Η μουσική διαθέτει την εξαιρετική ιδιότητα να επηρεάζει την διάθεση των ακροατών της. Συχνά, προσφέρει ανακούφιση από την καθημερινότητα και χρησιμεύει ως μια πολυπόθητη απόδραση από αυτήν. Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι η μουσική μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του άγχους, στη μείωση του στρες και του πόνου, στην καταπολέμηση της κατάθλιψης, ακόμη και στην αποκατάσταση της λειτουργίας της μνήμης. Βέβαια δεν προσφέρονται όλα τα τραγούδια για τους παραπάνω σκοπούς. Δεδομένης της τεράστιας επιρροής που διαθέτει η μουσική στο ψυχισμό του ατόμου, φημολογείται ότι υπάρχουν μελωδίες και τραγούδια που προάγουν το κακό, αντί να επιφέρουν ευτυχία και συναισθηματική γαλήνη. Και τέτοια “καταραμένα” παραδείγματα, αποτελούν τα εξής τραγούδια:
Without you, Badfinger
Η κληρονομιά της τραγωδίας ξεκίνησε το 1970, όταν ο Peter Ham και ο Tom Evans – και οι δύο μέλη του ουαλικού συγκροτήματος Badfinger – συγχώνευσαν δύο τραγούδια γεμάτα απόγνωση για τα αντίστοιχα προβλήματα των σχέσεών τους, σε μια ενιαία μπαλάντα με τίτλο “Without You”. Καθοδηγούμενοι από τους ίδιους τους Beatles, το συγκρότημα υπογράφει με την Apple Records και ετοιμάζεται για έναν θρίαμβο που, τελικά, δε θα γνωρίσει. Οι Beatles διαλύονται, η Apple Records καταρρέει και οι Badfinger μένουν ακυβέρνητοι. Απελπισμένοι υπογράφουν με τον Stan Polley ο οποίος, αργότερα, αποδείχθηκε απατεώνας και με την κακή του διαχείριση, το συγκρότημα, παρά τις αρκετές τους επιτυχίες, καταλήγει άφραγκο.
Καθώς εξελίσσεται αυτός ο πανικός, τυγχάνει η τότε άγνωστη μπαλάντα να πέφτει στα χέρια του Harry Nilsson, που του άρεσε τόσο πολύ που αποφάσισε να ηχογραφήσει την δική του εκδοχή. Μετά τη δημοσίευση του τραγουδιού, ο Tom και ο Peter δίνουν τέλος στη ζωή τους καθώς δεν μπορούσαν να επιλύσουν τις οικονομικές και νομικές τους διαμάχες. Η “κατάρα”, όμως, δεν σταματάει εκεί και χτυπάει ξανά, όταν η τραγουδίστρια Mariah Carey διασκεύασε το “Without You”, το 1994. Λίγες μέρες πριν η κορυφαία εκδοχή της κάνει ντεμπούτο στις κατατάξεις, ο Nilsson πέθανε από καρδιακή προσβολή.
Η ένατη συμφωνία
Οι κατάρες των τραγουδιών δεν τρομοκρατούν αποκλειστικά την κατηγορία της ροκ. Πολλοί κλασικοί συνθέτες του 19ου αιώνα είχαν την πεποίθηση πως ήταν καταδικασμένοι στον θάνατο, μετά τη συγγραφή της ενάτης τους συμφωνίας. Η πεποίθηση τους για την “κατάρα της ενάτης” δεν ήταν εντελώς αβάσιμη, καθώς διάφοροι συνθέτες όπως ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, ο Φραντς Σούμπερτ, ο Ραλφ Βον Ουίλιαμς και ο Αντονίν Ντβόρζακ απεβίωσαν μετά την ολοκλήρωση της ένατης συμφωνίας τους. Πολλοί καλλιτέχνες προσπάθησαν να ξεγελάσουν την κατάρα για να την αποφύγουν. Τέτοιο παράδειγμα αποτελεί ο Μάλερ, ο οποίος αναζήτησε ένα σημασιολογικό παραθυράκι και δεν ονόμασε τη σύνθεσή του συμφωνία. Η κατάρα, όμως, δεν ξεγελάστηκε και ενώ συνέθετε το 10ο του έργο, προσβλήθηκε από πνευμονία η οποία οδήγησε στον θάνατό του, πριν προλάβει να ολοκληρώσει το έργο του. Βέβαια, ο Μότσαρτ και άλλοι αρκετοί συνθέτες γλίτωσαν αλώβητοι από τη κατάρα που εξακολουθεί να σπέρνει φόβο, ακόμη και στη σύγχρονη εποχή.
Η κατάρα των Crossroads
Ο μπλουζίστας Robert Johnson πέθανε μυστηριωδώς το 1938 σε ηλικία 27 ετών, ένας αριθμός που κατέχει τη δική του καταραμένη θέση μεταξύ των μουσικών. Ωστόσο, ο απόκοσμος θρύλος που κυνηγά αυτόν τον μυθικό μπλουζίστα δε σταματά εδώ. Ο Johnson φημολογείται ότι έκλεισε συμφωνία με τον διάβολο σε ένα σταυροδρόμι για να γίνει ο βασιλιάς των Delta Blues. Έγραψε το τραγούδι του “Cross Road Blues” δύο χρόνια πριν τον θάνατό του, το 1936. Από τότε, όποιος έχει διασκευάσει το τραγούδι έχει αντιμετωπίσει κάποια τραγωδία. Ο Eric Clapton, ο οποίος έπαιξε μια εκδοχή του κομματιού με τους Cream, έχασε τον δίχρονο γιο του από μια τραγική πτώση από παράθυρο.
Το συγκρότημα Lynyrd Skynyrd διασκεύασε το τραγούδι και ενεπλάκη σε ένα τραγικό αεροπορικό δυστύχημα, στο οποίο σκοτώθηκαν τρία μέλη του συγκροτήματος και ο μάνατζερ της περιοδείας. Ο κιθαρίστας των Skynyrd, Allen Collins, υπέστη αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 1986, στο οποίο σκοτώθηκε η φίλη του – ο Collins πέθανε αργότερα, το 1990. Όσον αφορά τους Allman Brothers, οι οποίοι ερμήνευαν το κομμάτι καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας τους, ο Duane Allman πέθανε σε ατύχημα με μοτοσικλέτα το 1971. Λίγο παραπάνω από έναν χρόνο αργότερα, κοντά στο ίδιο σημείο, το άλλο μέλος του συγκροτήματος, Barry Oakley, έχασε επίσης τη ζωή του σε αντίστοιχο ατύχημα με μοτοσικλέτα.
Γιάννης Μίτσεφ, Αρθρογράφος
