Το ΤΑΜΠΟΥ χρησιμοποιείται για οτιδήποτε αντιμετωπίζεται από την κοινωνία ως μη υπάρχον, για λόγους ηθικής ή κοινωνικών προκαταλήψεων. Αναφέρεται σε κάθε περιορισμό που επιβάλλει κάθε κοινωνική προκατάληψη.
ΤΑ ΤΑΜΠΟΥ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Ψυχική υποστήριξη
Για πολλά χρόνια τα ψυχολογικά προβλήματα, ακόμα και η αυτοκτονία, θεωρούνταν θέματα ταμπού. Όλοι τα αποσιωπούσαν και η ψυχοθεραπεία ήταν μόνο για τους σοβαρά ψυχικά ασθενείς. Η ψυχική υγεία ήταν ένα θέμα ταμπού στην Ελλάδα, αλλά η οικονομική κρίση που διήρκεσε πάνω από μια δεκαετία, άλλαξε σε κάποιους τον τρόπο σκέψης.
Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του BBC, το ποσοστό των Ελλήνων που υπέφεραν από κατάθλιψη το 2013 ήταν στο 12,3%, σημειώνοντας αύξηση 9% από το 2008. Επίσης οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν κατά 40%. Το 2009, το 63.1% των Ελλήνων συμφωνούσε με τη δήλωσε ότι η κατάθλιψη αποτελεί σημάδι προσωπικής αδυναμίας. Μέχρι το 2014, ο αριθμός αυτός έπεσε στο 36%.
Η Εκκλησία δε δεχόταν να τελέσει τη κηδεία κάποιου που αυτοκτόνησε, διότι σύμφωνα με τη θρησκεία είναι αμαρτία. Βέβαια, κάποιοι νεότεροι ιερείς πιστεύουν πως η Εκκλησία έχει ρόλο στην πρόληψη του φαινομένου της αυτοκτονίας και τελεί κανονικά κηδείες, εφόσον ο γιατρός επιβεβαιώσει ότι ο αποθανών έπασχε από κάποια ψυχική διαταραχή.
Δυστυχώς υπάρχει ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων που αποκρύπτουν το γεγονός ότι ένα δικό τους πρόσωπο πάσχει από κάποια ψυχική νόσο και δε ψάχνουν για βοήθεια. Γιατί; Για να μη κατακριθούν. Οι προκαταλήψεις είναι βαθιά ριζωμένες στην ελληνική κοινωνία και όλοι όσοι υποφέρουν από ψυχικά νοσήματα αισθάνονται πως βρίσκονται στο περιθώριο.
Κάθε άνθρωπος πρέπει να θυμάται ότι μπορεί να βρεθεί στη συγκεκριμένη θέση. Είτε να το πάθει ο ίδιος είτε ένα πολύ αγαπητό πρόσωπο.
Εάν φοβάται κάποιος το κόστος του γιατρού ή το οτιδήποτε, υπάρχουν πολλές γραμμές στήριξης.
Παρέχουν συμβουλευτική, ψυχολογική και κοινωνική στήριξη σε ανηλίκους και γονείς:
-
Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας 1107 (Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Ε.Κ.Κ.Α)
Λειτουργεί 24 ώρες, κάθε μέρα και είναι δωρεάν.
-
Γραμμή Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας 197 (Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Ε.Κ.Κ.Α)
Λειτουργεί δωρεάν ως γραμμή έκτακτης ανάγκης όλο το 24ωρο.
-
Εθνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 (Το Χαμόγελο του Παιδιού)
Οι κλήσεις είναι δωρεάν από σταθερό και κινητό τηλέφωνο, για κλήση από καρτοτηλέφωνο δεν απαιτείται τηλεκάρτα, ενώ η κλήση από καρτοκινητά δεν απαιτεί διαθέσιμες μονάδες.
