Θυμάμαι την πρώτη φορά που άκουσα στο αυτοκίνητο ένα τραγούδι, που μιλούσε για ένα μαγικό λεωφορείο και πίστεψα πως αν το πάρω θα πάω όπου θέλω… Αναφέρομαι στο τραγούδι που γράψανε οι Τρύπες, ένα από τα πιο καινοτόμα και πρωτοποριακά συγκροτήματα στην Ελλάδα, την ταξιδιάρα ψυχή.
Κατάλαβα ότι αυτό ήταν το είδος που θα έβαζε φωτιά στα φρένα μου. Κάποια στιγμή, θυμάμαι πήγαινα στο λύκειο, έγινε μια μεγάλη έκρηξη από τραγούδια χιπ χοπ, με διαφορετική βέβαια μουσική. Ήταν η τραπ, η Βρετανική και η Αμερικάνικη, χορευτική μουσική με πολλά μπάσα. Καλή φάση για ένα παιδί λυκείου να ανακαλύψει κάτι καινούριο. Αν μιλήσω τώρα για την μεταστροφή μου σε άλλα ακούσματα που έκανα πριν 10 περίπου χρόνια έχω να πω μόνο ένα, ΄΄άπό τα λαθη μας μαθαινουμε΄΄. Θα προσπαθήσω με λίγα λόγια να παρουσιάσω τη μουσική του σήμερα, μέσα από τα δικά μου μάτια και αυτιά, μπας και την κατανοήσουμε λίγο καλύτερα, και ξεκινάμε με τα εύκολα.
Rap
Το συγκεκριμένο είδος μουσικής επινοήθηκε λίγο παλαιότερα από όσο νομίζουμε οι περισσότεροι. Ουσιαστικά ο όρος Rapσημαίνει rhapsody, στα ελληνικά ραψωδία. Έκανε την εμφάνιση του στο νότιο προάστιο Μπρόνξ της Νέας Υόρκης από καταπιεσμένους ανθρώπους που μαζευότανε στα γκέτο και διασκέδαζαν με μουσικές τζαζ και μπλουζ.
Μια μέρα στα τέλη της δεκαετίας του 1970 έπιασαν και ένα μικρόφωνο και έφτυσαν τις πρώτες τους ρίμες, για πλάκα. Στη συνέχεια έγινε πιο σοβαρό και πιάσανε να γράφουν δικούς τους στοίχους με ήδη έτοιμη μουσική από τις δεκαετίες του 50 και του 60.
Έτσι, με όπλο τον καλλιτεχνικό τους λόγο, δεν άργησαν να κυκλοφορήσουν τους πρώτους δίσκους στην ιστορία, και μετά έγινε χάος. Η Αμερική της φτώχειας και της εξαθλίωσης αγκάλιασε το κίνημα, ενώ αποτέλεσε και έμπνευση για τις επόμενες γενιές ώστε να μας χαρίσουν μια από τις χειρότερες μουσικές που έχει υπάρξει μέχρι σήμερα.
Για να γίνω ακριβοδίκαιος, πρέπει να αναφέρω πως κάθε γενιά έχει τα δικά της στοιχεία που τη χαρακτηρίζουν σε όλους τους τομείς. Κοινωνική συμπεριφορά, πολιτική εξέλιξη, καλλιτεχνική επένδυση και προσωπική αναζήτηση διαφέρουν από δεκαετία σε δεκαετία, με αποτέλεσμα να έχουμε φτάσει σήμερα να μιλάμε για ένα είδος μουσικής που πραγματικά αναρωτιέμαι ποιον αντιπροσωπεύει.Το χειρότερο στην υπόθεση είναι πως λίγο ή πολύ όλοι μας την αναγνωρίζουμε και ακόμα χειρότερο είναι πως μας αρέσει και λίγο.
Trap?
Ο λόγος για ένα συνονθύλευμα από ηλεκτρονική μουσική και άσχετο στοίχο που απευθύνεται σε κοινό που μεγάλωσε με ακριβά αυτοκίνητα, χρυσά ρολόγια, ναρκωτικές ουσίες και ΄΄εύκολες γυναίκες΄΄. Αν βρούμε πάνω από 1.000 τέτοια άτομα στην Ελλάδα του 21ου αιώνα θα θεωρηθεί θαύμα. Για να πούμε και του στραβού το δίκαιο, αρχικά η διαφοροποίηση της από τη Rapκατοχυρώθηκε όταν άλλαξε ο ήχος. Έγινε πιο χορευτικό, με έμφαση στα μπάσα και τα ψαλμωδικά ρεφρέν.
