Ο Τζέσε Όουενς ήταν χρυσός ολυμπιονίκης στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1936, στο Βερολίνο. Είναι ο άνθρωπος που έκανε τον Χίτλερ να αποχωρήσει από το στάδιο πριν την απονομή των μεταλλίων με τις νίκες του. Είναι ο αθλητής που τίμησε λιγότερο η Αμερική, παρά τις διακρίσεις του.
ΤΟ ΞΕΚΊΝΗΜΑ
Ο Τζέιμς Κλίβελαντ Όουενς ήταν αφροαμερικανός. Γεννήθηκε στις 12 Οκτωβρίου του 1913, στην Αλαμπάμα. Η οικογένειά του ήταν φτωχή και είχε άλλα δέκα αδέρφια. Από μικρή ηλικία ο Τζέσε έκανε διάφορες μικροδουλειές για να βοηθήσει την οικογένειά του, ενώ πήγαινε παράλληλα σχολείο. Ξεχώρισε πολύ γρήγορα με τις αθλητικές του επιδόσεις ως δρομέας, συμμετείχε στους Εθνικούς Διασχολικούς Αγώνες στο Σικάγο, το 1933, όπου και διακρίθηκε κερδίζοντας τρεις πρωτιές.
Κατάφερε να κερδίσει αθλητική υποτροφία για το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο. Συμμετείχε στου πανεπιστημιακούς αθλητικούς αγώνες του 1935 και άρχισε να γράφει την ιστορία του, καταρρίπτοντας ρεκόρ, όπως αυτό των 220 γιαρδών που έκανε σε 20.3’’, των 220 γιαρδών με εμπόδια σε 20.6’’ και του άλματος εις μήκος, πετυχαίνοντας άλμα 8,13 μέτρων.
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ
Την επόμενη χρονιά, το 1936, ο Όουενς ξεκίνησε με πλοίο από τη Νέα Υόρκη για το Αμβούργο, με ένα εισιτήριο Γ’ θέσης, για να εκπροσωπήσει τη χώρα του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου, αυτούς που ο Αδόλφο Χίτλερ ήθελε να εκμεταλλευτεί για να δείξει σε όλο τον κόσμο την ανωτερότητα της Άριας φυλής. Κάτι που φρόντισε ο Τζέσε να διαψεύσει, καθώς κέρδισε 4 χρυσά μετάλλια και έδωσε ένα μάθημα στο ναζιστικό καθεστώς. Οι διακρίσεις του ήταν οι εξής: χρυσό μετάλλιο και ολυμπιακό ρεκόρ στα 100μ στα 10,3’’ και στα 200μ με 20.7’’, χρυσό μετάλλιο και παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα εις μήκος με 8,06μ και στη σκυταλοδρομία 4Χ100μ, όπου όλη η αμερικανική ομάδα έκανε παγκόσμιο ρεκόρ με 39,8’’.
Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ
Παρ’ όλες τις διακρίσεις, τα μετάλλια και τα ρεκόρ του, όταν ο Όουενς επέστρεψε στην Αμερική, έμοιαζε σαν να μην άλλαξε τίποτα στη ζωή του. Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Φράνκλιν Ρούζβελτ, όχι μόνο δεν κάλεσε τον χρυσό ολυμπιονίκη στον Λευκό Οίκο, ως είθισται, αλλά ούτε αναγνώρισε τις διακρίσεις του. Μπορεί να έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι ο Όουενς είχε στρατευτεί με τον Άλφ Λάντον των Ρεπουμπλικανών, στις προεδρικές εκλογές του 1936, σε κάθε περίπτωση όμως, η στάση αυτή ήταν κάτι που τον πονούσε και το έλεγε με κάθε ευκαιρία.
Έχοντας, λοιπόν, γυρίσει στην πατρίδα του, είχε κάποιες εμπορικές προτάσεις συνεργασίας που θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν να συντηρήσει την οικογένειά του. H Ομοσπονδία Στίβου του απαγόρευσε να δεχτεί αυτές τις προτάσεις, όμως αυτός, εξοργισμένος από την συμπεριφορά τους, δέχτηκε και έτσι τον διέγραψαν από τον ερασιτεχνικό αθλητισμό. Τα λεφτά από αυτές τις δουλειές τελείωσαν γρήγορα και μετά από κάποιες άκαρπες επιχειρηματικές προσπάθειες που έκανε ο Τζέσε, όπως το καθαριστήριο που άνοιξε ή την ομάδα μπέιζμπολ που ίδρυσε, ξεκίνησε να πουλάει τον εαυτό του, μέσα από κόντρες ενάντια σε άλογα, αμάξια και σκυλιά.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΘΡΥΛΟΥ
Συνεχίζοντας τη ζωή του, ο Όουενς, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αρχίζει να δουλεύει για την αμερικανική κυβέρνηση, διευθύνοντας κλινικές αποκατάστασης. Τελικά, μετά από πολλά χρόνια, το 1976, ο πρόεδρος Τζέραλντ Φορντ του απένειμε το Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας, το οποίο ήταν η ανώτατη τιμή για έναν πολίτη. Πέθανε στις 31 Μαρτίου του 1980, στην Αριζόνα, σε ηλικία 66 ετών, από καρκίνο του πνεύμονα, καθώς ήταν χρόνια καπνιστής.
Κατερίνα Χριστοδούλου, Αθλητικογράφος