-
Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111 (Το Χαμόγελο του Παιδιού)
Οι κλήσεις είναι δωρεάν από σταθερό και κινητό τηλέφωνο, από καρτοτηλέφωνο δεν απαιτείται τηλεκάρτα, ενώ η κλήση από καρτοκινητά δεν απαιτεί διαθέσιμες μονάδες. Επιπρόσθετα η Γραμμή 116111 είναι διασυνδεδεμένη με τον 112, τον Ευρωπαϊκό Αριθμό Έκτακτης Ανάγκης και υπάγεται στο Διεθνές Δίκτυο Τηλεφωνικών Γραμμών (Child Helpline International).
-
Γραμμή Βοήθειας «ΥποΣΤΗΡΙΖΩ» 80011 80015 (Γραμμή Βοήθειας Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου σε συνεργασία με τη Μονάδα εφηβικής υγείας της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων)
Λειτουργεί καθημερινές και ώρες 9:00 – 17:00 και είναι χωρίς χρέωση για αστικές και υπεραστικές κλήσεις.
-
Γραμμή 11525 (Μαζί για το Παιδί)
Οι κλήσεις έχουν χρέωση μίας αστικής μονάδας από σταθερό ΟΤΕ για αστικά και υπεραστικά τηλέφωνα ανεξαρτήτως διάρκειας κλήσης. Οι χρεώσεις για κάθε άλλο πάροχο σταθερής και κινητής τηλεφωνίας διαφέρουν ανάλογα με τον τιμοκατάλογο του παρόχου.
-
Συνήγορος του Παιδιού 800-11-32000
Λειτουργεί ιδιαίτερη τηλεφωνική γραμμή για ανήλικους, χωρίς χρέωση, (Δευτέρα – Παρασκευή 09.00-15.00) και ειδικά διαμορφωμένο χώρο, στον οποίο οι ανήλικοι μπορούν να συναντήσουν το ειδικευμένο προσωπικό.
-
Γραμμή Ψυχολογικής Στήριξης “11528 – ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ”
Λειτουργεί για όλη την Ελλάδα και υπάρχει δυνατότητα επικοινωνίας και μέσω Skype, Δευτέρα ως Παρασκευή 11:00-19:00, εκτός επίσημων αργιών. Η κλήση έχει χρέωση 1 αστικής μονάδας από σταθερό ΟΤΕ για αστικά και υπεραστικά τηλεφωνήματα ανεξαρτήτως διάρκειας κλήσης. Για κάθε άλλο πάροχο σταθερής και κινητής τηλεφωνίας η χρέωση διαφέρει ανάλογα με τον τιμοκατάλογο του εκάστοτε παρόχου.
-
Γραμμή SOS 15900
Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας σε 24ωρη βάση, 365 µέρες το χρόνο.
-
Γραμμή Βοήθειας για την Κατάθλιψη (1034)
Λειτουργεί από Δευτέρα-Παρασκευή, 9:00-21:00, και στελεχώνεται από ειδικά εκπαιδευμένους ψυχολόγους και άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, υπό την εποπτεία ομάδας ψυχιάτρων.
ΤΑ ΤΑΜΠΟΥ ΣΤΗ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Αιμορροΐδες
Οι αιμορροΐδες είναι ογκίδια αγγειακού φλεβικού ιστού, οι οποίες προβάλλουν από τον πρωκτό. Η εμφάνισή τους οφείλεται κατά βάση στη φλεβική στάση στην περιοχή, λόγω του τεινεσμού. Όλοι οι άνθρωποι έχουν στον πρωκτό τους ένα δίκτυο υποβλεννογόνιων φλεβών, τις αιμορροϊδικές φλέβες. Οι οποίες αναπτύσσονται ως εσωτερικές ή εξωτερικές αιμορροΐδες. Η αιμορροϊδοπάθεια είναι μία από τις συχνότερες καταστάσεις που εμφανίζεται στον πληθυσμό των δυτικών κοινωνιών.