Δεν μπορώ να φανταστώ ένα νεαρό παιδί να ταυτίζεται με αυτή την ιδεολογία, θα μπορούσε όμως να ονειρεύεται κάτι τέτοιο. Πάντα και παντού υπάρχουν οι εξαιρέσεις αλλά δεν αναγνωρίζονται από όλους, ούτε κερδίζουν βραβείο πρωτοτυπίας.
Ο ξεπεσμός που βιώνει η μουσική βιομηχανία έχει να κάνει και με το κοινωνικό σύνολο και τα ενδιαφέροντά του. Αν και η Rapείχε τη δική της περίοδο άνθισης, και ακόμα έχει, η Trapκυβερνά την εξέλιξη της μουσικής στις μέρες μας.
- SNIK
- Light
- Mad Clip
- Mente Fuerte
- FY
Θα τους ονόμαζα τα πιο καυτά ονόματα της σκηνής και τα πιο χιουμοριστικά. Μόνο σαν χιούμορ δέχομαι την εξοικείωση του καθηλωμένου πλήθους με το συγκεκριμένο είδος τέχνης. Αλλά, ίσως, υπάρχει ελπίδα!
Drill
Αφού φάγαμε την παγωμάρα με ότι αλλόκοτο ακούσαμε από το 2012 και μετά, μέσα από όλο αυτό το αντικείμενο λαγνείας, ξεπήδησε και το πιο σκοτεινό είδος της Rapμουσικής. Έρχεται πιο κοντά στην ουσιώδη προσαρμογή του Hip-Hopστην κοινωνία, όμως έχει άμεση επαφή με το σημείο αναφοράς του εκάστοτε καλλιτέχνη, την πατρίδα του. Αναφέρεται σε δυσκολίες τοπικών κοινοτήτων, μικρών ή μεγάλων, αλλά μπορεί να είναι και χορευτικό. Ο κάθε καλλιτέχνης παρομοιάζει την πόλη που μεγάλωσε με την κακή της πλευρά, παραλείποντας τα καλά της στοιχεία. Μου θυμίζει κάτι σαν διαφημιστική καμπάνια δυσφήμισης κάθε προορισμού. Τουλάχιστον κρατάει αληθινό το στοιχείο του περιθωρίου και της ταλαιπωρίας στα χρόνια της ανατροφής. Στην εγχώρια σκηνή υπάρχει σε έναν ικανοποιητικό βαθμό, με μερικούς σοβαρούς εκπροσώπους. Κατά την ταπεινή μου άποψη θα συνεχίσει να παράγεται, διότι πουλάει στο έφηβο κοινό.
Δεν με αγγίζει και πολύ το στοιχείο της τοπικιστικής αναφοράς αλλά αναγνωρίζω το γεγονός πως κυκλοφορεί, κατά κύριο λόγο, από φτωχά και λαϊκά στρώματα που δεν έχουν τίποτα να χάσουν. Τα λίγα λόγια που έχουν να πουν, βγαίνουν με φόρα και τα λένε ωμά στον κόσμο. Αυτό αποτελεί την επιτομή της βιωματικής μουσικής, κάτι το οποίο θεωρώ αξιέπαινο στις μέρες μας. Ο κοινός παρονομαστής των τριών που μπορώ να διακρίνω ανάμεσα σε αυτά τα είδη μουσικής είναι ένας, είναι μουσική. Από εκεί και πέρα πρέπει εμείς να μάθουμε τι μπορεί να μας κάνει καλό σαν κοινωνία, ειδικά στο ζήτημα της καλλιτεχνικής μας κουλτούρας. Θα ήταν καλό να αναγνωρίζουμε το ποιοτικό τραγούδι από την τυχαία εναρμόνιση στοίχων. Αλλά είμαστε πολύ επιφανειακοί και κουρασμένοι για να εντρυφήσουμε σε ένα σύστημα που χρειάζεται προσπάθεια για να κατανοήσουμε.
Δυστυχώς μας εξιτάρει περισσότερο να μάθουμε τι έκανε προχθές το βράδυ ένας καλλιεργημένος τηλεοπτικός μαϊντανός, περισσότερο από τα μείζονα θέματα που συμβαίνουν γύρω μας, περισσότερο από το να ψάξουμε τη συνείδησή μας. Επιφανειακά ρομποτάκια που τρώμε μασημένη τροφή αναπαράγοντας άθλια προϊόντα.
Σκάναρε και δες περισσότερα
Δημήτρης Κώστογλου, φωτορεπόρτερ
