Από τις εξέδρες στη μεγάλη οθόνη: Η Ρουμανία γράφει ένα νέο κεφάλαιο πολιτισμού. Το GRDiscovery στην Τιμισοάρα.
Στις 6–9 Νοεμβρίου 2025 διοργανώθηκε η πρώτη έκδοση ενός διαφορετικού φεστιβάλ κινηματογράφου στη Ρουμανία. Πρόκειται για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ποδοσφαίρου της Τιμισοάρα, το οποίο προσφέρει μια ξεχωριστή οπτική σε σχέση με άλλα φεστιβάλ κινηματογράφου, φέρνοντας τη μοναδική ταυτότητα της πόλης, της κοινότητάς της και το υπόβαθρο του πιο δημοφιλούς αθλήματος της Ανατολικής Ευρώπης.
Στο πλαίσιο του ρεπορτάζ, μιλήσαμε αποκλειστικά με τον Sebastian Novović, συντονιστή του φεστιβάλ και Πρόεδρο του Συνδέσμου Φιλάθλων Druckeria.
Αρχικά, μας εξήγησε πώς γεννήθηκε η ιδέα ενός φεστιβάλ αυτού του είδους:
«Το TMFF (Timișoara Football Film Festival) δημιουργήθηκε από το Asociația Suporterilor Timișoreni Druckeria, έναν τοπικό οργανισμό ο οποίος δραστηριοποιείται από το 2010, διατηρώντας την ταυτότητα, τη μνήμη και τις αξίες του Politehnica Timișoara και της κοινότητας των υποστηρικτών του. Με τα χρόνια κρατήσαμε τον σύλλογο ζωντανό, στηρίξαμε την ακαδημία του, αναδείξαμε τμήματα της ιστορίας του και φέραμε ανθρώπους κοντά μέσα από δράσεις που ενίσχυσαν την αστική και πολιτιστική δομή της πόλης. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ποδοσφαίρου αποτελεί φυσική συνέχεια αυτής της προσπάθειας, καθώς διατηρεί το ίδιο πνεύμα κοινότητας, την ίδια πίστη πως οι ιστορίες αξίζουν να ειπωθούν και την ίδια επιθυμία να δημιουργηθεί ένας κοινός χώρος διαλόγου και περιέργειας.»
Πώς μπορεί το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ποδοσφαίρου της Τιμισοάρα να αφήσει αντίκτυπο στην Ευρώπη και διεθνώς;
«Ο αντίκτυπος του TMFF σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο πηγάζει από τη μοναδική του θέση σε μια περιοχή που δεν είχε ποτέ μέχρι τώρα φεστιβάλ αυτού του είδους. Η Ανατολική Ευρώπη διαθέτει μια ιδιαίτερη ποδοσφαιρική κουλτούρα, άμεσα συνδεδεμένη με την ταυτότητα, την αλληλεγγύη και την κοινότητα, και αυτή η οπτική προσθέτει κάτι διαφορετικό στη διεθνή συζήτηση. Η Τιμισοάρα έχει μακρά παράδοση στην καινοτομία, μία από τις παλαιότερες ποδοσφαιρικές παραδόσεις της Ρουμανίας και μια κοινότητα υποστηρικτών που έχει καθορίσει την αστική ζωή της πόλης επί δεκαετίες.
Το φεστιβάλ αναπτύσσεται πάνω σε αυτή τη βάση και συνδέεται με ένα διεθνές δίκτυο συνεργατών, όπως το Thinking Football στο Μπιλμπάο, το 11mm στο Βερολίνο και το CineFoot στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Μέσω αυτών των συνεργασιών μπορούμε να κυκλοφορούμε ταινίες, να μοιραζόμαστε τεχνογνωσία και να δημιουργούμε μια πλατφόρμα που φτάνει σε κοινά πέρα από τα σύνορά μας. Η πρώτη κιόλας έκδοση απέδειξε ότι υπάρχει αληθινή ανάγκη για αυτή την προοπτική.»
Πώς μπορεί το TMFF να ενθαρρύνει τον διάλογο και την καινοτομία στον ποδοσφαιρικό κόσμο;
«Το TMFF στοχεύει να ενθαρρύνει τον διάλογο και την καινοτομία αντιμετωπίζοντας το ποδόσφαιρο ως πολιτιστική γλώσσα. Κάθε ταινία φωτίζει διαφορετικές πτυχές: ταυτότητα, αίσθηση του ανήκειν, σύγκρουση, αλληλεγγύη, μεταμόρφωση, μνήμη. Μετά τις προβολές, καλούμε σκηνοθέτες, πρώην παίκτες, προπονητές, δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούς και μέλη συνδέσμων φιλάθλων να συζητήσουν ανοιχτά με το κοινό. Αυτές οι συζητήσεις ενώνουν κοινότητες που σπάνια συναντιούνται στον ίδιο χώρο και δημιουργούν περιβάλλον όπου οι ιδέες κυκλοφορούν ελεύθερα.
Θέματα όπως η ιδιοκτησία από φιλάθλους, η κοινωνική ευθύνη, η συναισθηματική πραγματικότητα των νέων αθλητών, η εξέλιξη της αθλητικής αφήγησης και οι νέες μορφές ψηφιακής επικοινωνίας βρίσκουν χώρο στις αίθουσες. Για πολλούς, οι συζητήσεις αποδείχθηκαν τόσο σημαντικές όσο και οι ίδιες οι ταινίες. Βοηθούν να μετατοπιστεί η αντίληψη του ποδοσφαίρου ως θεάματος στο ποδόσφαιρο ως ανθρώπινη εμπειρία — ένας καθρέφτης της κοινωνίας.»
Ποια είναι τα επόμενα βήματα του TMFF;
«Όσον αφορά τα επόμενα βήματα, έχουμε ήδη ξεκινήσει τις προετοιμασίες για τη δεύτερη έκδοση του φεστιβάλ, προγραμματισμένη για το 2026. Στόχος μας είναι η διεύρυνση του διεθνούς προγράμματος, η ενίσχυση συνεργασιών με ευρωπαϊκά πολιτιστικά ινστιτούτα και ποδοσφαιρικούς οργανισμούς, καθώς και η βαθύτερη σύνδεση με σκηνοθέτες από διαφορετικές περιοχές.
Εργαζόμαστε για την επέκταση του προγράμματος με περισσότερες προβολές, επιπλέον αίθουσες και μια πιο πλούσια λίστα διακεκριμένων προσκεκλημένων από τον χώρο του ποδοσφαίρου και του κινηματογράφου, διατηρώντας όμως τη ζεστή, κοινοτική ατμόσφαιρα της πρώτης χρονιάς. Παράλληλα, αναπτύσσουμε την εκπαιδευτική διάσταση με εργαστήρια, σεμινάρια, προγράμματα κινηματογραφικής φιλοξενίας και ευκαιρίες για νέους δημιουργούς να πουν τη δική τους ιστορία.
Ένας ακόμη σημαντικός άξονας είναι η ανάπτυξη της ψηφιακής πλατφόρμας, η οποία θα λειτουργεί ως ζωντανό αρχείο του φεστιβάλ και ως χώρος όπου το περιεχόμενο θα μπορεί να ταξιδεύει πέρα από τις ημέρες των προβολών — κάτι που μας ζητήθηκε έντονα από το κοινό.»
Για το GRDiscovery,
Ρεπορτάζ, Ιωάννα Φιλίππου
Φωτογραφίες, Foto Colorata / TMFF