Οι αιμορροΐδες, ανάλογα με το στάδιο εξέλιξης τους διακρίνονται σε τέσσερα στάδια:
- Αυτές που δεν είναι εμφανείς, φαίνονται μόνο με το πρωκτοσκόπιο.
- Αυτές που προπίπτουν μέσα στον πρωκτό.
- Αυτές που βγαίνουν από τον πρωκτό και ανατάσσονται από τον ίδιο τον ασθενή με τη βοήθεια του δακτύλου του.
- Αυτές που εξέρχονται και δεν ανατάσσονται εύκολα.
Ένας στους τρεις πάσχοντες αναζητά εγκαίρως ιατρική βοήθεια, ενώ οι υπόλοιποι απευθύνονται στον γιατρό όταν η αιμορροϊδοπάθεια έχει ήδη προκαλέσει επιπλοκές.
Μπορεί η θεραπεία αντιμετώπισης να είναι απλή αλλά πολλοί την αγνοούν, διότι φοβούνται πως η επέμβαση θα είναι επώδυνη. Η ελάχιστα επεμβατική μέθοδος με υπερήχους D.G.H.A.L προσφέρει μέσα σε 20 με 30 λεπτά, στους ασθενείς την ανώδυνη θεραπεία για όλες τις μορφές των αιμορροΐδων. Γίνεται με τοπική νάρκωση. Ο ασθενής λίγες ώρες μετά την επέμβαση επιστρέφει στο σπίτι του, γιατί δε χρειάζεται νοσηλεία. Επίσης την επομένη στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Υπολογίζεται ότι εξαιτίας των προβλημάτων που προκαλούν οι αιμορροΐδες, χάνονται ετησίως στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης περισσότερες από 250.000 εργατοώρες. Πράμα που σημαίνει πως η οικονομική απώλεια ανέρχεται σε 9 δισ. ευρώ.
Κάποιοι πάσχοντες μπορεί να το κρατάνε κρυφό. Προκειμένου να μην επηρεαστεί η γνώμη του κοινωνικού κύκλου. Επίσης φοβούνται το τι θα δείξουν οι εξετάσεις (άνδρες και γυναίκες αποφεύγουν πολλές εξετάσεις γι’ αυτόν το λόγο, πχ εξέταση για ΣΜΝ). Το θέμα είναι πως δεν πρέπει να παραμείνει κρυφό, διότι είναι κάτι φυσιολογικό.
ΤΑ ΤΑΜΠΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΑΠΗ
Η ομοφυλοφιλία
Σύμφωνα με έρευνα της Focus Bari, τρεις στους τέσσερις Έλληνες δείχνουν θετικοί στην ευρύτερη αποδοχή της ομοφυλοφιλίας στην Ελλάδα. Οι γυναίκες είναι πιο θετικές (82%), όπως και οι νεαρές ηλικίες (81%). Επτά στους δέκα στηρίζουν την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης μεταξύ ομοφυλοφίλων, δίνοντας έμμεσα και μια απάντηση στις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες.
Επίσης το 70% δήλωσε κατά της υιοθεσίας παιδιών. Πιο συγκεκριμένα, το 30% δίνει θετική απάντηση, ενώ παράλληλα αυξημένο είναι το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν.
Πέρα από την έρευνα της Focus Bari, σε πολλές οικογένειες δε δέχονται τη διαφορετική σεξουαλική προτίμηση.
Πολλοί θα έχετε ακούσει ιστορίες από φίλους ή γνωστούς που η οικογένεια δε δέχεται το παιδί τους, ακόμη και οι φίλοι.
Βάσει των στοιχείων της πανευρωπαϊκής έκθεσης του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε., η οποία δημοσιεύτηκε το 2013, ο μέσος όρος των ατόμων που βίωσαν βία και διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού στην εκπαίδευση, είναι 68%. Η Λετονία έχει το χαμηλότερο ποσοστό της τάξης του 58%, ενώ το υψηλότερο ποσοστό είναι 76% και καταγράφεται στη Μεγάλη Βρετανία και την Κύπρο. Να τονιστεί πως στην Ελλάδα, στη Λετονία και στη Λιθουανία, το 95% των ατόμων ΛΟΑΤ απέκρυψαν τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου στο σχολείο.
