Συνυπάρχουμε με τα ζώα στον πλανήτη μας, εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Κάποτε πιο αρμονικά, σήμερα, δυστυχώς, απειλητικοί ως είδος απέναντί τους, ποικιλοτρόπως.
Η αποψίλωση των δασών, η κλιματική αλλαγή, η υπερεκμετάλλευση των γήινων πόρων για οικονομικούς λόγους, η λαθροθηρία για τη γούνα, το κρέας ή τα κέρατα, έχει θέσει την ύπαρξη πολλών ζώων σε σοβαρό κίνδυνο. Τέτοιον, που ορισμένα από αυτά τελούν ήδη υπό εξαφάνιση.
Στο άρθρο αυτό, θα αναφερθούμε σε κάποια ζώα που κινδυνεύουν σήμερα να εξαφανιστούν, εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας, έτσι ώστε η γνώση να αποτελέσει ασπίδα για την ομαλή αναπαραγωγή και υγιή διαβίωσή τους στον πλανήτη.
Ένα πανέμορφο αιλουροειδές που ζει στη νοτιοανατολική Ρωσία και τη βορειοανατολική Κίνα και ακούει στο όνομα Λεοπάρδαλη Αμούρ, κινδυνεύει με εξαφάνιση, κυρίως εξαιτίας τριών παραγόντων: α) του κυνηγιού για χόμπι, β)της αξιοποίησής της ως συστατικό σε κινεζικά φάρμακα και γ) της εντατικής υλοτομίας που γίνεται η βασική αιτία να καταστραφεί το φυσικό της περιβάλλον. Από τον πληθυσμό της λεοπάρδαλης Αμούρ, έχουν απομείνει ζωντανές μόλις 30, σύμφωνα με τα στοιχεία της WWF.
Υπέροχος και μεγαλοπρεπής, ο δεύτερος κατά σειρά Μαύρος Ρινόκερος ή Ρινόκερος της Σουμάτρας, προέρχεται από την ανατολική και κεντρική Αφρική. Υπολογίζεται ότι το 1900, ζούσαν εκατοντάδες χιλιάδες μαύροι ρινόκεροι στην Αφρική. Τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς, ο αριθμός τους έχει μειωθεί κατά πολύ, εξαιτίας των ευρωπαίων κυνηγών που παίρνουν τα κέρατά του ως λάφυρα. Πιστεύεται ότι έχουν επιβιώσει λιγότερα από 275 ζώα στον αριθμό, πλέον, στον κόσμο.
Μακρινός συγγενής του ανθρώπου, ο γορίλλας Κρος Ρίβερ είναι το σπανιότερο είδος γορίλλα και υποείδος του δυτικού γορίλλα, που ζει αποκλειστικά στα δάση του Cross River, στα σύνορα Καμερούν-Νιγηρίας. Εξαιτίας της εξαντλητικής λαθροθηρίας που παρατηρείται στην περιοχή, ο πληθυσμός τους έχει συρρικνωθεί τόσο, που οι εναπομείναντες γορίλλες είναι λιγότεροι από 300.
Το επόμενο θηλαστικό είναι, ίσως, ένα από τα σπανιότερα στον κόσμο, καθώς ανακαλύφθηκε μόλις το 1992, κατά τη διάρκεια κοινής έρευνας του υπουργείου Δασών του Βιετνάμ και της WWF, ωστόσο ήδη βρίσκεται υπό απειλή. Η επιστημονική του ονομασία είναι Pseudoryx nghetinhensis.
Μπορεί να ζήσει αποκλειστικά σε ορεινές περιοχές, όπως σε αυτές του Βιετνάμ και του Λάος και μπορεί να επιβιώσει μόνο στη φύση, κάτι που αποδεικνύεται από το γεγονός ότι όσα Saolas αιχμαλωτίστηκαν, πέθαναν. Αυτή τη στιγμή, τα ζωντανά Saolas πιστεύεται ότι είναι λιγότερα από 750 σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η άγρια ομορφιά της, την έκανε δημοφιλή και σπάνια, μιας και οι κυνηγοί χρησιμοποιούν το δέρμα της για να κοσμήσουν ακριβές επαύλεις ή να το πουλήσουν σε εξωφρενικές τιμές. Ο λόγος για την Τίγρη της Νότιας Κίνας.
