(ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΡΟΝΩΝ)
Η πρώτη εμφάνιση τσίρκου συνέβη το 1976, στο Λονδίνο και περιλάμβανε μόνο επιδείξεις ιππικών ικανοτήτων. Οι πρώτες παραστάσεις με την παρουσία άγριων ζώων και τη χρήση τέντας, του σήματος κατατεθέν ενός τσίρκου, είχαν ήδη επεκταθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη και την Αμερική, μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα. Ωστόσο, κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, θεωρείται ότι το τσίρκο διένυε τη χρυσή του εποχή, μετά όμως και το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα τσίρκα ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για επιβίωση.
Η νέα ακμή δεν άργησε και πολύ να επιστρέψει, αφού από το 1950 άρχισαν να εμφανίζονται νέες μορφές τσίρκου, χωρίς να περιλαμβάνονται ζώα, οι οποίες έδιναν έμφαση στα ακροβατικά και σε άλλες μορφές τέχνης, όπως το θέατρο και ο χορός.
Μέχρι και σήμερα, το τσίρκο έχει δεχτεί πολλές αλλαγές, τροποποιήσεις, αλλά και διαφοροποιήσεις από το παρελθόν. Κάτι που σίγουρα άλλαξε και έφερε την επανάσταση του τσίρκου, είναι η απαγόρευση χρήσης ζώων.
ΠΩΣ ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ΤΑ ΤΣΙΡΚΑ
Το τσίρκο αποτελούσε, μέχρι και πρόσφατα, συνώνυμο του θεάματος ζώων. Εκτός από τους ταλαντούχους ακροβάτες, μάγους, ταχυδακτυλουργούς, κλόουν και διάφορους άλλους καλλιτέχνες, που σχημάτιζαν έναν θίασο και έδιναν παραστάσεις, αξίζει να γνωρίζουμε πως τα πρώτα τσίρκα, αρχικά δημιουργήθηκαν, χειροκροτήθηκαν και γνώρισαν μεγάλη δόξα, από τις παραστάσεις και τα διάφορα θεάματα που γίνονταν με ζώα.
Αυτό άλλαξε με την πορεία των χρόνων και την εξέλιξη των πραγμάτων. Στα τσίρκα άρχισαν να εμφανίζονται νέες μορφές παραστάσεων, χωρίς την παρουσία ζώων, οι οποίες έδιναν έμφαση στα ακροβατικά και συμπεριλάμβαναν άλλες μορφές τέχνης, όπως το θέατρο.
ΤΣΙΡΚΑ ΚΑΙ ΒΑΣΑΝΙΣΜΟΣ ΖΩΩΝ
Οι νέες μορφές τσίρκου που εμφανίστηκαν, δημιουργήθηκαν εξαιτίας κάποιων απάνθρωπων βασανιστηρίων που γίνονταν απέναντι στα ζώα, καθώς επίσης και για λόγους που θα εξηγήσουμε αναλυτικά παρακάτω, οι οποίοι οδήγησαν στην κατάργηση και τελικά, στην απαγόρευση παραστάσεων και θεαμάτων με ζώα. Αρχικά, οι συνθήκες διαβίωσης και ο θάνατος, σε κάποιες περιπτώσεις, των ζώων, κατά τη μεταφορά και τη διαμονή σε ένα τσίρκο, οδήγησε στην απαγόρευσή τους. Επίσης, πολλά ζώα, κατά την απότομη αλλαγή από το φυσικό τους περιβάλλον, τρελαίνονταν και βίωναν ένα καθημερινό μαρτύριο, αφού επικρατούσαν αφύσικες συνθήκες, τόσο μεταφοράς όσο και επιβίωσης, ειδικά για τα άγρια και σπάνια είδη ζώων. Κάτι, επίσης, πολύ σημαντικό ήταν η ανύπαρκτη ή ελλιπής κτηνιατρική περίθαλψη, καθώς επίσης και το απάνθρωπο τέλος που είχαν τα ζώα που γερνούσαν ή αρρώσταιναν και ήταν ανίκανα, πλέον, να εργαστούν. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, πωλούνταν για πειραματόζωα ή ακόμα και εκτελούνταν. Τα βασανιστήρια, όμως, που δέχονταν, ως μεθόδους εκπαίδευσης, ήταν το αποκορύφωμα των ενεργειών αυτών.
ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΣΙΡΚΟ
Αξίζει να αναφέρουμε ότι, η Ελλάδα έγινε η 1η χώρα στην Ευρώπη και η 2η σε ολόκληρο τον κόσμο, με τσίρκο χωρία κανένα είδος ζώου, καθώς επίσης και η 4η χώρα στην Ευρώπη χωρίς τσίρκο με άγρια ζώα. Φυσικά, κάτι πολύ σημαντικό, που μερικές φορές ξεχνάμε εμείς οι άνθρωποι, είναι ότι τα ζώα στο τσίρκο ούτε διασκεδάζουν, ούτε αντιλαμβάνονται γιατί πρέπει να γίνουν αντικείμενα διασκέδασης και ψυχαγωγίας για τον κόσμο. Με αυτό το κίνητρο, ξεκίνησε και ο αγώνας της απαγόρευσης των τσίρκων με παραστάσεις ζώων, αλλά και με παράνομη κράτηση αυτών.
Ίλια Μπανταβάνη, Δημοσιογράφος.