Με την πάροδο του χρόνου όλο και πιο μεγάλες γίνονται οι παρελάσεις υπερηφάνειας (κοινώς gay pride). Όλο και περισσότερα ομόφυλα ζευγάρια κυκλοφορούν σε εξωτερικούς χώρους, πραγματοποιούνται πολλές καμπάνιες για την αποδοχή τους από τη κοινωνικά, αλλά ένα σίγουρο. Θα χρειαστεί αρκετός καιρός για την αποδοχή της ομοφυλοφιλίας. Να επισημανθεί ότι από το 1990 έπαψε να θεωρείται ασθένεια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
ΤΑ ΤΑΜΠΟΥ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Τα παιδιά που γεννιούνται εκτός γάμου
Κάθε χρόνο από το 2000 το ποσοστό των γεννήσεων εκτός γάμου αυξάνεται κατά 1%. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, το ποσοστό των γεννήσεων ζώντων που σημειώθηκε εκτός γάμου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανήλθε σε 43% το 2016.
Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα με μονοψήφιο ποσοστό εξώγαμων γεννήσεων.
Το 2016 ανήλθαν στο 9,4% των συνολικών γεννήσεων, στοιχείο που την κατατάσσει στην τελευταία θέση στις εκτός γάμου γεννήσεις. Το 2007 οι γεννήσεις εκτός γάμου ήταν μόλις στο 5,8%, για να αυξηθούν στο 7,3% το 2010 και να αγγίζουν περίπου το 10% σήμερα.
Εάν ένα παιδί γεννηθεί εκτός γάμου μπορεί να περάσει και από χίλια κύματα. Οι συμμαθητές του στο σχολείο μπορεί να το κοροϊδεύουν επειδή η μητέρα και ο πατέρας δεν είναι μαζί. Κι αν φτάσει στα αφτιά των άλλων γονέων; «Γιατί δεν παντρευτήκατε;» , «σε παράτησε όταν γέννησες;».
«Είστε άθεοι και δεν ενωθήκατε με τα δεσμά του γάμου;» , «γιατί δεν κάνατε έστω έναν πολιτικό γάμο; Τι μοντερνισμοί είναι αυτοί με το σύμφωνο συμβίωσης;» . Όσο ουτοπιστικό κι αν φαίνεται, υπάρχουν άνθρωποι που θα κάνουν αυτές τις αδιάκριτες ερωτήσεις ή θα το σχολιάσουν με το χειρότερο τρόπο.
ΤΑ ΤΑΜΠΟΥ ΣΤΟΝ ΕΡΩΤΑ
Το σεξ
Πόσες φορές λένε οι γονείς στις κόρες «Η πρώτη σου σεξουαλική επαφή πρέπει να γίνει με κάποιον που να τον αγαπάς, μην είναι κάποιος τυχαίος», «Μετά τα 18 θα είσαι έτοιμη να έρθεις σε σεξουαλική επαφή, μη κάνεις τίποτα από πιο πριν». «Μη το μοιραστείς με κανέναν όταν έρθει αυτή η στιγμή, θα σε κακολογήσουν αν το κάνεις πριν την ενηλικίωση»; Αμέτρητες φορές και δε γίνεται μόνο στην Ελλάδα. Γενικά στον Δυτικό Κόσμο ακμάζει το φαινόμενο αυτό.
Η κοπέλα μπορεί να έρθει σε σεξουαλική επαφή όποτε νιώσει αυτή έτοιμη και αυτή θα κρίνει με ποιον θα γίνει. Σαφώς και δεν πρέπει να το κάνει σε πολύ νεαρή ηλικία. Αλλά στο λύκειο που αρχίζουν οι ορμόνες να αλλάζουν και ο νους να ωριμάζει περισσότερο, είναι πολύ πιθανό να γίνει. Κι αυτό δεν είναι κακό, αρκεί φυσικά να υπάρχει η χρήση προφυλακτικού για προφύλαξη από ΣΜΝ και ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
Η σεξουαλική επαφή των ΑΜΕΑ θεωρείται επίσης ταμπού.
