Μέσα από τα social media όλοι μας θέλουμε να περάσουμε την εικόνα του ελκυστικού, ευτυχισμένου, επιτυχημένου και δραστήριου ατόμου.
Δεν έχει σημασία αν η εικόνα που σκοπίμως εκθέτουμε για εμάς είναι λιγότερο πραγματική απ’ αυτήν της καθημερινότητάς μας. Θεωρούμε πως αν προβάλουμε μια εικόνα ευάλωτη, αδιάφορη ή ακόμη και χωρίς να είναι άψογη και ρετουσαρισμένη θα είμαστε αποτυχημένοι και λιγότερο επιθυμητοί. Ο ένας συναγωνίζεται τον άλλο στην εμφάνιση, στα ρούχα, τα κοσμήματα και γίνεται μια άτυπη «κόντρα» μεταξύ όλων προς όλους.
Η εικόνα της τελειότητας η αλήθεια είναι πως πάντα προσελκύει και κάνει τους λιγότερο «τέλειους» να αισθάνονται στο περιθώριο και να νιώθουν ανεπαρκείς. Μάλιστα, μπορεί μέσα μας να φουντώνει ζήλια ή ακόμη και παράπονο γιατί όλοι είναι αψεγάδιαστοι, ζούνε μέσα στον πλούτο και περιστοιχίζονται από προσωπικότητες επώνυμες. Εν ολίγοις, «αυτοί ζουν υπέροχες ζωές, ενώ εμείς δεν είμαστε άξιοι να ζήσουμε κάτι παρόμοιο».
Όλη αυτή η πληροφόρηση μάς δίνει ερεθίσματα θετικά αλλά και αρνητικά. Στα θετικά θα έλεγα πως αφυπνίζει τον κάθε άνθρωπο διότι υπάρχει συναγωνισμός. Αυτό μάς αναγκάζει να προσέχουμε την εμφάνισή μας και να προσέχουμε όσο γίνεται στην καθημερινότητά μας να είμαστε το δυνατόν στην καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας.
Στον αντίποδα, θα έλεγα πως δεν τολμάμε να «τσαλακωθούμε» . Περνάμε τον εαυτό μας από διάφορα φίλτρα αλλάζοντας τα χαρακτηριστικά μας προκειμένου να δίνουμε την illustration εικόνα που επιβάλει το Life style. Κι όλα καλά, μέχρι το σημείο από το οποίο η εικόνα αυτή μάς κάνει σκλάβους της και μάς κυβερνάει. Εκεί, αρχίζουν τα δύσκολα…
Ο μεγάλος κίνδυνος που συχνά υπάρχει στα social media, είναι πως δίνουν πληροφορίες για τους ανθρώπους της show biz , επιχειρηματίες κλπ τις οποίες δε θα είχαμε σε κάθε δραστηριότητά τους εκτός του χώρου αυτού.
Αυτό, μάς δίνει περισσότερα ερεθίσματα για να συγκρινόμαστε μαζί τους. Άθελα μας κρίνουμε τη δική μας αδιάφορη ή ακόμη και δύσκολη καθημερινότητα μαζί τους. Έτσι η αυτοεκτίμησή μας μειώνεται και σταδιακά καταρρακωνόμαστε.
Έρευνες έχουν επίσης δείξει πως υπάρχει σημαντική συνάφεια ανάμεσα στις ώρες που αφιερώνουν οι άνθρωποι στα social media και στην κατάθλιψη. Το άσχημο καταθλιπτικό συναίσθημα όμως επιδεινώνεται ακόμα περισσότερο, όταν οι άνθρωποι συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους άλλους.
Βέβαια, δε φταίνε αποκλειστικά τα social media για όλο αυτό, γιατί αν από μόνοι μας αισθανόμαστε αίσθημα κατωτερότητας , νιώθουμε ανεπαρκείς και έχουμε ροπή στην κατάθλιψη μας παίρνει ευκολότερα από κάτω.
Τα social media, είναι απλώς άλλος ένας χώρος, όπου μπορεί ο καθένας ν’ αναβιώσει και να τροφοδοτήσει το φαύλο κύκλο της χαμηλής αυτοεκτίμησης, με το να επιβεβαιώνει την απατηλή πεποίθησή του πως «είναι κατώτερος, ανεπαρκής, ανάξιος κι’ ανίκανος να έχει μια λαμπερή ζωή σαν των φίλων του στο Facebook ή στο Instagram.
Έρευνα, επίσης, δείχνει πως οι γυναίκες επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τα όσα βλέπουν στα social media σε σχέση με όσα βλέπουν στα παραδοσιακά media. Ίσως αυτό συμβαίνει γιατί εστιάζουμε περισσότερο στην εικόνα και ως γνωστόν μια εικόνα χίλιες λέξεις…
Ακαδημαϊκοί διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να συγκρίνουν την εμφάνισή τους με εκείνη των φωτογραφιών συνομηλίκων τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από ό,τι με εκείνη των διασημοτήτων που βλέπουν στην τηλεόραση, σε διαφημίσεις ή σε άλλες μορφές παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης.
Όταν, στη συνέχεια, κάνουν μια δυσμενή σύγκριση με κάποια άλλη γυναίκα που κοιτάζουν, η επίδραση είναι πιο έντονη όταν η εικόνα αυτή προέρχεται από τα social media σε σχέση με τα παραδοσιακά ΜΜΕ.
Οι γυναίκες είναι επίσης πιο πιθανό να κάνουν δίαιτα και γυμναστική, αν προβαίνουν σε αρνητικές για τον εαυτό τους συγκρίσεις σε ιστοσελίδες όπως το Facebook ή το Instagram, όπως διαπίστωσε η ίδια έρευνα. Η συντριπτική πλειοψηφία των συμμετεχόντων στη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Body Image, δεν ήταν υπέρβαρες και δε χρειάζονταν δίαιτα.
Τα social media δε δίνουν λύση στη μοναξιά και στην τελειότητα. Τείνουν οι άνθρωποι να αναζητούν σύνδεση επικοινωνώντας διαδικτυακά ενώ ταυτόχρονα φοβούνται την πραγματική οικειότητα που θα δείξει τα τρωτά τους σημεία και την αληθινή τους εικόνα.
Η ισορροπία στον τρόπο που χρησιμοποιούμε την τεχνολογία, είναι το μέσο για να επικοινωνούμε με ανθρώπους που υπό άλλες συνθήκες δε θα γνωρίζαμε ποτέ. Ωστόσο, αναζητήστε ανθρώπους που θα σάς τραβήξει περισσότερο το περιεχόμενο του προφίλ τους και λιγότερο της εικόνας τους. Έτσι κινδυνεύετε λιγότερο να πληγωθείτε, να έχετε φρούδες προσδοκίες και βέβαια να συγκρίνετε τη ζωή σας με τις ζωές των άλλων.
Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Μη ξεχνάμε πως η ρουτίνα, η ανθρώπινη πλευρά, οι σκέψεις και ανασφάλειες λίγο ως πολύ είναι κοινά χαρακτηριστικά όλων μας.
Σκάναρε και δες περισσότερα
Μαριάννα Τσάμη, Δημοσιογράφος
