Το ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ εντοπίζεται στη χερσόνησο του Άθω της Χαλκιδικής στη Μακεδονία και πιο συγκεκριμένα στο τρίτο πόδι, το πιο ανατολικό. Υπάρχουν 20 Ιερές Μονές και άλλες υπηρεσίες. Πιο συγκεκριμένα, περιλαμβάνει τις εξής Μονές:
Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας
Ιερά Μονή Βατοπαιδίου
Ιερά Μονή Ιβήρων
Ιερά Μονή Χιλιανδαρόου
Ιερά Μονή Διονυσίου
Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου
Ιερά Μονή Παντοκράτορος
Ιερά Μονή Ξεροπόταμου
Ιερά Μονή Ζωγράφου
Ιερά Μονή Δοχειαρίου
Ιερά Μονή Καρακάλλου
Ιερά Μονή Φιλόθεου
Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας
Ιερά Μονή Αγίου Παύλου
Ιερά Μονή Σταυρονικήτα
Ιερά Μονή Ξενοφώντος
Ιερά Μονή Οσίου Γρηγορίου
Ιερά Μονή Εσφιγμένου
Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος
Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου
Μάλιστα, από το 1988 συγκαταλέγεται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Όμως ποια είναι η ιστορία του και εν τέλει ήταν πάντα τόπος για τους άνδρες;
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ: Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΙ Η ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ
Στο Βίο των μαρτύρων της Τιβεριούπολις του Θεοφύλακτου Αχρίδος, αναφέρεται το εξής: «τὸ πάλαι μὲν ἱερόν, νῦν δὲ ἃγιον ὃρος λεγόμενον καταλαμβάνει». Μάλιστα, σύμφωνα με το πρώτο Τυπικό που επικύρωσε ο Αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής, ο Άθως καλείται απλώς «Όρος». Όμως από πού προήλθε η σημερινή ονομασία «Άγιον Όρος»; Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, στις αρχές του 12ου αιώνα και σε χρυσόβουλο έγγραφο του Αυτοκράτορα Αλέξιου Α’ Κομνηνού προς την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας το 1144, αναγράφεται το εξής: «Εφεξής το όνομα του Άθω καλείσθαι Άγιον Όρος παρά πάντων». Συμπληρωματικά, σε ποικίλα ιστορικά κείμενα ονομάζεται και ως «Το Αγιώνυμον Όρος του Άθω».
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ: ΤΙ ΑΝΑΦΕΡΕΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ;
Μία από τις πιο επικρατέστερες εκδοχές σχετίζεται με γίγαντες, Πιο συγκεκριμένα, ο γίγαντας Άθως πέταξε ένα βράχο στον Ποσειδώνα. Όμως δε στόχευσε σωστά, με αποτέλεσμα να πέσει στο Αιγαίο. Έτσι, λοιπόν, δημιουργήθηκε και ο Αθωνικός ορεινός όγκος. Από την άλλη, η δεύτερη εκδοχή αναφέρεται στο γεγονός πως ο Ποσειδώνας χρησιμοποίησε το βουνό ως σημείο ταφής του ηττημένου γίγαντα.
Αξίζει να σημειωθεί πως το Άγιον Όρος αναφέρεται σε πολλά αρχαία κείμενα. Όπως από τον Όμηρο στην Ιλιάδα, τον Ηρόδοτο, τον Στράβωνα κι άλλους. Η χερσόνησος ήταν μέσα στην πορεία εισβολής του Ξέρξη Ι της Περσίας γύρω στο 438 πΧ, ενώ μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ο αρχιτέκτονας Δεινοκράτης είχε προτείνει όλο το βουνό να λαξευτεί με τη μορφή του Αλέξανδρου.
ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΩΣ «ΑΣΥΛΟ» ΠΟΛΕΜΙΣΤΩΝ
Όπως αναγράφει και ο τίτλος, το Άγιον Όρος κατοικούταν, π.Χ, από γυναίκες και πιο συγκεκριμένα από Αμαζόνες και ήταν τόπος απομόνωσης και καταφυγής πολεμιστών. Τότε απαγορεύονταν οι άνδρες και όποιος τολμούσε να πατήσει στο Άγιον Όρος, τον τιμωρούσαν αυστηρά, ακόμα και με θάνατο.
ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ
Όταν η Παρθένος Μαρία και ο Ιωάννης ταξίδευαν προς την Κύπρο προκειμένου να βρουν το Λάζαρο, μια καταιγίδα τους ανάγκασε να σταματήσουν στο Άγιο Όρος και πιο συγκεκριμένα στην τοποθεσία της Μονής Ιβήρων. Έτσι, λοιπόν, η Παναγία ούσα ενθουσιασμένη με τον τόπο, ζήτησε την Αθωνική Χερσόνησο ως δώρο από τον Κύριο. «Ας γίνει αυτός ο τόπος η κληρονομιά και ο κήπος σου, ένας παράδεισος και ένα καταφύγιο σωτηρίας για όσους αναζητούν τη σωτηρία», της απάντησε.
Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Φανταστείτε πως στις μοναστηριακές βιβλιοθήκες του Αγίου Όρους σώζονται 16.000-20.000 χειρόγραφα και θεωρείται πως αποτελεί το 50% των ελληνόγλωσσων χειρογράφων παγκοσμίως! Μάλιστα, η βιβλιοθήκη της Μεγίστης Λαύρας έχει τη μεγαλύτερη συλλογή χειρογράφων (2242 χειρόγραφα) στο Άγιο Όρος και η 3η παγκοσμίως, μετά της Αγίας Αικατερίνης του Σινά (4.500 χειρόγραφα εκ των οποίων το 75% είναι ελληνόγλωσσα) και του Βατικανού (3.500 χειρόγραφα).
ΓΙΑΤΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ;
Στη σύγχρονη ιστορία εντοπίζεται η είσοδος γυναικών και πιο συγκεκριμένα στα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου. Χωρικοί, γυναίκες και κορίτσια μετείχαν σε ομάδα που κυνηγούσε ζώα και αυτά μπήκαν στην περιοχή των μοναστηριών. Επιπροσθέτως, το 1953, η Μαρία Ποιμενίδου υποδύθηκε τον άντρα και έμεινε στο Άγιον Όρος για ημέρες. Τέλος, υπάρχουν κι άλλες περιπτώσεις, όπως αυτή του 2008, τεσσάρων Μολδαβών γυναικών που υπήρξαν θύματα διακινητών.
Μετά την αποκάλυψή της, ψηφίστηκε νόμος και οι παραβάτες θα έχουν την ποινή φυλάκισης 12 μηνών. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 186 του Καταστατικού Χάρτου του Αγίου Όρους «η εις την χερσόνησον του Αγίου Όρους είσοδος των θηλέων κατά τα ανέκαθεν κρατούντα απαγορεύεται».
Όμως γιατί απαγορεύεται η είσοδος των γυναικών, εφόσον οι μοναχοί δοξάζουν την Παναγία και ήταν το δώρο της από το Θεό; Για τον προαναφερθέντα λόγο. Μονάχα η Παρθένος Μαρία μπορεί να εκπροσωπεί το γυναικείο γένος στο Όρος Άθως. Αυτό ισχύει για όλες τις γυναίκες και τα σπιτικά ζώα, εκτός από τις γάτες, μιας και είναι πολλές. Βέβαια, υπάρχουν κι άλλες απαντήσεις για το ερώτημα.
Σκάναρε και ακολούθησε την έρευνα:
Μαρία Γερμαντζίδου, Δημοσιογράφος