Έρευνες έχουν δείξει ότι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες δεν κάνουν μακροχρόνιες σχέσεις. Σπάνια παντρεύονται κάποιον αρτιμελή. Γκάλοπ που είχε κάνει βρετανική εφημερίδα το 2014 είχε ρωτήσει αν έχετε κάνει ή θα κάνατε σεξ με κάποιον που έχει κάποια φυσική ανικανότητα.
Το 44% των ερωτηθέντων απάντησε: «Οχι, και ούτε πιστεύω ότι θα έκανα». Η απόλαυση και ο έρωτας δεν έχουν για κανέναν άνθρωπο περιορισμό. Είτε του λείπει κάποιο μέλος του σώματος, είτε έχει νοητική αναπηρία ή το οτιδήποτε. Κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να αγαπήσει και να αγαπηθεί. Όπως και να χαρεί και να τον χαρούν.
Όπως αποκάλυψε και ο συγγραφέας Mark O’Brien -άνθρωπος με αναπηρία- που σπούδασε αγγλική φιλολογία και δημοσιογραφία στο πανεπιστήμιο του Berkeley είχε γράψει: «Ήθελα να με αγαπούν και να με χαϊδεύουν. Ο φόβος μου όμως και η ανασφάλειά μου με έκαναν να νομίζω ότι δεν μου αξίζει να αγαπηθώ».
Κι όμως, κατάφερε να βρει τον έρωτα και να αγαπηθεί. Μάλιστα για τη ζωή του έχουν γυριστεί και δύο ταινίες. Επιπρόσθετα, τα sex shops βρίσκονται σε μέρη που δεν είναι ορατά στο ευρύ κοινό, δηλαδή σε όχι και τόσο κεντρικά σημεία. Στις επαρχίες βέβαια δεν υπάρχει τίποτα. Και οι περισσότεροι που μπαίνουν σε τέτοια καταστήματα, θα προσπαθήσουν να κρύψουν τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους.
Όσον αφορά τη σεξουαλική αγωγή στα σχολεία;
Ούτε λόγος. Τα παιδιά από μικρή ηλικία πρέπει να μάθουν την πρόληψη και τι ακριβώς είναι το σεξ. Έτσι θα αναπτυχθεί και η κριτική σκέψη και θα διευρυνθούν ακόμα περισσότερο οι πνευματικοί ορίζοντες.
Το πιο σημαντικό είναι πως εάν δεν χρησιμοποιήσουν το προφυλακτικό και έρχονται σε σεξουαλική επαφή με αγνώστους κι εναλλάσσουν συχνά ερωτικούς συντρόφους, θα υπάρξει βαρύ τίμημα. Ενημερωμένος πολίτης ισούται με προστατευμένο πολίτη.
Τα ταμπού πάντα θα υπάρχουν, σε κάθε κοινωνικό θέμα. Δυστυχώς πολλές φορές επεκτείνονται και στη ψυχική-σωματική υγεία του ανθρώπου. Θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για την εξάλειψη βασικών πραγμάτων, αλλά για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο πρέπει να υπάρχει κατανόηση και κριτική σκέψη. Η πρόοδος της τεχνολογίας φέρνει και τη νέα τάξη πραγμάτων.
Εάν θέλουμε να εξασφαλίσουμε την ισορροπία, θα πρέπει να ερευνήσουμε ένα θέμα και μετά να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα. Έτσι τα περισσότερα ταμπού θα αποτελούν παρελθόν.
Σκάναρε και προχώρησε την έρευνα:
Μαρία Γερμαντζίδου, Δημοσιογράφος
