Θανατική ποινή ονομάζεται η ποινή που επιβάλλεται σε έναν εγκληματία από τις αρχές ενός κράτους και αφορά την αφαίρεση της ζωής αυτού. Είναι η αυστηρότερη ποινή που μπορεί να επιβληθεί και συχνά συναντάται και ως «η εσχάτη των ποινών».
Θανατική ποινή στην Ελλάδα
Τον Δεκέμβριο του 1993, καταργήθηκε η θανατική ποινή στην Ελλάδα, από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, κάτι που επιβεβαιώθηκε και στην συνταγματική αναθεώρηση του 2001. Επιβάλλεται μόνο στην περίπτωση εσχάτης προδοσίας σε περιόδους πολέμου, σύμφωνα με το σύνταγμα του 1975.
Η ιστορία της θανατικής ποινής
Η θανάτωση των εγκληματιών ήταν συνήθης πρακτική, από την αρχαιότητα μέχρι και τον 20ο αιώνα. Οι συνηθέστεροι τρόποι θανάτωσης στην αρχαιότητα ήταν η σφαγή, ο αποκεφαλισμός κ.α. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, διαδόθηκε σε όλη τη Μεσόγειο η μέθοδος της σταύρωσης και του κατασπαραγμού από τα θηρία, ενώ στον Μεσαίωνα και την πρώιμη Ευρώπη, τιμωρούνταν με θάνατο στην πυρά όσοι θεωρούνταν αιρετικοί και οι κατηγορούμενοι για μαγεία, αφού η φωτιά θεωρούταν ένα μέσο κάθαρσης.
Σε πολλούς πολιτισμούς υπήρχαν διαφορετικά είδη θανάτωσης, ανάλογα με το έγκλημα που είχε διαπράξει κάποιος, αφού κάθε είδος είχε συνήθως διαφορετικό συμβολισμό. Για παράδειγμα, ο θάνατος δι’ απαγχονισμού θεωρούταν εξευτελιστικός και προβλεπόταν για ληστές ενώ, αντίθετα, ο αποκεφαλισμός θεωρούταν ευγενής τρόπος θανάτωσης και ήταν κατάλληλος για αριστοκράτες. Οι περισσότερες εκτελέσεις στην ιστορία, αλλά ακόμη και σήμερα σε κάποιες χώρες, γίνονταν δημοσίως, παρουσία πολλών θεατών, για παραδειγματισμό αλλά και για επίδειξη της δύναμης του κράτους.
Θανατική ποινή στον κόσμο
Σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει καταργηθεί η θανατική ποινή, αλλά συνεχίζει να εφαρμόζεται σε χώρες όπως η Κίνα, οι ΗΠΑ αλλά και πολλά κράτη του μουσουλμανικού κόσμου. Στις ΗΠΑ, η θανατική ποινή χρησιμοποιείται από τις ομοσπονδιακές και τις στρατιωτικές αρχές, σε 28 πολιτείες, αριθμός που αρχίζει να λιγοστεύει με τα χρόνια.
Υπάρχουν διάφορα είδη θανατικής ποινής, ανάλογα με τους νομούς των χωρών οι όποιες την εφαρμόζουν, όπως ο απαγχονισμός, ο λιθοβολισμός, ο τυφεκισμός, ο αποκεφαλισμός και η θανατηφόρος ένεση. Παλαιότερα είδη θανατικής ποινής αποτελούσαν ο διαμελισμός, ο ανασκολοπισμός, ο εντοιχισμός, η καταβαράθρωση, η σταύρωση και ο κατασπαραγμός από θηρία.
Απόψεις σχετικά με την θανατική ποινή
Η θανατική ποινή αποτελεί θέμα ποικίλων συζητήσεων αλλά και διαφωνιών, μιας και αγγίζει θέματα όπως η δικαιοσύνη, η αποτελεσματικότητα, η ικανοποίηση του αισθήματος της δικαιοσύνης κ.α. Οι πολέμιοι τη θεωρούν απάνθρωπη, μιας και κάθε ανθρώπινη ζωή μετράει και είναι σεβαστή, ακόμη και αυτή ενός εγκληματία. Από εδώ προκύπτει και το επιχείρημα πως, όπως η αφαίρεση ζωής είναι αξιόποινη και άδικη πράξη, έτσι είναι και η θανατική ποινή, διότι και εκεί αφαιρείται η ανθρώπινη ζωή. Επιπλέον, επιχείρημά τους είναι ότι με την θανατική ποινή αποδεικνύεται η ανικανότητα του συστήματος για πρόληψη τέτοιων πράξεων, αλλά και η αδυναμία επανένταξης εκείνων που τις πραγματοποιούν. Αντιθέτως, οι υπέρμαχοί της πιστεύουν ότι είναι η κατάλληλη για εγκλήματα όπως ο φόνος, η παιδεραστία και ο βιασμός. Ισχυρίζονται ότι η θανάτωση του εγκληματία προσφέρει τη μέγιστη ανακούφιση στον κύκλο του θύματος, αλλά και ότι αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για επίδοξους εγκληματίες.
Αυτές ήταν κάποιες πληροφορίες σχετικά με τη θανατική ποινή. Εσύ τι από αυτά δε γνώριζες και τι σου έκανε εντύπωση;
Νάσια Πύργου, Δημοσιογράφος
