Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για εμβληματικά στοιχεία στον τρόπο ντυσίματος (πώς και με ποια μορφή εμφανίζονται στη σύγχρονη μόδα), ενώ θα κάνουμε μια μικρή ανάλυση των σύγχρονων τάσεων της μόδας, προσδιορίζοντας τα χαρακτηριστικά του συμβολισμού και την ερμηνεία του.
Ένα σύμβολο είναι μια ιδέα, εικόνα ή αντικείμενο που έχει το δικό του περιεχόμενο και ταυτόχρονα αντιπροσωπεύει κάποιο άλλο περιεχόμενο σε μια γενικευμένη, μη αναπτυγμένη, μορφή.
Κατά τους περασμένους αιώνες, εκπρόσωποι διαφορετικών πολιτισμών, θρησκειών και κοινωνικοπολιτικών πρωτοβουλιών έχουν καταλήξει σε μια ολόκληρη ποικιλία συμβόλων που ενσωματώνουν την επιθυμία για ειρήνη και αρμονία. Η ιστορία έχει έναν τεράστιο αριθμό παρόμοιων παραδειγμάτων: το κλαδί ελιάς, το περιστέρι και το πιο διάσημο από όλα, το σύμβολο της ειρήνης. Σε διάφορες περιόδους, τα προσέγγισαν πολιτικοί ηγέτες, κινήματα της αντιπολίτευσης ή πολιτιστικές προσωπικότητες, συμπεριλαμβανομένων των σχεδιαστών ρούχων.
ΤΟ ΚΛΑΔΙ ΕΛΙΑΣ
Η χρήση του κλαδιού ελιάς ως σύμβολο της ειρήνης, χρονολογείται από την Αρχαία Ελλάδα. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι τα κλαδιά ελιάς συμβόλιζαν την αφθονία και έδιωχναν τα κακά πνεύματα. Η Ελληνίδα Θεά Αθηνά έδωσε μια ελιά στους κατοίκους της Αθήνας, οι οποίοι ονόμασαν την πόλη προς τιμήν της, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης. Στη ρωμαϊκή μυθολογία τον ίδιο ρόλο έπαιζε η Θεά Ραχ, η οποία απεικονίζεται στα ρωμαϊκά αυτοκρατορικά νομίσματα με ένα κλαδί ελιάς. Στην μόδα, το κλαδί ελιάς χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με ένα άλλο σύμβολο ειρήνης, το περιστέρι.
ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ
Το περιστέρι υπήρξε σύμβολο ειρήνης και αθωότητας σε πολλούς πολιτισμούς για χιλιάδες χρόνια. Στην αρχαία ελληνική μυθολογία σήμαινε αγάπη και ανανέωση της ζωής, ενώ στην αρχαία Ιαπωνία, ένα περιστέρι που κουβαλούσε ένα σπαθί, σηματοδοτούσε το τέλος του πολέμου. Στον πρώιμο Χριστιανισμό, το περιστέρι αντιπροσώπευε το Άγιο Πνεύμα που κατέβαινε από τον ουρανό κατά την διάρκεια του βαπτίσματος. Σύμφωνα με τη βίβλο, μετά τον Κατακλυσμό, ο Νώε απελευθέρωσε ένα περιστέρι από την κιβωτό και επέστρεψε με ένα φύλλο ελιάς, το οποίο έδειχνε την επιστροφή της ζωής στη Γη. Ως εκ τούτου, το περιστέρι έγινε σύμβολο της συμφιλίωσης του Θεού με τον άνθρωπο.
Το σύμβολο του κινήματος της ειρήνης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ήταν το περιστέρι του Πάμπλο Πικάσο. Μια ρεαλιστική απεικόνιση ενός περιστεριού χωρίς κλαδί ελιάς, έγινε το έμβλημα του Παγκόσμιου Συνεδρίου Ειρήνης στο Παρίσι, τον Απρίλιο του 1949. Στη μόδα, το μοτίβο του περιστεριού χρησιμοποιήθηκε συχνά από τους σχεδιαστές. Ο Yves Saint Laurent, τη σεζόν Άνοιξη/Καλοκαίρι 1988, παρουσίασε μια ολόκληρη συλλογή ραπτικής με λευκά περιστέρια. Οι σιλουέτες τους ήταν εμπνευσμένες από τον πίνακα του Ζωρζ Μπρακ «Τα πουλιά». Επίσης, η συλλογή του Moschino Άνοιξη/Καλοκαίρι 2020, ήταν μια άμεση αναφορά στο έργο του Πικάσο.
ΤΟ ΣΗΜΑ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
Το σήμα της ειρήνης επινοήθηκε για έναν συγκεκριμένο σκοπό, αλλά σταδιακά προσαρμόστηκε για να αποκτήσει ένα πολύ ευρύτερο νόημα. Το σύμβολο σχεδιάστηκε από τον Άγγλο καλλιτέχνη και ακτιβιστή Gerald Haltom, ο οποίος το ζωγράφισε το 1958 για την πορεία της Επιτροπής Άμεσης Δράσης κατά του Ατομικού Πολέμου. Το σχέδιο έγινε σύντομα δημοφιλές σε όλο τον κόσμο και ερμηνεύτηκε ως γενικό σημάδι της παγκόσμιας ειρήνης.
Ο κύριος λάτρης του «ειρηνικού» στον κόσμο της μόδας είναι το brand Moschino. Για αρκετά χρόνια, το σύμβολο της ειρήνης στόλιζε μπλουζάκια, παλτό, ζακέτες, σακάκια και φορέματα του οίκου μόδας. Είναι και άλλοι λάτρεις των συνθημάτων και των κοινωνικοπολιτικών συμβόλων, όπως οι Maria Grazia Chiuri, H&M, Christian Dior κ.α..
Η μόδα στον σύγχρονο κόσμο είναι το μέσο επικοινωνίας με τη μεγαλύτερη επιρροή. Μας μιλάει μέσα από τα σύμβολα που φέρνουν πολιτισμική κωδικοποίηση. Ο μηχανισμός της μόδας είναι μια συνεχής κίνηση γύρω από τα συνειδητά ή ασυνείδητα συναισθήματά μας. Οι αναδυόμενες τάσεις είναι οι αντιδράσεις της ανθρωπότητας στις αλλαγές του περιβάλλοντος, επομένως είναι πολύ εντυπωσιακό να κωδικοποιηθούν και να αναλυθούν. Παρατηρείται ο συμβολισμός στις επιδείξεις μόδας, γιατί έτσι μεταφέρονται οι ιδέες στον κόσμο. Κάθε σύμβολο είναι σαν την κορυφή ενός παγόβουνου, πίσω από το οποίο κρύβεται ένα ολόκληρο φιλοσοφικό σύστημα απόψεων, εννοιών και ερμηνειών.
Ελίδου Νόνη, Ενδυματολόγος
