Βάση των παραδόσεων, όταν πρόκειται για την μνημόνευση των ανθρώπων στον τόπο της τελευταίας τους ανάπαυσης, κατά την τελετουργία της ταφής του άψυχου σώματος, χρησιμοποιείται μια ταφόπλακα για να σηματοδοτήσει το σημείο που αυτό είναι θαμμένο. Συνήθως, σε αυτές αναγράφεται το όνομα του ατόμου, όπως και η διάρκεια ζωής του, που σηματοδοτείται με την ημερομηνία γεννήσεως και αυτής του θανάτου. Πολλές φορές, μάλιστα, υπάρχει και ένας επιτάφιος, μια επιγραφή που ενσαρκώνει το πρόσωπο που έχει φύγει από τη ζωή. Ορισμένοι άνθρωποι, βέβαια, εγκαταλείπουν την παραδοσιακή επιτύμβια στήλη για μια πιο περίτεχνη κρύπτη ή τάφο που πολλές φορές είναι εντυπωσιακά αλλά, παράλληλα, μπορεί να γίνουν σοκαριστικά και μερικά από αυτά, εντελώς ανατριχιαστικά.
Η πόλη των νεκρών – Νταργκάβς, Ρωσία
Στη Νότια Ρωσία, στη Δημοκρατία της Βόρειας Οσετίας, υπάρχει ένα απίστευτα απομακρυσμένο χωριό στη μέση μιας ορεινής κοιλάδας. Αποτελείται από περίπου εκατό μικρές πέτρινες κατασκευές, με μυτερές στέγες και μικροσκοπικά ορθογώνια ανοίγματα για πόρτες. Ωστόσο, αυτό δεν είναι ένα χωριό για τους ζωντανούς. Κάθε ένα από τα κτίσματα είναι μια κρύπτη, μέσα στην οποία θάβονται οι νεκροί. Σε ορισμένα, τα σώματα είναι μερικώς μουμιοποιημένα, ενώ κάποια άλλα δεν περιέχουν παρά αποσπασμένους σωρούς από οστά. Λέγεται ότι σε περιόδους πανούκλας ή αρρώστιας, άτομα χωρίς οικογένεια, καθώς και οικογένειες όπου όλα τα μέλη ήταν μολυσμένα, μετακόμιζαν σε ένα από αυτά τα μικρά σπίτια και περίμεναν τον θάνατο – λύνοντας έτσι το πρόβλημα ότι δεν είχαν κανέναν να τους θάψει μετά τον θάνατό τους. Η ημερομηνία της παλαιότερης από αυτές τις κατασκευές δεν είναι σαφής, με ισχυρισμούς που κυμαίνονται από τον 12ο έως τον 16ο αιώνα.
Σπίτια ταφικών πνευμάτων– Άνκορεϊτζ, Αλάσκα
Συνδυασμός της ρώσικης ορθόδοξης παράδοσης και των πρακτικών των ιθαγενών της Αμερικής, το νεκροταφείο έξω από την ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην Εκλούτνα της Αλάσκα, είναι γεμάτο με περισσότερους από 100 πολύχρωμους χώρους ταφής. Πριν από την άφιξη των Ρώσων ορθόδοξων ιεραποστόλων, ήταν σύνηθες για τους Αθαβάσκους να αποτεφρώνουν τους νεκρούς τους. Όταν τα έθιμα ξεκίνησαν να αναμειγνύονται, άρχισαν να θάβουν τους νεκρούς τους στο νεκροταφείο που είχε δημιουργηθεί γύρω από την εκκλησία. Κατά την ταφή του σώματος, μια κουβέρτα τοποθετείται πάνω από τον τάφο για να ζεστάνει και να παρηγορήσει την ψυχή, καθώς μεταβαίνει στο επόμενο έργο. Σαράντα ημέρες αργότερα, το κουτί του πνεύματος τοποθετείται πάνω από την κουβέρτα και τα μέλη της οικογένειας το βάφουν με τα χρώματα που αντιπροσωπεύουν το όνομά τους εδώ και γενιές.
Αλλά, σε αντίθεση με πολλά νεκροταφεία στις Ηνωμένες Πολιτείες, το μνημείο δεν συντηρείται. Σύμφωνα με την παράδοση των Αθαβασκάνων, η οποία λέει ότι αυτό που αφαιρείται από τη γη πρέπει να αφήνεται να επιστρέψει, τα σπιτάκια των πνευμάτων αφήνονται να φθείρονται και να καταρρέουν με τα χρόνια.
Κοιμητήριο του Περ-Λασαίζ – Παρίσι, Γαλλία
Το Κοιμητήριο Περ-Λασαίζ βρίσκεται ανάμεσα στους λόφους του 20ου διαμερίσματος, στο ανατολικό Παρίσι και είναι το τελευταίο ανατριχιαστικά όμορφο μέρος ανάπαυσης πολλών διάσημων προσωπικοτήτων της τέχνης, της μουσικής, της λογοτεχνίας και της ιστορίας. Άνθρωποι από όλο τον κόσμο επισκέπτονται το νεκροταφείο για να περπατήσουν στα ήσυχα μονοπάτια του και να αποτίσουν φόρο τιμής στον Τζιμ Μόρισον, τον Όσκαρ Γουάιλντ, την Εντίθ Πιάφ και τον Φρέντερικ Τσόπιν, για να αναφέρουμε μόνο μερικούς. Ιδρύθηκε το 1804 στα τότε περίχωρα του Παρισιού, εκτείνεται σε 110 στρέμματα και περιλαμβάνει μια πληθώρα διαφορετικών τύπων τάφων, από απλές ταφόπλακες μέχρι περίτεχνα μαυσωλεία και ταφικούς θαλάμους. Παρά το μελαγχολικό σκηνικό, το Περ- Λασαίζ μοιάζει περισσότερο με αγγλικό κήπο παρά με νεκροταφείο, με τον λαβύρινθο από δενδροφυτεμένους λιθόστρωτους διαδρόμους, να προσφέρει γαλήνια ανάπαυλα από την πολυάσχολη ζωή της πόλης.
Γιάννης Μίτσεφ, Αρθρογράφος