Τη βρίσκουμε επίσης και κάτω από το όνομα “Τίγρης του Αμόι” ή “Σιαμέν” και είναι από τα πλέον απειλούμενα με εξαφάνιση υποείδη της τίγρης. Ο πληθυσμός τους, τη δεκαετία του ’50, υπολογιζόταν σε περίπου 4.000.
Δεν είναι μεγάλη σε μέγεθος και θεωρείται εξαφανισμένη, διότι μεταξύ 1983 και 2007, δεν την έχουμε συναντήσει στην περιοχή όπου σύχναζε. Υπάρχει, ωστόσο, μια φωτογραφία της από έναν γεωργό που την εντόπισε και την απαθανάτισε. Εντούτοις, οι συγκεκριμένες φωτογραφίες αποδείχτηκαν ψεύτικες, καθώς λέγεται πως ήταν αποτέλεσμα αντιγραφής από ένα κινεζικό ημερολόγιο και ψηφιακά επεξεργασμένες.
Μετά από απόφαση της Κινεζικής κυβέρνησης, το 1977, η θανάτωση άγριων τίγρεων απαγορεύτηκε δια νόμου. Φαίνεται, όμως, πως η απόφαση αυτή λήφθηκε πολύ αργά για να σώσει το υποείδος, δεδομένου ότι είναι εξαφανισμένο στην άγρια φύση. Επί του παρόντος, υπάρχουν 59 μόνο τίγρεις της Νότιας Κίνας σε αιχμαλωσία και όλες στη χώρα, ωστόσο, όλες προέρχονται από, μόλις, 6 ζώα.
Θα κλείσουμε με ένα από τα μεγαλύτερα σωζόμενα είδη χελώνας, το μεγαλύτερο θαλάσσιο είδος που υπήρξε ποτέ και το τέταρτο μεγαλύτερο είδος ερπετού. Η δερματοχελώνα με την επιστημονική ονομασία Dermochelys coriacea είναι, επιπλέον, ένα από τα πλέον μεταναστευτικά είδη και ζει τόσο στον Ειρηνικό, όσο και στον Ατλαντικό Ωκεανό. Οι πληθυσμοί των δερματοχελωνών έχουν μειωθεί κατά πολύ, σύμφωνα με τη WWF, ως αποτέλεσμα της έντονης ωοληψίας. Αν και σε αυτή την περίπτωση δεν είναι εφικτό να γίνουν ακριβείς υπολογισμοί, υπολογίζεται, ωστόσο, πως στον Ειρηνικό ζουν περίπου 2.300 θηλυκές δερματοχελώνες.
Παρόλο που τα ήδη υπό εξαφάνιση είναι δραματικά πολλά σε αριθμό και θα ήταν άδικο να παραλείψουμε μεγάλο μέρος τους, ωστόσο αναφερθήκαμε σε όσα τείνουν να αφανιστούν ολοσχερώς από τον πλανήτη μας. Κλείνοντας, θα μοιραστώ ένα γνωμικό του Μάρκ Τουέιν (Αμερικανός Συγγραφέας) που με εκφράζει απόλυτα και λέει: «Το γεγονός πως ο άνθρωπος γνωρίζει το καλό και το κακό, αποδεικνύει την ανωτερότητα της σκέψης του σε σχέση με τα ζώα. Το γεγονός πως παρ’ όλα αυτά, κάνει το κακό, αποδεικνύει την ηθική κατωτερότητα σε σχέση με τα ζώα».
Φωτεινή Παπάζογλου, Δημοσιογράφος