έκανε τον δεύτερο γάμο της, με τον επιχειρηματία Τσαρλς Άλντεν Μπλακ, με τον οποίο απέκτησε έναν γιο και μία κόρη. Πικραμένη από μερικές αποτυχημένες προσπάθειες να συνεχίσει την καριέρα της στον κινηματογράφο ως ενήλικας, αποφάσισε να αποσυρθεί από την υποκριτική στα τέλη της δεκαετίας του 1950, σε ηλικία 22 ετών.
Πολιτική Καριέρα και Προσφορά
Μετά την αποχώρησή της από τον κινηματογράφο, αφοσιώθηκε στην πολιτική και τη διπλωματία. Υπηρέτησε, ως πρέσβειρα των Ηνωμένων Πολιτειών, στη Γκάνα και την Τσεχοσλοβακία και κατείχε διάφορες θέσεις σε διεθνείς οργανισμούς. Η διπλωματική της καριέρα ήταν εξίσου εντυπωσιακή και επιτυχημένη, προσφέροντάς της μια νέα πλατφόρμα για να υπηρετήσει το κοινό καλό. Παράλληλα, δραστηριοποιήθηκε για διάφορους σκοπούς, όπως η αντιμετώπιση της πολλαπλής σκλήρυνσης, από την οποία έπασχε ο αδελφός της και η ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του μαστού, με τον οποίο διαγνώστηκε η ίδια το 1972, σε ηλικία 44 ετών. Εκείνη την εποχή, η δημόσια αποκάλυψη της μαστεκτομής της, βοήθησε στη μείωση του κοινωνικού στίγματος γύρω από την ασθένεια.
Η Σίρλεϊ Τεμπλ απεβίωσε στις 10 Φεβρουαρίου 2014, αφήνοντας πίσω της μια αξεπέραστη κληρονομιά. Η επιρροή της στην κινηματογραφική βιομηχανία και η προσφορά της στη δημόσια ζωή, την καθιστούν μια από τις πιο σημαντικές φιγούρες του 20ού αιώνα. Οι ταινίες της συνεχίζουν να γοητεύουν και να εμπνέουν, ενώ η ζωή της αποτελεί παράδειγμα δύναμης, αισιοδοξίας και αφοσίωσης.
Σταυρούλα Καλαμπαλίκη, Ηθοποιός